Узбекистан Республнкаси Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги Самарканд кишлак хужалик ииститути

бўлган салбий натижанинг келгуси йил фаолиятига таъсирини ка­
майтириш учун корхонанинг ўзида етиштирилган ва келгуси йилда 
фойдаланиш учун ажратиб қўйилган уруглик, ем-хашак захиралари 
хамда асосий подага ўтказиладиган ёш моллар келгуси йил харажат- 
ларига ҳақиқий таннархида, лекин харид баҳоларидан ошмаган 
баҳоларда ўтказилади. Уруғлик, ем-хашак ва ёш молларнинг 
хакикий таннархи бозор харид бахоларидан юкори бўлган такдирда 
улар ўртасидаги фарқ суммаси мувозанат фойда хисобидан 
қопланади. Мувозанат фойдадан уруглик, ем-хашак ва ёш моллар 
қийматини чегирилгандан кейин қолган фойда соф хисобланади.
Моддий рагбатлантириш, махсулот етиштириш ва фойда олиш­
нинг кўпайишига қараб, соф фойда барқарор нормативларга биноан 
тузилади.
Фойдани кўпайтириш ва мустахкамлаш учун маблағлар бизнес- 
режада кўзда тутилган ортикча капитал қўйилмаларни ва корхонани 
ривожлантириш билан боглик, қўшимча тадбирларни пул билан 
таъминлашга, яъни чорвачилик бинолари, устахоналар, омборхона- 
80

---

лар ва бошка ишлаб чикариш обеъктларини куриш ва капитал 
таъмирлашга, ёрдамчи ишлаб чикариш ва кайта ишлаш цех ва завод- 
ларини қуриш ҳамда жиҳозлаш, янги техника ва технологиялар, ме­
ханизация хамда ишлаб чикариш ва мехнатни ташкил килиш билан 
боглик харажатларни қоплашга сарфланади.
Эхтиёт фонди йил охирида беркитилмай балки келаси йилда 
фойдаланиш учун утказнлади. Корхонанинг даромадлар ва харажат­
лар мувозанатида эхтиёт фонди маблаглари жорий харажатларни 
коплаш манбаи сифатида хисобга олинмайди.
Таксимланадиган фойданинг иктисодий рагбатлантириш ва 
эхтиёт фондларини ташкил килишга ажратгандан кейинги колган