“Қурилиш ишлаб чиқариш технологияси” фани 1-маъруза. Қурилиш ишлаб чиқариш

Бино ва иншоотларни барпо этишда бажариладиган ишлар мажмуини уч гуруҳга бирлаштириш мумкин:

• Умумқурилиш ишлари бажариш усули ёки қўлланилаётган ва ишлов берилаётган материалларига кўра ер ишлари, қозиқ ишлари, ғишт-тош ишлари, монтаж, бетон, том ёпмани ёпиш, пардозлаш ва бошқа ишларга бўлинади.
• Махсус ишларга сув таъминоти, канализация, иссиқ сув, вентиляция, электромонтаж, технологик конструкцияларни, лифтларни монтаж қилиш, резервуарларни, саноат печларини ва ҳ. к. ларни барпо қилиш киради. Бу ишлар ўзига хосдир, шу жумладан ҳар бир қурилиш объекти учун шунга ўхшаш ишларнинг ўз номенклатураси мавжуд, шунинг учун махсус ишларни асосан ихтисослаштирилган ташкилотлар бажаришади, улар қурилишнинг асосий ижрочисига субпудратчи бўлиб ҳисобланади.
• Ёрдамчи ишлар қурилишни материаллар, яримфабрикатлар, деталлар билан таъминлаш учун мўлжалланган ва транспорт ҳамда ортиш-тушириш ишларига ажратилади.

Иш ўрни – бу қурилиш жараёнида иштирок этувчи ишчилар ҳаракатланадиган ва керакли материаллар ҳамда техник воситалар жойлашган участкадир. Иш ўрни меҳнат жараёни учун қулай бўлиши ва меҳнат хавфсизлигини таъминлаши керак.

• Иш ўрни – бу қурилиш жараёнида иштирок этувчи ишчилар ҳаракатланадиган ва керакли материаллар ҳамда техник воситалар жойлашган участкадир. Иш ўрни меҳнат жараёни учун қулай бўлиши ва меҳнат хавфсизлигини таъминлаши керак.
• Бўлинма (ажратма) (делянка) – звенога смена мобайнида узлуксиз ишлаши учун ажратилган участка.
• Қамров (захватка) – режада бинонинг умумий, такрорланувчи, мазкур ва кейинги участкаларда иш ҳажмлари тахминан тенг бўлган ва бригада бутун сондаги сменаларда ишлаши учун берилган (ажратилган) қисми. Қамров сифатида бир қаватли саноат биносининг алоҳида оралиғи, турар-жой ёки кўп қаватли саноат биносининг секцияси қабул қилиниши мумкин.

2. Қурилиш меъёрлари ва қоидалари

• 1-қисм. Ташкил этиш, бошқариш, иқтисод. Умумий масалалар, атамалар, бинолар классификацияси.
• 2-қисм. Лойиҳалаш меъёрлари. Лойиҳалашнинг умумий талаблари, шу жумладан пойдеворлар, қурилиш конструкциялари, муҳандислик конструкцияларини ҳисоблашда.
• 3-қисм. Ишларни ташкил этиш, ишлаб чиқариш ва қабул қилиш. Қурилиш-монтаж ишларини амалга ошириш технологиялари бўйича тавсиялар, шу жумладан манфий температураларда, чўкувчан грунтларда ва сейсмик таъсир зоналарида.