Uslubiy majmua. Toshkent: tdtu, 202, 202 bet

Hisoblash (Kompyuter) tarmog'ining xususiyatlari:
- aloqa tezligi;
- fayl almashish;
- zaxiralash va orqaga qaytarish oson;
- dastur va uskuna almashish;
- xavfsizlik;
- masshtabliligi;
- ishonchlilik.
Aloqa tezligi. Tarmoq bizga tez va samarali tarzda tarmoq orqali aloqa
qilishni ta'minlaydi. Masalan, Internet orqali videokonferentsiyalar, elektron
pochta xabarlari va hk. Shu sababli, hisoblash (kompyuter) tarmog'i bizning bilim
va g'oyalarimiz bilan baham ko'rishning ajoyib usuli hisoblanadi.
Fayl almashish. Fayl almashish hisoblash (kompyuter) tarmog'ining muhim
afzalliklaridan biridir. Kompyuter tarmog'i bizga fayllarni bir-birlari bilan
bo'lishish imkoniyatini beradi.
Zaxiralash va orqaga qaytarish oson. Chunki fayllar markazda joylashgan
asosiy serverda saqlanadi. Shuning uchun zaxira nusxasini asosiy serverdan olish
juda oson.
Dastur va uskuna almashish. Ilovalarni asosiy serverga o'rnatishimiz
mumkin, shuning uchun foydalanuvchi dasturlarga markazlashtirilgan tarzda kira
oladi. Shunday qilib, dasturiy ta'minotni har bir mashinaga o'rnatishimiz shart
emas. Xuddi shunday, qo'shimcha qurilmalarni ham almashish mumkin.
Xavfsizlik. Tarmoq, foydalanuvchi ma'lum bir fayl va dasturlarga kirish
huquqiga ega bo'lishini ta'minlash orqali xavfsizlikni ta'minlaydi.
Masshtabliligi. Masshtablash imkoniyati biz tarmoqqa yangi tarkibiy
qismlarni qo'shishimiz mumkinligini anglatadi. Tarmoq kengaytirilishi kerak,
shunda biz yangi qurilmalarni qo'shish orqali tarmoqni kengaytira olamiz. Ammo,
bu ulanish tezligini pasaytiradi va uzatish tezligi ma'lumotlari ham pasayadi, bu
xatolar yuzaga kelish ehtimolini oshiradi. Ushbu muammoni marshrutizator

---

64
(router) yoki kommutatsiya moslamalari (switch) yordamida bartaraf etish
mumkin.
Ishonchlilik. Uskuna ishlamay qolganda hisoblash (kompyuter) tarmog'i
ma'lumotlar uzatish uchun alternativ manbadan foydalanishi mumkin.