Uslubiy majmua. Toshkent: tdtu, 202, 202 bet

DMK nomi
Yuqori
unumdorli
AIJ
O‘rta
unumdorli
AIJ
Kam
unumdorli
AIJ
Monitorli dialogli tizim
+
±
±
Dialogli rejimni ta’minlash
–
+
+
Ma’lumotlar bazasini boshqarish tizimi
(MBBT)
+
±
–
Dasturlash tillarining translyatorlari va
interpretatorlari (izohlovchilari)
+
+
+
Mashina geometriyasi va grafikasining
vositalari:
geometrik protsessor
+
±
–
grafik protsessor
+
+
+
Matnlarni, hujjatlarni shakllantirish
±
+
+

---

56
Chizma-grafikaviy hujjatlarni
shakllantirish
+
+
±
Umumtexnikaviy hisoblar
+
±
±
AIJ – AIJ, MHK – AIJ aloqalarini
ta’minlash
+
+
+
Komponovka va topologiyani
loyihalash
+
+
+
Optimallashtirish
+
±
–
*Izoh: «+» texnikaviy vositaning bo‘lishi zarurligini bildiradi;
«–» komponentlarning kompleks tarkibida bo‘lishining majbur emasligini
bildiradi;
«±» ushbu turdagi qurilma bilan komplektatsiyalanish zarurati AIJ yaratish
bo‘lgan texnikaviy topshiriqda belgilanishi kerak.
Muammoga yo‘naltirilgan DMKlar o‘z ichiga boshlang‘ich ma’lumotlarni,
butun loyihalash ob’yektiga yoki uning yig‘ma birliklariga bo‘lgan talablar va
cheklanishlarni avtomatlashtirilgan ravishda tartibga solish uchun mo‘ljallangan
dasturiy vositalarni; loyihalash ob’yektining fizikaviy ishlash printsipini tanlashni;
texnikaviy yechimlarni va loyihalash ob’ekti strukturasini tanlashni;
konstruktsiyalarning sifat ko‘rsatkichlari (texnologikligi)ni baholashni, detallarga
ishlov berish marshrutini loyihalashni olishi mumkin.
Ob’ektga yo‘naltirilgan DMKlar loyihalash ob’ektlari xususiyatlarini predmet
sohasi majmui sifatida aks ettiradi. Bunday DMKlarga, masalan, yig‘ma
birliklarni; standart yoki qabul qilingan yechimlar asosida detallarni; shakl
elementlaridan sintez asosida detallarni; detallarga ishlov berish turlari bo‘yicha
texnologik jarayonlarni va h.k.larni loyihalashni avtomatlashtirishni qo‘llab-
quvvatlaydigan DMKlar kiradi.

---

57