Usim-biol p65

Bakterial, zamburug`li va virusli preparatlarning sifat ko`rsatkichlarini aniqlash
Mikrobiologik preparatlaming zararkunandalarga nisbatan faolligi laboratoriya sharoitida maxsus o`rganiladi.
96
Sinash uchun foydalaniladigan preparatlardan 1 gramm tortib olinadi va 1; 0,5; 0,25 va 0,125 foizli konsentratsiyali eritmalar tayyor-lanadi. Bu ishlardan asosiy maqsad har bir olingan konsentratsiyali eritmaning qurtlarga nisbatan biologik samaradoriigini aniqlash (qurtlarning nobud bo`Iishi 50 foizdan yuqori yoki kam bo`Iishi) sanaladi.
Bu preparat bilan bir qatorda andoza sifatida boshqa bir preparat ham shu ko`rinishda tayyorianadi. Наг bir konsentratsiyadagi eritmadan 1 ml olinib, 3 g oziqaga purkaladi va maxsus idishlarda aralashtiriladi. Preparatlarning ta'sirini aniqlash uchun katta mum kuyasi qurtlaridan foydalaniladi.
Kolorado qo`ng`izi, ko`sak qurti va boshqa turdagi hasharotlami laboratoriya sharoitida ko`paytirib, ularga nisbatan preparatlarning ta'siri kuzatiladi. So`ruvchi hasharotlar maxsus xonalarda o`stirilgan o`simliklarda olib boriladi.
Наг bir Petri likopchasiga 20 tadan 2—3 yoshdagi qurtlar joylashtiriladi. Tajribalar uch marta takrorianishda olib boriladi. Zarariantirilgan qurtlar maxsus isitgichlarda harorat 28—30°C da tutib turiladi. Nobud bo`Igan qurtlar uch kundan so`ng hisobga olinadi. Qurtlarning nobud bo`Iishi 55 foizdan kam bo`Isa, tajriba ishlari 5 kundan so`ng yana qaytariladi.
Tajriba davomida o`rganilayotgan preparatning har bir konsen-tratsiyalarining faolligini nazorat bo`Iagiga nisbatan taqqoslash ishlari Abbot formulasi yordamida aniqlanadi:
100 - Мн
bu yerda, Мт va Мн — tajriba va nazorat bo`Iaklarida nobud bo`Igan qurtlar soni; X — nazoratga nisbatan taqqoslangan bo`Iaklardagi qurtlarning nobud bo`Iishi, foizda.
Agar birorta konsentratsiyadagi preparat ta'sirida qurtlarning nobud bo`Iishi nolga yoki 100 foizga teng bo`Iganda, bu bo`lakdagi nobud bo`Igan qurtlar soni quyidagi formula bilan aniqlanadi:
ft/ , u V 0,25 100
% nol uchun—Jl = ,
97
yoki
(и-0,25) 100

n

100 % uchun-X

bu yerda, n — har bir konsentratsiya. uchun qo`yilgan qurtlar soni. Наг bir konsentratsiyadagi qurtlaming nobud bo`hshi, nazoratga nisbatan ohngandan so`ng СК-50 bo`yicha qiymati Shteynxauz formulasi bo`yicha aniqlanadi:
В-С 50 - C
bu yerda, В—50 foizdan ortiq nobud bo`lgan qurtlar soni; СК-50 foizdan kam nobud bo`lgan qurtlar soni; й—50 foizdan ortiq nobud qiluvchi preparat konsentratsiyasi; ck —50 foizdan kam nobud qiluvchi preparat konsentratsiyasi:
Х-СК-50.
Sinov uchun ohngan preparatlarda СК-50, andaza bo`lagiga nisbatan (СК-50) kam bo`lganda preparatning faolhgi kamayadi. Bu vaqtda preparat faolUgining kamayish koeffitsiyenti (К)ш aniqlash mumkin bo`ladi:
СК - 50 - sinalayotgan partiyalar