Ustav nizom qoida guvohnoma yo‘riqnoma

Tashkiliy hujjatlar

TASHKILIY HUJJATLAR

R E J A:

• USTAV
• NIZOM
• QOIDA
• GUVOHNOMA
• YO‘RIQNOMA
• SHARTNOMA

Tashkiliy hujjatlar mazmunan tashkilot, muassasa va korxonalarning huquqiy maqomi, faoliyati, tarkibiy tarmoqlari, boshqaruv tizimi, xodimlarining huquq va majburiyatlari, ish jarayonini yo‘lga qo‘yish, tartibga solish va nazorat etishni ta’minlaydigan hujjatlardir. Ular xodim va tashkilot munosabatlarining, boshqa tashkilotlar bilan aloqalarning huquqiy tomonlarini tartibga soladi. Ish faoliyatini tashkil etish, uning uzluksizligini va me’yoriyligini ta’minlash hamda nazorat qilishni belgilaydi. Har bir tashkilotning o‘ziga xos tashkiliy hujjatlari bo‘lishu mumkin.

Ustav muayyan tashkiliy tuzilma (partiya, uyushma, AJ) davlat organi, tashkilot, muassasaning huquqiy maqomi, tashkiliy tuzilishi, faoliyat turlari va vazifalarini belgilovchi hujjatdir. Ustav biror organ yoki muassasa tashkil etilganda qabul qilinadi yoki tasdiqlanadi. U ko‘proq ma’lum bir tarmoq, sohalar, yirik muassasalar bo‘yicha tuziladi. Nisbatan kichik tashkiliy tuzilma yoki xo‘jalik subyektlari faoliyati ustav vazifasidagi nizom bilan ham tartibga solinishi mumkin.

Nizom. Tashkilot yoki uning tarkibiy bo‘limlari, kichik yoki qo‘shma korxona va shu kabilarning tuzilishi, huquqi, vazifalari, burchlari, ishni tashkil qilishlari tartibotini yoki turli tadbirlar (ko‘rik, musobaqa, tanlov va boshqalar) o‘tkazish tartibini belgilaydigan huquqiy hujjat. Nizom mazmun mohiyatiga ko‘ra ikki turga bo‘linadi: 1) ustav vazifasini bajaruvchi nizom; 2) tadbir tartibotini belgilovchi nizom.

Qoida – muayyan uzluksiz harakat tartibotini belgilaydi (masalan, idora joylashgan uy-joydan foydalanish qoidasi; arxivga hujjat materiallari topshirish qoidasi) o‘rnatilgan me’yor asosida bajariladigan ish-faoliyatni ko‘rsatadi (ichki tartibot qoidasi). Qoidaning nizomdan farqi uzluksiz harakat tartibotini belgilashidir.