Узбекистон республикаси олий ва урта махсус таьлим вазирлиги

 
3-маъруза 
Машина механизмларидаги ишқаланиш ҳақида тушунча. Ейилиш 
турлари. Машина техник ҳолатини диагностика усули билан аниқлаш. 
Режа 
1.
Ишқаланиш назарияси ва уларга қисқача характеристика 
2. 
Машина детлларини ейилиши Ишқаланиш турлари. Мойданган 
юзаларда ишқаланиш. Ейилиш турлари 
3. Техник ҳолатни диагностика усули билан аниқлаш. 
1. Ишкланиш назарияси ва уларга қисқача характеристика 
Ташки ишқаланиш бу икки жуфт деталларни карама қарши ҳаракатида 
уларни бир бирига тегиб турган юзларини қаршилик кўрсатиши. 
Ишқаланиш 3 кўринишда учрайди сир кетиши билан биршгаликда. 
Сирпаниб ишқаланишда бир бирига тегб турган юзаларини тезлиги хар хил 
бўлади (вал сирпаниш подшибниги) 
Тебраниб-бу деталл юзалари хам сирпаниш ва тебраниш холда ҳаракат 
қилади. (мисол тишли ғилдираклар) 
Мойлаш усулули билан ишқаланишлар қуйидаги кўринишда бўлади. 
Мойсиз ишқаланиш 2 ҳаракат қилувчи юзалар мойланмаган чегаравий 
ишқаланиш - бу мой калинлиги 0.1 мкм ва ундан оз суюқлик ишқаланиш - бу 
икки деталл ҳаракатлашяпти хамда улар орасида мой қаршилик кўрсатиши ва 
қаршилик уни хажми билан белгилаш хусусиятига эга булиши. 

---

12 
1-суюқлик хонаси. 
2-суюқликсиз ишқаланиш зонаси. 
-режимли кўрсатади 
-мой ковушоклиги 
-вални айлана сони 
-солиштирма босим (вал ва подшибник орасида) 
2. Машина детлларини ейилиши Ишқаланиш турлари. Мойданган 
юзаларда ишқаланиш. Ейилиш турлари 
Жиҳоздан фойдаланиш коэфицентига ейилиш омиллари асосий салбий 
таьсир 
этади бизда 
махсулот сифатини пасайтиради, мураккаб 
операцияларни бажаришига тускинчилик қилади. 1/3дан 1/2 жахон 
микесидаги энергоресурслар ва фақат ишқаланишга сарфланади. Шунинг 
учун хозир энг катта ахамиятни ишқаланишга, ейилишга ва мойлашга 
қаратилган. Ишқаланиш ейилиш ва мойлаш назарияси практикаси трибошка 
деб аталади (Грек сузидан трибос-ишқаланиш)