Urganch davlat universiteti «tasdiqlandi»

IV. MUSTAQIL TA’LIM VA MUSTAQIL ISHLAR

№	Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular:	Soat
	II- SEMESTR
1	Iqtisodiyot falsafasi: uning predmeti, mazmuni	4
2	Falsafada ontologiya va gnoseologiya	4
3	Falsafa kategoriyalari va qonunlari	4
4	Ilmiy ijod falsafasi	4
5	Falsafada mantiqning roli	4
6	Pragmatizm tadbirkorlik falsafasi sifatida	4
7	Pragmatizmning iqtisodiyot bilan bog’liq jihatlari	4
8	Iqtisodiyot va liberalizm tamoyillarining o’zaro aloqodorligi	4
9	Ijtimoiy – iqtisodiy fanlarda “ Home Economicus ” tushunchasi va modeli	4
10	Bixevioristik (xulq) iqtisodiyot ta’limotlarining mohiyati	4
11	Antropologiya	4
12	Iqtisodiy faoliyat va qadriyatlar tizimi	4
13	Korrupsiyaning oldini olish va unga qarshi kurashish sohasida davlat siyosatini shakllantirish va amalga oshirish mexanizmlari	4
14	Yoshlar tolerant dunyoqarashini shakllantirishini innovatsion usullari	4
15	Jamiyat va oila falsafasi	4
16	Din falsafasi	4
17	Jahon dinlari fenomeni va uning rivoji	4
18	Islom ta’limoti asoslari	4
19	Islomdagi mazhablar va yo’nalishlar	4
20	Diniy tolerantlik madaniyati. Uning jamiyat va davlat rivojidagi ahamiyati.	2
	Jami:	78

V.FAN O’QITILISHINING NATIJALARI (SHAKLLANADIGAN KOMPETENSIYALAR)

Fan bo’yicha talabalarning bilim, ko’nikma va malakalariga quyidagi talablar qo’yiladi. Talaba: - Falsafiy tafakkur xususiyati va qonuniyatlari, ularning jamiyat taraqqiyotiga ta’siri, mantiqiy, etnik hamda diniy tolerantlik madaniyatining inson hayot tarzi va madaniyatini takomillashtirishdagi roli va ahamiyati. Sharq va G’arb falsafasining yetakchi g’oyalari, ilmiy va ma’naviy me’rosi, dunyoning yagonaligi qonuniyati va unda koinot hamda inson borlig’ining aloqadorligi, kasbiy faoliyatda falsafaning metodologik ahamiyati, global jarayonlarda analitik va sintetik, mantiqiy tafakkurning roli, korrupsiyaning jamiyat rivoji uchun katta tahdid ekanligi. O’zbekistonda olib borilayotgan keng ko’lamli islohotlarning mohiyati haqida tasavvurga ega bo’lishi;

- Fanning predmeti, nazariy-metodologik asoslari, manbalari va uning jamiyat taraqqiyotida tutgan o’rni. Qadimgi va O’rta asrlar Sharq va G’arb falsafasi, Yangi va Eng yangi davr falsafasining xususiyatlari, ta’limot va g’oyalari;

- Tabiat va jamiyatda yuz berayotgan jarayonlarning falsafiy qonuniyatlari, tafakkur va borliq, substansiya va materiya muammosi, makon va vaqt, tabiat, jamiyat va iqtisodiyot falsafasi, energiya, inson borlig’i;

- Falsafa metod, qonun va kategoriyalari, rivojlanish va taraqqiyot falsafasi, haqiqatni anlashda nazariya va amaliyot birligi, bilish metodologiyasi va ularning iqtisodiyotda amal qilishining o’ziga xosligi;

- falsafiy tafakkur xususiyati va qonuniyatlari, ularning jamiyat taraqqiyotiga ta’siri, matiqiy, etnik, estetik hamda diniy tolerantlik madaniyatining inson hayot tarzi va madaniyatini takomillashtirishdagi roli va ahamiyati;

- o’zbek milliy falsafasi va bu boradagi buyuk ajdodlarimizning atrof muhitga bo’lgan munosabatini tartibga soluvchi huquqiy vaahloqiy me’yorlar, globallashuv jarayonlarning iqtisodiy – falsafiy mohiyatini, korrupsiyaga qarshi kurashish mexanizmini talaba – yoshlar bilishi va ulardan foydalana olish;
- falsafani o’rganish orqali jamiyat hayotida ijtimoiy – iqtisodiy, siyosiy – ma’naviy jarayonlar mohiyatini tushunish, ularga falsafiy, tizimli tafakkur nuqtai nazaridan baho berish;

• 
  jamiyat taraqqiyotiga oid axborotlarni to’plash, saqlash va ulardan foydalanish, mantiqiy tahlil etish, o’zining kasbiy faoliyatiga oid ma’lumotlarni analitik va sintetik hamda kreativ farqlash asosida qabul qilish, mushohadaviy tafakkurga asoslangan mustaqil qarorlar qabul qilish;
  
• 
  yangi bilimlarni mustaqil o’zlashtira olish, takomillashtirish va o’z mehnatini ilmiylik va bunyodkorlik asosida tizimli tashkil qilish;
  

fikr va qarashlarni og’zaki va yozma ravishda adabiy til qoidalari asosida konstruktiv, mantiqiy ifodalash ko’nikmalariga ega bo’lishi kerak.
VI. TA’LIM TEXNOLOGIYALARI VA METODLARI:

• 
  ma’ruzalar;
  
• 
  real vaziyatga asoslangan amaliy ishlarni bajarish;
  
• 
  esse, tezis va maqolalar yozish;
  
• 
  vaziyatli topshiriqlar (keys - stadi) yechish;
  
• 
  jarayonli – yo’naltirilgan ta’lim;
  
• 
  muhokamalarda ishtirok etish
  
• 
  kichik guruhlarda ishlash;
  
• 
  loyiha ishi bajarish;
  
• 
  mustaqil ishlarni bajarish;
  
• 
  taqdimot tayyorlash;
  
• 
  turli darajadagi testlarni yechish;
  
• 
  so’rov o’tkazish.
  

VII. KREDITLARNI OLISH UCHUN TALABLAR:

Fanga oid nazariy va uslubiy tushunchalarni to’la o’zlashtirish, tahlil natijalarini to’g’ri aks ettira olish, o’rganilayotgan jarayonlar haqida mustaqil mushohada yuritish va joriy, oraliq nazorat shakllarida berilgan vazifa va topshiriqlarni bajarish, yakuniy nazorat bo’yicha test yoki yozma ishni topshirish.

ASOSIY ADABIYOTLAR

Falsafa fani bo’yicha

1. 
   Skirbekk G., Gil’eN., Falsafa tarixi. O’quv qo’llanma – Toshkent , “Sharq”, 2002. – 720 b
   
2. 
   Daniel M. Hausman. The Philosophy of Economics: An Anthology. Cambridge University Press, 2008.
   
3. 
   Kanke V.L. Filosofiya ekonomicheskoy nauki: ucheb, posobie. М.: INFRA – М 2009.
   
4. 
   Falsafa. O’quv qo’llanma.// SH.Madaeva va boshqalar – Toshkent: Universitet, 2019-256 b
   

5. Falsafa asoslari (Matn): o`quv qo`llanma/ Q. Nazarov (va boshq)-Toshkent O`zbekiston faylasuflari milliy jamiyati , 380b

6. N.Shermuhammedova falsafa o`quv uslubiy majmua. N.Shermuhammedova, muharrir S.Sapayeva; rassom Sh.Odilov. –T.:”NOSHIR’’, 2012.-16b

Dinshunoslik bo`yicha

7.Len Woods. Handbook of Religions barbour

8.Dinshunoslik asoslari. O`quv qo`llanma/ Ochildiyev A. va boshqalar-Toshkent: “Toshkent Islom Universiteti” nashriyot-manba birlashmasi, 2013-320b

9. Dunyo dinlari tarixi/ Tuzuvchlar: S.Agzamxodjayev, D.Raximjonov, N.Muhammedov va b.-T.:ToshDSHI.2011.-262b.

10. Osnovi religiovedeniya: ucheb: /G.T.Tulemetova, E.F.Ibragimov/Otv.rel. A.A.Hasanov.-2-izd,pererab.i.dop.-izd, “Toshkent Islom Universiteti” nashriyot-manba birlashmasi, 2015-265s

11. Saifnazarov I., Sultonov T., Ilhomjonov I., Halimmetova R. –Dinshunoslik o`quv qo`llanma-T TDIU. 2019.-180b

Qo`shimcha adabiyotlar:

Falsafa bo`yicha

12. O`zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to`g`risida”gi Qonuni 2017 yil 3 yanvar

13. O`zbekiston Respublikasining Korrupsiyaga qarshi kurashish tizimini takomillashtirish bo`yicha qo`shimcha chora- tadbirlar to`g`risida O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2020 yil 29 iyundagi farmoni.

14. Abdurauf Fitrat. Oila. T.: “ma`naviyat” nashriyoti, 2006-96b,

15. Oila ensiklopediyasi. “O`zbekiston milliy ensiklopediyasi” davlat ilmiy nashriyoti. Toshkent. 2019.-238b.

16. 100 mumtoz faylasuf. Toshkent: Yangi asr avlodi. ISBN: 978-9943-27-366-5. 2019-372b.

17. Saifnazarov I, Saifnazarova F. Yoshlar va oila –Vatan tayanchi.-T.:-Ta`lim nashriyoti “MCHJ” , 2018-132b.

18. Saifnazarova F. O’zbek oilasi: ijtimoiy va ma`naviy qadriyatlar-T.: “YURIST-MEDIA MARKAZI” nashriyoti. 2007-128b

19. SaifnazarovF.Uzbekskayasem’yakaknatsionalnayaiobshestvennayasennostproshloyeinastoyashee- T.: “YURIST-MEDIAMARKAZI” nashriyoti2014-188b

20. Otamuratov S. Globallashuv: millatni asrash mas’uliyati ( siyosiy-falsafiy qirralari). Toshkent, “O`zbekiston “NMIU, 2018-352b

Dinshunoslik bo`yicha

1. 
   GjegojV. Kolodko. Noviypragmatismiliekonomikaumerennosti. Economika.Ukrainiyu -2013g -№6.-С. 4-19s.
   
2. 
   Allayorova S. Germenevtika. O`quv qo`llanma. Toshkent, Ekstremum-press, 2017-162b
   
3. 
   O`zbekiston Respublikasining Konstitutsiyasi.-T.: O`zbekiston. 2018-80b.
   
4. 
   “Vijdon erkinligi va diniy tashkilotlar to`g`risida” gi Qonuni.1998yil 1 may
   
5. 
   “Yoshlarga oid davlat siyosati to`g`risida”gi Qonuni. 2016yil 14 sentabr
   
6. 
   O`zbekiston Respublikasi Prezidentining 2018 yil 16 apreldagi “Diniy-ma`rifiy soha faoliyatini tubdan takomillashtirish chora - tadbirlar to`g`risida”gi farmoni// Xalq so`zi. 2018 yil 17 aprel
   
7. 
   Shermuhammedov K., Karimov J., Najmiddinov J. Diniy ekstremizm va terrorizmga qarshi kurashning ma`naviy-ma`rifiy asoslari.-Toshkent-“Mavoraunnaxr”, 2016.-224b
   
8. 
   Ochildiyev A., Najmiddinov J., Missionerlik: mohiyat, maqsadlar, oqibatlar va oldini olish yo`llari(100 savolga-100 javob).-Toshkent: “Toshkent Islom Universiteti” nashriyot-matbaa birlashmasi. 2017.-200b
   
9. 
   Hillari Rodrigues, John S.Harding Introduction to the study of Religion Routledge. USA, 2009-177p
   
10. 
    Tulepov A. Islom va aqidaparast oqimlar.-T: Sharq, 2014.-536b
    
11. 
    Tulepov A. Internetdagi tahdidlardan himoya: Yordamchi o`quv qo`llanma. Mas`ul muharrir A.Hasanov .-Toshkent.”Mavoraunnaxr’’, 2016-672b.
    
12. 
    Saifnazarov I., Obidov A., Dinlararo hamjihatlik –ijtimoiy barqarorlik omili.Toshkent: innovatsion rivojlanish nashriyot matbaa uyi 2018-136 b
    
13. 
    Saifnazarov I., Saifnazarova F. mafkuraviy hurujlar nima?-T: “Ma`naviyat”, 2015-32b
    
14. 
    QushayevU. R., DoroshinaI.G. Talerantnost ensiklopedichekiy slovar-Penza: Nauchno-izdatel’skiy sentr “Sotsiosfera”, 2014.-484s
    
15. 
    Robert T. Kiosaki va Sharon L.Latcher. “Boy bola, aqlli bola”. Tarjimon Mirfayziyev Mirafzal. Nasaf nashriyoti. 2010-184b
    

Axborot manbalari

16. 
    President.uz-O`zbekiston respublikasi prezidentining rasmiy veb-sayti
    
17. 
    www. Press-service.uz -prezident matbuot xizmati
    
18. 
    www. Lex.uz-O`zbekiston Respublikasi Qonun hujjatlari ma`lumotlari milliy bazasi.
    
19. 
    www.ziyonet.uz- O`zbekiston respublikasi ta`lim portali
    
20. 
    www.nimfogo.uz-fuqarolik jamiyatini shakllantirishini monitoring qilish mustaqil instituti
    
21. 
    www.uza.uz- O`zbekiston milliy axborot agentligi(UZA)
    
22. 
    www.nimfogo.uz Fuqarolik jamiyatini shakllanishini monitoring qilish mustaqil instituti
    
23. 
    www.go.uz - O`zbekiston respublikasi hukumat portali
    
24. 
    www.natlib.uz-Alisher Navoiy nomidagi O`zbekiston milliy kutubxonasi
    
25. 
    www.nber.com-AQSh-iqtisodiy tadqiqotlar milliy byurosi sayti
    
26. 
    www.webofsience.com-xalqaro ilmiy maqolalar platformasi
    
27. 
    www.scopus.com-Xalqaro ilmiy maqolalar platformasi
    
28. 
    www.elibrary.ru-Rossiya ilmiy maqolalari indeksi
    

TALABA BILIMINI BAHOLASH

I. O‘QUV SOATLARI

Ushbu fan 2- semestr davomida o‘qitiladi va o‘quv soatlari quyidagicha:

Semestr	Ma’ruza	Seminar	Jami auditoriya soati	Mustaqil ta’lim
2	24	18	42 (haftasiga 3 soat)	78
Jami	24	18	42	78

II. NAZORAT TURLARI

1.1. Ushbu semestrda fandan talabalar bilimini nazorat qilish oraliq va yakuniy nazorat turlarini o‘tkazish orqali amalga oshiriladi.

1.2. Oraliq nazorat 1-semestrning 12-haftasida talabaning bilim va amaliy ko‘nikmalarini baholash maqsadida o‘quv mashg‘ulotlari davomida 1 marta o‘tkaziladi.

1.3. Talabaning amaliy mashg‘ulotlari va mustaqil ta’lim topshiriqlarini bajarishi, shuningdek uning ushbu mashg‘ulotlardagi faolligi fan o‘qituvchisi tomonidan baholab boriladi. Baholash III-bo‘limda nazarda tutilgan mezonlar asosida quyidagi sonda amalga oshiriladi:

Mashg‘ulot turi	Baholashlar soni
Seminar	4 marta so’raladi, 2 marta test bilan va guruhiy (interfaol metodlar) orqali baholanadi.
Mustaqil ta’lim	1 marta (referat)

1.4. Talabani oraliq nazorat turi bo‘yicha baholashda 1 ta nazariy savolga yozma ish javobi bahosi (III-bo‘limda nazarda tutilgan mezonlar asosida) hamda uning o‘quv mashg‘ulotlari davomida olgan baholari o‘rtachasi hisoblanib yaxlitlab qo‘yiladi.

1.5. Yakuniy nazorat turi semestr yakunida ushbu fan bo‘yicha talabaning nazariy bilim va amaliy ko‘nikmalarini o‘zlashtirish darajasini aniqlash (III-bo‘limda nazarda tutilgan mezonlar asosida) maqsadida 3 ta savol berish orqali yozma shaklda o‘tkaziladi:

1 savol: nazariy

2 savol: nazariy

3 savol: amaliy

Yakuniy nazorat turini o‘tkazish ushbu shakli kafedra tomonidan belgilangan.

III. TALABALAR BILIMINI BAHOLASH MEZONLARI

Talabalarning bilimi quyidagi mezonlar asosida:

talaba mustaqil xulosa va qaror qabul qiladi, ijodiy fikrlay oladi, mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda — 5 (a’lo) baho;

talaba mustaqil mushohada yuritadi, olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda — 4 (yaxshi) baho;

talaba olgan bilimini amalda qo‘llay oladi, fanning (mavzuning) mohiyatni tushunadi, biladi, ifodalay oladi, aytib beradi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega deb topilganda — 3 (qoniqarli) baho;

talaba fan dasturini o‘zlashtirmagan, fanning (mavzuning) mohiyatini tushunmaydi hamda fan (mavzu) bo‘yicha tasavvurga ega emas deb topilganda — 2 (qoniqarsiz) baho bilan baholanadi.

IV. TALABALAR BILIMINI BAHOLASHDA UMUMIY QOIDALAR

1. Talabalar bilimini baholash 5 baholik tizimda amalga oshiriladi.

2. Yakuniy nazorat, fakul’tet dekani tomonidan ishlab chiqilgan (o‘quv ishlari bo‘yicha prorektor tasdiqlagan) Yakuniy nazorat turlarini o‘tkazish jadvaliga muvofiq o‘tkaziladi.

3. Yakuniy nazorat turini o‘tkazish va mazkur nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimini baholash o‘quv mashg‘ulotlarini olib bormagan professor-o‘qituvchi tomonidan amalga oshiriladi.

Tegishli fan bo‘yicha o‘quv mashg‘ulotlarini olib borgan professor-o‘qituvchi yakuniy nazorat turini o‘tkazishda ishtirok etishi taqiqlanadi.

4. Agar ta’lim sifatini nazorat qilish bo‘limi tomonidan nazorat turlarini o‘tkazilish tartibi buzilganligi aniqlangan hollarda, o‘tkazilgan nazorat turlarining natijalari bekor qilinishi hamda tegishli nazorat turi qaytadan o‘tkazilishi mumkin.

5. Talaba tegishli fan bo‘yicha yakuniy nazorat turi o‘tkaziladigan muddatga qadar oraliq nazorat turini topshirgan bo‘lishlari shart.

6. Oraliq nazorat turini topshirmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba yakuniy nazorat turiga kiritilmaydi.

Yakuniy nazorat turiga kirmagan yoki kiritilmagan, shuningdek ushbu nazorat turi bo‘yicha «2» (qoniqarsiz) baho bilan baholangan talaba akademik qarzdor hisoblanadi.

7. Talaba uzrli sabablarga ko‘ra oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turiga kirmagan taqdirda ushbu talabaga tegishli nazorat turini qayta topshirishga fakul’tet dekanining farmoyishi asosida ruxsat beriladi.

8. Talaba oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini birinchi marta qayta topshirishdan o‘ta olmagan taqdirda, fakul’tet dekani tomonidan komissiya tuziladi. Komissiya tarkibi tegishli fan bo‘yicha professor-o‘qituvchi va soha mutaxassislari orasidan shakllantiriladi.

Ikkinchi marta oraliq va (yoki) yakuniy nazorat turini o‘tkazish va talabani baholash mazkur komissiya tomonidan amalga oshiriladi.

9. Berilgan muddat davomida mavjud bo‘lgan qarzdorlikni topshira olmagan talaba bo‘yicha fakul’tet dekani bildirgi bilan oliy ta’lim muassasasi rektorini (boshlig‘ini, filial direktorini) xabardor qiladi va ushbu talaba rektor (boshliq, filial direktori) buyrug‘i asosida kursdan qoldiriladi.

10. Talaba baholash natijasidan norozi bo‘lgan taqdirda, baholash natijasi e’lon qilingan vaqtdan boshlab 24 soat davomida apellyasiya berishi mumkin. Talaba tomonidan berilgan apellyasiya fakul’tet dekani tomonidan tashkil etiladigan Apellyasiya komissiyasi tomonidan 2 kun ichida ko‘rib chiqiladi. Talabaning apellyasiyasini ko‘rib chiqishda talaba ishtirok etish huquqiga ega. Apellyasiya komissiyasi talabaning apellyasiyasini ko‘rib chiqib, uning natijasi bo‘yicha ushbu semestrda fanni o‘zlashtirgani yoki o‘zlashtira olmagani ko‘rsatilib qaror qabul qiladi, qarorni fakul’tet dekani va talabaga etkazilishini ta’minlaydi.

11. Nazorat turi bo‘yicha talabaning bilimi «3» (qoniqarli) yoki «4» (yaxshi) yoxud «5» (a’lo) baho bilan baholanganda, nazorat turini qayta topshirishga yo‘l qo‘yilmaydi.