Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги. Тошкент Архитектура-курилиш институти Курулишни бошкариш факультети

12.4. Лойиҳа жамоаси мотиватсияси
Мотиватсия - бу шахсни ёки гуруҳни ташкилотнинг мақсадларига эришиш учун ўз саъй-ҳаракатларини кучайтиришга ундашдир. Замонавий ғоялар назариялари психологик тадқиқотлардан олинган маълумотларга асосланади. Улар одамлар эҳтиёжлари рўйхати ва тузилишини аниқлашга қаратилган.
Эҳтиёжлар - бу ҳаракатга таъсир кўрсатишга олиб келадиган бирор нарсанинг этишмаслиги. Эҳтиёжларни асосий (бошланғич) ва иккиламчига ажратиш мумкин.
Асосий эҳтиёжлар ген даражасида белгиланади ва физиологик характерга эга.
Иккиламчи эҳтиёжлар ҳаёт тажрибаси билан бирга пайдо бўлади. Эҳтиёжларини мукофотлар билан қондириш мумкин.
Мукофот - бу киши ўзи учун қимматли деб ҳисоблайдиган барча нарсалардир. Шу билан бирга, инсоннинг ўзига хослигини, унинг қиймат туъгрисидаги шахсий тушунчасини ҳисобга олиш керак. Ташқи ва ички мукофотлар мавжуд.
Ташқи мукофот ташкилот томонидан берилади (иш ҳақи ва бошқа тўловлар, пулли овқат, шахсий тиббий суғурта, ижтимоий нафақалар, паст фоизли кредитлар, хизмат буъйича силжишлар ва бошқалар).
Ички мукофот тўғридан-тўғри ишнинг ўзи (мақсадга эришишда муваффақият қозониш, ўз-ўзини қадрлаш ҳисси) билан берилади.
Жамоанинг ўзига хос хусусиятларига ва фаолият соҳасига нисбатан мотиваторлик тизимини ривожлантириш бошқарув самарадорлигини оширишнинг асосий захираларидан биридир.
Лойиҳа жамоаси мотиватсияси учун ижобий ёндашув қуйидагилардир:
• ходимнинг хатти-ҳаракатига энг кўп таъсир этадиган мотиватсион омиллар мажмуини яратиш;
• жамоада ижобий иқлим;
• кучларни тўлиқ рўёбга чиқариш, ижодий салоҳиятни ошкор этиш, ҳар бирининг профессионал ўсиш имконияти;
• ишдаги мақсадларни аниқ белгилаш;
• муваффақиятни аниқлашнинг аниқ мезонлари;
• ишнинг умумий натижаларига самарали меҳнатга ҳақ тўлаш;
• ходимларнинг касбий маҳоратига, фаолиятининг натижаларига, ваколатига, иш тажрибасига қараб, ёллаш ва ишга жойлашиш учун бир хил имкониятлар; шартлар.