Urganch davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti geodeziya, kartografiya va geografiya kafedrasi

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

---

17 
XULOSA 
Xozirgi kunda xalq xo`jaligining qaysi tarmog`ini olib qaramang bevosita 
geodeziya xususan kartografiya sohasiga nisbatan qandaydir ehtiyoji borligini 
sezish mumkin. Ayniqsa hozirgi globallashuv zamonida ma`lumotga bo`lgan 
talabning ortib borishi jumlada noaniq va ishonchli ma`lumotni axtarib topish 
masalasi juda muhim omil bo`lib qoldi desak mubolag`a bo`lmaydi. Ta`lim, 
sog`liqni saqlash, sport, sanoat va boshqa shu kabi soxalarni o`zining ajralmas 
qismiga aylantirayotgan kartografiya va geodeziya sohalarida ham buni ko`rish 
mumkin. Albatta bu sohalardagi ma`lumot aniqligi va sifati deganda birinchi 
o`rinda kartografik masshtab ko`z oldimizga keladi.
Masshtabning qanchalik darajada aniqligi va qaralayotgan hududning 
qanchalik darajada yuza jihatdan kichikligiga qarab aynan mana shu hudud 
doirasidagi tuziladigan karta yoki planlar ham albatta aniqlik doirasi oshib boradi. 
Shuningdek hozirgi kunda mazkur soha bo`yicha juda katta yuksalishlar 
bo`layotganini ko`rish mumkin. Ya`ni barcha hududlarning kartalarini elektron 
ko`rinishga o`tkazib, keyinchalik undan yagona bir elektron baza yaratish bo`yicha 
bir qancha sezilarli ishlar olib borilmoqda. Bu albatta nimaga olib keladi bir 
tomondan oshkoralik prinspi namoyon bo`ladi, birtomondan esa elektron karta 
mutlaqo yangi va to`liq ma`lumotlar bilan boyitilgan bo`ladi. Albatta bu holat xam 
vaqtning tejalishiga va ishonchli ma`lumotga ega bo`lgan xolda ishboshlash 
imkonini beradi. Yuqoridagilar masalaning birtomoni, aniqrog`i ijobiy tarafi.
Aynan yuz foiz kartalarni elektron ko`rinishga o`tkazish uchun qandaydir 
mukammal ostki qatlam, yani baza bolishi lozim deb o`ylayman chunonchi bu 
baza shunday aniq bo`lishi lozimki uning asosida yaratilgan karta va planlar ham 
aniq va to`liq, ma`lumotlar doirasi yangi bo`lsin. Bu ishlarni bajarish uchun esa 
albatta qaytadan xudud doirasida o`lchash ishlari olib borilsa maqsadga muvofiq 
bo`lar edi. Chunki hozirgi biz yaratayotgan kartalarning elektron asosini 
qaraydigan bo`lsak ham katta ko`pchiligi sobiq ittifoq davirlaridagi yaratilgan 
kartalar xisoblanadi. To`g`ri aniqlik doirasi yaxshi bo`lishi mumkin lekin u ma`nan 
eskirgan xisoblanadi, undagi ma`lumotlar asosida biron karta yaratiladigan bo`lsa 
bu kartaning ishonchliligi birinchi o`rinda yo`qoladi.
Muxtasar qilib aytadigan bo`lsam taklifim shu bo`lar ediki har qanday 
kartani yaratishdan oldin uning yaratilish bazasi mukammalligiga alohida e`tabor 
berish, va hozirgi kunda hududimizda qilinayotgan raqamlashtirish masalasi uchun 
ham aniq bir ishonchli elektron baza izlab topish lozim deb o`ylayman. 

---

18