Усмонхон алимов

 ىَّل َص ِّيِبَّنلا ِنَع ُهْنَع ُللها َي ِضَر ٍمازِح ِنْب وِرْمَع ْنَع يِقَهْـيَـبْلاَو َةَجاَم ُنْبا ىَوَر
 َّلَجَو َّزَع ُللها ُها َسَك َّلاِإ ٍةَبي ِصُمِب ُهاَخَأ يِّزَعُـي ٍنِمْؤُم ْنِم اَم :َلاَق َمَّلَسَو ِهْيَلَع ُللها
ِةَماَرَكْلا ِلَلُح ْنِم
Ибн Можа ва Байҳақий Амр Ибн Ҳизомдан (розияллоҳу 
анҳу) ривоят қилади, Набий (соллаллоҳу алай ҳи ва сал
­
лам):
 
“Мўмин киши мусибат етган биро дарига таъзия 
билдирса, Аллоҳ азза ва жалла уни азизлик либоси билан 
безайди”,
 
дедилар.
Дафн маросимидан олдин бўладими ёки уч кунлик 
аза давомида, аҳли маййитларнинг барчаларига таъзия 
билдириш жоиз бўлади. Аммо имкон қадар эшитиши 
билан дарҳол таъзия изҳор қилишга шошилиш лозим. 
Бироқ сафарда ёки шунга ўхшаш сабаблар туфайли ке­
чик кан одам уч кундан кейин ҳам таъзия бил дириши 
мумкин.
Уламолар маййитнинг ёш қизига ва аёлига таъзия бил
­
дириш фақат маҳрамларига жоиз деганлар.
www.muslim.uz

---

234
Оилада фарзанд тарбияси
Таъзия сўзларини айтиш
Имом Нававий “Азкор” номли китобида кел ти ради:
Таъзия билдиришнинг энг яхшиси Усома ибн Зайд дан 
(розияллоҳу анҳу) ривоят қилинади. “Пай ғамбар (сол­
лал лоҳу алайҳи ва саллам) қизларидан би рига унинг 
фар занди вафот этгани ҳақида хабар бериш учун бир 
киши ни юборди. Хабарчига: «Бориб айтгин, албатта, 
Аллоҳ ўзи бериб, яна ўзи олди, ҳар нарсанинг ўз ажали 
бордир”, деб уни сабрга буюргин ва у ал батта савоб ола
­
ди...» дедилар 
(Имом Бухорий ва Имом Муслим ривояти).
Имом Нававий ҳазратлари айтади:
Таъзия лафзида ман қилинган лафз йўқ, яъни ҳар қан­
дай тасалли берадиган сўз билан таъзия билдириш мум
­
кин.
Аммо саҳобалар таъзия билдиришда: “Аллоҳ аж ринг­
ни улуғ қилсин, сабрингни гўзал қилсин ва вафот этган­
ни мағфират қилсин”, дейишни мустаҳаб сана ганлар.
Мусибат аҳлига таом пишириш мустаҳаб
Ислом шариати азадор хонадон аҳлига таом пишириб 
беришни мустаҳаб ҳисоблайди. Чунки бу амалда кўп ях
­
шиликлар, саховат, меҳру оқибат мав жуд лиги боис ўт­
ган салафларимиз ва аждодларимиз одат тусига киргиз
­
ганлар. Қолаверса, маййит соҳиб лари мусибат туфайли 
толиқишган ва аза кунлари (уч кун) таъзия билдирувчи
­
лар ташрифи билан банд бў ладилар.