Ўқув фанининг долзарблиги ва олий касбий таълимдаги ўрни

 
Yechim
. 
2007 y. YaMM deflyatori quyidagiga teng bo‘ladi:
3624,0: 3101,4 = 1,17. 
masala
. 
Yil davomida oylik inflyatsiya darajasi 3%ga teng. Yil davomidagi inflyatsiya darajasini aniqlash talab qilinadi. 
1) yil davomida inflyatsiya indeksini aniqlaymiz: 

---

In 
= (1 + r
n
)
n
= (1 + 0,03)
12
= 1,47; 
2) yil davomida inflyatsiya darajasi quyidagiga teng bo‘ladi: 
r = 
In - 
1 = 1,47 - 1 = 0,47 = 47%. 
Javob
: yil davomida inflyatsiya darajasi 47%ni tashkil etadi.
masala
. 
Oylik inflyatsiya darajasi 10%. Yil davomidagi inflyatsiya indeksi va yillik inflyatsiya darajasini aniqlash lozim. 
1) yil davomida inflyatsiya indeksi quyidagiga teng: 
In
= (1+0,1)
12
= 3,45; 
2) yil davomida inflyatsiya darajasi quyidagiga teng: 
r 
= 3,45 - 1 = 2,45 = 245%. 
Javob:_yil_davomida_inflyatsiya_indeksi_3,45ni_tashkil_qiladi;_yil_davomida_inflyatsiya_darajasi_esa_245%ga_teng_bo‘ladi._masala'>Javob:
yil davomida inflyatsiya indeksi 3,45ni tashkil qiladi; yil davomida inflyatsiya darajasi esa 245%ga teng bo‘ladi. 
masala
. 
Oylik inflyatsiya darajasi 6%. 
Yil davomida inflyatsiya indeksi va inflyatsiya darajasi aniqlansin. 
1)
1p = 
(1 + 0,06) 
12
= 2,01; 
2)
r 
=2,01 - 1 = 1,01 = 101%. 
Javob
: yil davomida inflyatsiya indeksi 2,01ni tashkil etadi; inflyatsiya darajasi 101%ga teng bo‘ladi. 
masala
. 
50 000 so‘m miqdoridagi omonat bankka 3 yilga har oy murakkab foizlar hisoblash shartida qo‘yilgan. Omonat 
bo‘yicha yillik stavka - 30%. Inflyatsiya darajasi – oyiga 4%. Aniqlash kerak: 
a) foizlar bilan birga omonat miqdori; 
b) uch oy uchun inflyatsiya indeksi; 
v) xarid layoqati nuqtai nazaridan foizlar bilan birga omonat miqdori; 
g) xarid layoqati nuqtai nazaridan omonat qo‘yuvchining real daromadi. 
N
n
i
P
S
)
1
(
*


,
bu yerda
i
n
– hisoblab chiqish davri uchun stavka; 
S= 
50 000 * (1 + 0,3/12)
3
= 55 190 (so‘m); 
In
=(
l
+ 
r
p
)
n
 = (l + 
0,04)
3
= 1,17; 
Pr= S/In = 
55 190/1,17 = 47 171 (so‘m); 
D = 
Rr - R 
= 47 171 - 50 000 = — 2829 (real ziyon). 
masala
. 
350 000 so‘m miqdoridagi omonat bankka yarim yilga har oy murakkab foizlar hisoblash shartida qo‘yilgan. Omonat 
bo‘yicha yillik stavka – 35%. Inflyatsiya darajasi – oyiga 10%. 
Aniqlash kerak: 

---

a) foizlar bilan birga omonat miqdori (S), 
b) 6 oy uchun inflyatsiya indeksi (In), 
v) xarid layoqati nuqtai nazaridan foizlar bilan birga omonat miqdori (
Rr
), 
g) xarid layoqati nuqtai nazaridan omonatchining real daromadi (D). 
masala
. 
Bank 6 oy muddatga 1 mln so‘m miqdorida kredit berdi. Kutilayotgan oylik inflyatsiya darajasi - 2%. Operatsiyaning 
talab qilinadigan real daromadliligi – yillik 5%. 
Aniqlash kerak: 
a) kredit muddatida inflyatsiya indeksi (In), 
b) inflyatsiyani hisobga olgan holda kredit bo‘yicha foiz stavkasi (
I
r
); 
v) to‘lanadigan summa (S), 
g) kredit bo‘yicha foiz miqdori(I). 
masala
. 
1 mln so‘m kredit 17.05.1999 y.dan 22.08.1999 y.gacha bo‘lgan muddatga berilgan. Kredit berishda hisoblaymizki, 
kreditni to‘lash vaqtiga kelib narx indeksi 1,2ni tashkil qiladi. Kredit operatsiyasining talab qilinadigan real 
daromadliligi – yillik 4%. Yil davomidagi kunlar hisob-kitob soni – 360 kun. 
Aniqlash kerak: 
a) inflyatsiyani hisobga olgan holda kredit bo‘yicha foiz stavkasi
(In),
b) to‘lanadigan summa 
(Sr);
v) kredit uchun foiz miqdori
(I).