Ushbu o’quv-uslubiy majmua 5120100- filologiya va tillarni o’qitish (o’zbek tili) bakalavryat ta’lim yo’nalishida ta’lim olayotgan talabalarga mo’ljallangan

Sotsiolingvistika – tilshunoslikning tilni va uning mavjud bo‘lgan ijtimoiy sharoitlar bilan bog‘liqligini o‘rganadigan sohasi. U tilning ijtimoiy tabiatini, ijtimoiy funksiya(vazifa)larini, shuningdek, ijtimoiy omillarning tilga bo‘lgan ta’sir mexanizmi bilan bog‘liq masalalarni o‘rganadi.
Subordinativ bilingvizm – so‘zlashuvchilar ikkinchi tilni ona tilining ta’siri vositasida qabul qiladi: tushuncha ona tilining leksik birliklari, qolganlar esa ikkinchi til birliklari bilan o‘zaro munosabatda bo‘ladi.
So‘zlashuv tili – adabiy til me’yorlariga ega bo‘lmagan, ma’lumotsiz va o‘rta ma’lumotli shahar aholisining nutqi.
Til me’yori – biror bir jamiyatda, muayyan bir davrda lisoniy vositalarni tanlash, belgilash va ulardan foydalanish qonuniyatlari.
Tilni planlashtirish – “til siyosati”ga nisbatan kengroq tushuncha bo‘lib, tilga nisbatan bo‘lgan har qanday ongli va ma’lum maqsadga qaratilgan o‘zgarishlar.
Til siyosati – davlat, sinf, ijtimoiy guruhlarning mavjud tillar yoki til osti tizimlari vazifalarini o‘zgartirish yoki saqlab qolish, yangi lingvistik me’yorlarni joriy qilish yoki eski me’yorlarni saqlab qolishga qaratilgan tadbirlar majmuyi.
Til sotsiologiyasi – fanlararo chatishgan soha bo‘lib, u sotsiologik maqsad va tadqiqot metodlarini lingvistik materiallar bilan aloqadorlikda tadqiq etadi.
Til qo‘llash sohasi – so‘zlashuvchilarning muayyan til vositalari va ularning bir-biri bilan birikuv qoidalarini tanlab olib amalga oshishini qondiradigan, bir xil kommunikativ ehtiyojlarni tavsiflaydigan til tashqarisidagi muhit sohasi.


Adabiyotlar
Asosiy adabiyotlar

1. Karimov I. Yuksak ma’naviyat – engilmas kuch. Toshkent. Ma’naviyat. 2008.

2. Sh.Usmonova, N.Bekmuhamedova, G.Iskandarova. Sotsiolingvistika (O’quv qo’llanma) - Toshkent, 2014
3. Hamidulla Dadaboyev, Shoira Usmanova. Xorijiy sotsiolingvistika (O’quv qo’llanma) - Toshkent, 2014
4. Belikov V., Kro’sin L. Sotsiolingvistika M., 2001