“Uzacademia” scientific-methodical journal

www.academiascience.uz
KICHIK MAKTAB YOSHIDAGI O‟QUVCHILARDA OYIN 
FAOLIYATI 
 
Abdirova Gulzada Buxarbaevna 
Qoraqalpog‟iston Respublikasi Nukus shahar
9-sonli maktab psixologi 
 
Kichik maktab yoshidagi o`quvchi faoliyatida oyinning o`rni muximdir. O`yin 
butun atrof muhitidagi munosabatlarni harakatda ko`rsatadi va bular o`quvchining 
butun psixik rivojlanishini yuzaga chiqaradi. O`quvchi oyin faoliyati bilan 
shug`ullanar ekan, u bir muncha vazifalar qo`yishda mustaqil, harakatlarni tanlashda 
faol bo`lib boraveradi. Kichik maktab yoshidagi o`quvchilarning oyin faoliyatini, 
o`quvchilarni jipslashtirishda, biror narsani tashkil kilishda va o`quv jarayonini 
engillashtirishda qullash mumkin. Dars jarayonida oyinning ba`zi elementlari 
(qismlari) bilan shug`ullanish o`quvchilarda yuqori his-tuyg`ularni yuzaga keltiradi, 
ularning faoliyatini oshirishda katta rol oynaydi. 
O`quv, oyin va mehnat faoliyati jarayonida o`quvchilarda malaka va 
ko‘nikmalar xosil bo‘ladi. Bunga mashq qilish yoli bilan erishiladi, ya`ni 
o`qituvchining zaruriy ko‘rsatmalari asosida harakatlar takror bajariladi. Agar 
o`quvchi o`zidan nima talab qilayotganligini, nimani o`rganish kerakligini aniq 
tushunsa, mashq ijobiy natija beradi. Masalan: O`qituvchi bir oyinni bolalarga oldin 
tushuntirib, shu aytilgan harakatlarni o`zi amalda ko`rsatib beradi, sungra o`quvchi 
uni o`zi takrorlaydi. Shuning uchun malaka qilishdan oldin mashqlardan 
ko‘zlanayotgan maqsad tushuntiriladi, bular og`zaki tarzda aytib o`tiladi. O`qituvchi 
nimani qanday qilish kerakligini ko`rsatib beradi. Bolaning o`z mashqlarining 
natijalarini bilishi juda muximdir. Buning uchun o`qituvchi o`quvchi harakatlarining 
alohida bosqichlarni va ishining uzul–kesil natijasini baholaydi. Pedagog yol 
qo‘yilgan xatolarni malakalarga aylanib o‘lgirmasdan oldin o`z vaqtida tuzatish 
kerak. Shuningdek, o`quvchining har qanday muvaqqiyatli ishining zarur sharti 
bo`lagin o`z – o`zini nazorat qilishga o`rgatish lozim. Malaka xosil qilish jarayoni 
analitik – sintetik faoliyat xarakteriga ega bo‘ladi. Malakalar xosil qilishdagi ba`zi 
xarakterli momentlarni ko`rsatib utaylik.