ЎҚув қЎлланма ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Давлат бошқаруви

биринчидан, томонлар ўртасида бўйсунувнинг мавжуд эмаслиги, томонларнинг бир хилдаги ҳуқуқий 
даражага эга эканлиги, юридик тенгликнинг формал эмас, балки ҳақиқатда мавжуд 
бўлиши;
u
иккинчидан, ҳуқуқий муносабатларда бу иккала хусусият (бўйсунувнинг мавжуд эмаслиги ва юридик 
тенглик)нинг бир вақтда мавжуд бўлиши;
u
учинчидан, бир томоннинг иккинчи томонга қаратилган юридик-ҳокимият иродасининг бўлмаслиги.
мазмунига, шунингдек, маъмурий-ҳуқуқий муносабатларнинг хусусиятларига тўғри келмайди. Шу 
сабабли бундай муносабатларнинг давлат хизмати соҳасида вужудга келиши шубҳа остига олинган. 
Лекин горизонталлик хусусиятини тўғри англаганда, бундай шубҳаларга ўрин қолмайди. Бу учун қуйидаги 
хусусиятларга эътибор қаратиш лозим:
Давлат хизмати соҳасидаги ҳуқуқий муносабатлар ўртасида горизонтал муносабатларни ажратиб 
олиш мушкулдир. Чунки улар вертикал муносабатлар сингари яққол намоён бўлмайди. Лекин бошқарув 
амалиётига асосланиб, горизонтал ҳуқуқий муносабатларга қуйидагиларни киритиш мумкин:
Юридик адабиётларда юқоридаги ҳуқуқий муносабат турларидан ташқари ташқи ва ички ташкилий 
муносабатларни ҳам кўриш мумкин:
а) давлат органлари ички фаолиятининг доирасида вужудга келадиган муносабатлар 
(масалан, тузилмавий ва кадрлар масаласини ҳал этиш, бошқарув аппарати 
ходимларининг мажбуриятларини, уларнинг жавобгарлигини белгилаш);

---

38
б) бошқарувнинг ташқи соҳаси доирасида, яъни бошқарув объектларига нисбатан 
бевосита бошқарув функцияларини амалга ошириш жараёнида вужудга келадиган 
муносабатлар.
Ю.Н.Старилов эса ҳуқуқий муносабатларга тўхталиб, уларнинг қуйидаги турларини кўрсатиб ўтади:
Ю.Н.Старилов бошқа ҳуқуқшунос олимларидан фарқли равишда, ҳуқуқий муносабатларнинг 
реординациявий турини ҳам кўрсатиб ўтган. Унинг фикрича, реординациявий ҳуқуқий муносабатлар – бу 
бошқарилувчининг бошқарув субъектига, яъни қуйидан юқорига қараб таъсир этиш (орқага қайтиш)дир. 
Масалан, фуқаронинг давлат органига мурожаати асосида вужудга келадиган муносабат – реординациявий 
ҳуқуқий муносабат ҳисобланади.
1