Узлуксиз таълим тизимида малакали кадрлар тайёрлаш муаммолари

Foydalanilgan adabiyotlar 
1. P.Musayev., J.Musayev. 8-sinf “O‘zbekiston iqtisodiy va ijtimoiy geografiyasi”. “Sharq” 
nashriyoti, 2019 yil. 
2. Geografiya fani va ta’limiga doir portal www. geografiya.uz
3. Ijtimoiy axborot ta’lim portalining elektron sayti: www. Ziyonet. uz.

---

Innovatsion yondashuvlar asosida milliy ta’lim tizimini takomillashtirish

2021-yil
 
23-aprel 
254 
ГЕОМЕТРИЯ ФАНИНИ ЎҚИТИШДА GEOGEBRA ДАСТУРИДАН 
ФОЙДАЛАНИШНИНГ АФЗАЛЛИКЛАРИ 
Бекмуродов Жамшид Элмуродович - Бухоро вилояти Қоракўл туман 24-мактаб 
ўқитувчиси, Самадова Мохичеҳра Машариповна - Бухоро вилояти Қоракўл туман 
52-мактаб ўқитувчиси 
 
Аннотация: 
мақолада геометрия фанини ўқитишда GeoGebra дастурий таъминотидан 
фойдаланиш муҳокама қилинган.
Калит сўзлар: 
математикани ўқитиш, геометрияни ўқитиш динамик геометрия 
тизимлари, GeoGebra. 
Аннотация:
в статье рассматривается опыт использования программного пакета 
GeoGebra при обучении геометрии.
Ключевые слова:
обучение математике, обучение геометрии, системы динамической 
геометрии, GeoGebra. 
Abstract: 
the article discusses the experience of using the GeoGebra software package 
when teaching geometry.
Key words: 
teaching mathematics, teaching geometry, dynamic geometry systems, 
GeoGebra.
 
Бугунги кунда таълим жараёнида ҳам замонавий ахборот технологиялари 
воситаларини самарали қўллаш, таълим жараёнини ахборотлаштириш, уни моддий 
базасини бойитиш, ўқув жараёнида янги замонавий ахборот технологияларидан 
самарали фойдаланиш учун керакли замонавий дастурий воситалар билан таъминлаш 
долзарб масалалардан биттаси бўлиб ҳисобланади.
Математикани ўқитишнинг замонавий технологиялари асосан ўқув жараёнида 
қўлланиладиган дастурий таъминот билан белгиланади. Дастурий таъминот ҳар доим 
ҳам математик масалани ечиш жараёнини тўлиқ автоматлаштиришга имкон бермайди 
- хусусан, математик моделни яратиш, зарур бўлган ҳолларда исботлашни ҳам. Шунга 
қарамай, ҳатто шундай ҳолатда ҳам (айниқса, геометрик масалаларни ечишда) 
моделни визуализация қилиш жуда муҳим бўлиб ҳисобланади, чунки аниқлик 
муаммони яхшироқ тушунишга, ечимларни излашни соддалаштиришга имкон беради. 
Шу ерда К.Ф. Гаусснинг: «Математика - бу қулоқ учун эмас, кўз учун билимдир» 
гапини эслаш ўринли. Кўпгина ҳолларда, нафақат моделни тасаввур қилиш, балки 
унинг хатти-ҳаракатларини динамикада кузатиб бориш - бир ёки бир нечта 
параметрларнинг турли қийматлари учун, тенг бўлмаган натижаларга олиб келадиган 
ҳолатларни аниқлаш ва кўриб чиқиш жуда муҳим ҳисобланади.
Геометрик масалалар учун кўриниш ва динамизм тамойилларини амалга 
оширадиган дастурий маҳсулотлар динамик геометрия тизимлари (ДГТ) деб аталади. 
Математикани ўқитишда ДГТ дан фойдаланиш қуйидагиларга имкон беради: 
- элементар, аналитик, дифференциал ва проектив геометрия курсларини 
ўрганишда юқори кўринишни таъминлаш; 
- аналитик равишда аниқланган функцияларни, шу жумладан параметрик 
функцияларни тез ва осонлик билан тасаввур қилиш (масалан, ечимларни қидириш 
жойларини локализация қилиш ёки тегишли геометрик тасвирни аниқлаш учун). 
Деярли ҳар қандай ДГТ сизга уч ўлчовли фазода чизилган расмларни тезкор ва 
аниқ бажаришга, шунингдек қўлда ёки автоматик равишда ҳаракатланувчи алоҳида 
нуқталарни ёки параметрларнинг рақамли қийматларини ўзгартириш орқали 
тадқиқотлар ўтказишга имкон беради. Динамик геометрия тизими сегментида бир 
неча ўнлаб ихтисослаштирилган шундай дастурий маҳсулотлар мавжуд, аммо, 

---