Ushinskiyning pedagogik fikrlari



Download 20,35 Kb.
bet1/2
Sana10.07.2022
Hajmi20,35 Kb.
#770379
  1   2
Bog'liq
Ushinskiyning pedagogik fikrlari


Ushinskiyning pedagogik fikrlari.
Ushinskiyning asosiy pedagogik g'oyalari.
Pedagogik tizimning asosini xalq ta'limi va tarbiyaning milliyligi g'oyasini demokratlashtirish talabi tashkil etadi. Ushinskiyning pedagogik g'oyalari boshlang'ich sinf o'qish uchun kitoblarda aks etgan " Bolalar dunyosi"(1861) va" Ona so'zi "(1864)," Inson ta'lim sub'ekti sifatida. Pedagogik antropologiya tajribasi "(2 jild. 1868-1869) va boshqa asarlar.
K.D.Ushinskiy pedagogikasida ta'limning milliyligi g'oyasi.
Ushinskiyning pedagogik tizimi millat g'oyasiga asoslanadi. Ushinskiy millati ostida har bir xalqning o'ziga xosligini, uning tarixiy rivojlanishi, geografik, tabiiy sharoitlari tufayli tushungan.
Maqolada " xalq ta'limi(1857), u millat ruhida ta'limni tahlil qilishni turli xalqlar orasida tarixan shakllanib kelgan xususiyatlarning xususiyatlaridan boshlaydi. Ushinskiy frantsuz, ingliz, nemis va amerika ta'limi bo'yicha aniq tavsif va chuqur tahlil beradi. U o'sha davrdagi chorizm rahbarlik qilgan reaktsion nemis pedagogikasining tanqidiga alohida to'xtalib o'tdi. Ushinskiy ushbu pedagogikani rus tuprog'iga mexanik ravishda o'tkazish juda maqsadga muvofiq emasligini ta'kidladi.
K.D.Ushinskiy ta'kidlashicha, rus xalqi tarbiyasining o'ziga xos xususiyatlaridan biri bolalarda vatanparvarlikni rivojlantirish, Vatanga bo'lgan chuqur muhabbatdir. Millatning eng yaxshi ifodasi, uning fikriga ko'ra, ona tili bo'lgani uchun, rus tili rus bolalarini o'qitish uchun asos bo'lishi kerak; o'qitish boshlang'ich maktab shuningdek, bolalarni rus tarixi, Rossiya geografiyasi, uning tabiati bilan yaxshi tanishtirishi kerak. Milliylik asosida olib boriladigan ta'lim, har kuni, fuqarolar ijtimoiy burchini ado etganda vatanparvarlikni namoyon etishni o'rgatishi kerak.
Ushbu tarbiya bolalarda shovinizmga begona bo'lgan va boshqa xalqlarni hurmat qilish bilan birlashtirilgan milliy g'urur tuyg'usini rivojlantirishga mo'ljallangan. Bu bolalarda Vatan oldidagi burch tuyg'usini tarbiyalashi, har doim umumiy manfaatlarni shaxsiy manfaatlaridan ustun qo'yishga o'rgatishi kerak.
Ushinskiyga rus xalqining ijodiy kuchlariga bitmas-tuganmas ishonch xos edi. Ushinskiyning yozishicha, xalqning o'zi "o'sha chuqur tilni yaratgan, uning chuqurligini biz hali ham o'lchay olmadik; bu sodda odamlar bizni ajnabiylarga taqlid qilgan kulgili bolalarcha dabdabadan qutqargan she'riyatni yaratganligi; xalq adabiyotlaridan biz barcha adabiyotlarimizni yangiladik va shu nomga loyiq qildik ". Rus musiqasi va rassomligi, rus falsafasi ham ko'p narsalarga ega bo'ldi xalq ijodi.
Rus xalqining qudratli ijodiy kuchlariga chuqur ishongan Ushinskiy xalq ta'limi ishini odamlarning o'z zimmasiga yuklash va uning rivojlanishiga xalaqit beradigan og'ir hukumat tarbiyasidan xalos bo'lish talabini ilgari surdi.
Ushinskiy pedagogik tizimida ta'limning asosi bo'lgan millat bilan chambarchas bog'liq holda, ona tilining ta'limiy va tarbiyaviy ahamiyati masalasi mavjud. Til - bu xalqning eskirgan, tirik va kelajak avlodlarini bir buyuk, tarixiy tirik butunlikka birlashtirgan eng jonli, eng keng va mustahkam aloqadir. Ona tili, Ushinskiy ta'kidlaganidek, nafaqat odamlarning ma'naviy xususiyatlarining eng yaxshi namoyandasi, balki kitoblar yoki maktablar bo'lmagan paytda ham odamlarga ta'lim bergan eng yaxshi milliy ustozdir. Ona tilini o'rganish bilan bola nafaqat tovushlarni, ularning kombinatsiyasi va modifikatsiyasini, balki cheksiz ko'p tushunchalarni, qarashlarni, hissiyotlarni, badiiy obrazlarni ham anglaydi.
K.D.Ushinskiy o'zining tarbiya, ta'limga bo'lgan nuqtai nazariga asoslanib, quyidagi pozitsiyadan kelib chiqadi: agar biz insonni har tomonlama tarbiyalamoqchi bo'lsak, uni har tomonlama bir xilda bilishimiz kerak.
60-yillarda. XIX asr. rus ilmiy pedagogika maktabining asoschisi K.D.ning ko'p qirrali faoliyati. Ushinskiy. Konstantin Dmitrievich Ushinskiy(1824-1870) Tulada tug'ilgan, bolaligini Chernigov viloyatida, ota-onasining kichik mulkida o'tkazgan. 1844 yilda. u Moskva universitetining yuridik fakultetini ajoyib tarzda tamomlagan va Yaroslavl yuridik litseyida kameral, ma'muriy va iqtisodiy fanlar bo'yicha professor vazifasini bajaruvchi etib tayinlangan. Biroq, 1849 yilda u litsey o'quvchilari tomonidan uyushtirilgan tartibsizliklardagi ishtiroki tufayli ishdan bo'shatildi.
Biroz vaqt o'tgach, K.D. Ushinskiy Ichki ishlar vazirligida xizmat qilgan va shu bilan birga "Sovremennik" va "O'qish uchun kutubxona" kabi jurnallar bilan hamkorlik qilgan, u erda uning ingliz tilidan tarjimalari, sharhlari va maqolalarning tezislari nashr etilgan.
1854 yilda K.D. Ushinskiy Gatchina bolalar uyi institutiga o'qituvchi etib tayinlandi va 1855-1859 yillarda. uning inspektori edi, ya'ni. o'quv bo'limi boshlig'i. 1859-1862 yillarda. u 1860-1861 yillarda bo'lgan mashhur Smolny Noble Maidens institutida sinf inspektori edi. bir vaqtning o'zida "Xalq ta'limi vazirligi jurnali" muharriri.
1862 yildan, u ishdan bo'shatilgandan so'ng va K.D.ning o'limigacha. Ushinskiy intensiv ravishda pedagogika nazariyasi va boshlang'ich ta'lim metodikasi sohasida ilmiy faoliyat bilan shug'ullangan.
Gatchina nomidagi Mehribonlik uyi institutida o'qituvchi sifatida K.D. Ushinskiy o'zining o'tmishdoshi, taniqli o'qituvchi Yegor Osipovich Gugel (1804-1842) tomonidan juda yaxshi tanlangan psixologik-pedagogik kutubxonani kashf etdi, uning kitoblari uning pedagogik qiziqishlarining shakllanishiga juda katta ta'sir ko'rsatdi.
O'zining birinchi pedagogik maqolasida allaqachon "Pedagogik adabiyotning afzalliklari to'g'risida" (1857) KD. Ushinskiy shuni ko'rsatdiki, oila va maktab ta'limi masalalarining rivojlanishi pedagogik nazariyani amaliyot bilan uyg'unlashishiga, pedagogikani nafaqat ta'limning badiiy asoslariga aylantirishga, nafaqat mavhum nazariy sxemalarga, balki tarixiy asosga ega bo'lgan xususiyatlarga asoslanadi. milliy ta'lim tajribasi.
Pedagogikada ilmiy va ijodiy nisbati muammosi birinchi maqoladanoq K.D.ning fikriga ko'ra hal qilinmasdan asosiy muammolardan biriga aylanadi. Ushinskiy, tarbiya va ta'lim bilan bog'liq har qanday savolga javob topish mumkin emas. K.D.ning asosiy maqsadi Ushinskiy insonning ma'naviy rivojlanishida ko'rgan va unga xalqning madaniy va tarixiy an'analariga, uning milliy xarakterining o'ziga xos xususiyatlariga tayanmasdan erishish mumkin emas. K.D.ning asarlari Ushinskiyning "Rodnoe Slovo" (1861), "Rus maktablarini ruslashtirish zarurati to'g'risida" (1867), "Bizning mashhur maktablarimiz paydo bo'lishining umumiy ko'rinishi" (1870) ushbu muammoga bag'ishlangan. Ushbu seriyali ishlarning boshlanishini "Xalq ta'limi bo'yicha millat to'g'risida" (1857) maqolasi qo'ydi, unda KD. Ushinsky, Evropa mamlakatlarining ta'lim an'analarini batafsil tahlil qilish asosida, odamlar o'zlari tomonidan yaratilgan va xalq tamoyillariga asoslangan ta'lim mavhum g'oyalar asosida qurilgan eng yaxshi pedagogik tizimlarda mavjud bo'lmagan tarbiyaviy kuchga ega degan xulosaga keldi. Ta'lim asoslari, K.D. Ushinskiy - bu oilaviy tarbiya bo'lib, unda ijtimoiy tarbiyaning maqsad va vazifalari ko'rsatilgan.

Download 20,35 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish