Urganch davlat universiteti tabiatshunoslik va geografiya fakulteti «u m u m iy k im y o» k a fe d r a si

KIRISH

Mavzuning  dolzarbligi.  Mustaqillik  yillarida  jamiyatimizning  barcha 

sohalarida  bo’lgani  kabi  ta’lim  tizimida  ham  bir  bir  qator  islohotlar  amalga 

oshirilmoqda.  «Kadrlar  tayyorlash  Milliy  dasturi»  va  «Ta’lim  to’g’risida»gi 

qonunlarda  O’zbekiston Respublikasida ta’lim-tarbiya tizimini  zamonaviy talablar 

darajasiga ko’tarish  va ta’limning  uzluksizligini  ta’minlashning  asosiy  maqsadlari 

va  shart  sharoitlari  belgilab  berildi.O’zbekiston  Respublikasi  Oliy  Majlisining  IX 

sessiyasida(1997  yil  29  avgust)  Prezident  I.A.Karimov  ta’kidlab  o’tganidek, 

«Ta’limning  yangi  modeli  jamiyatda  mustaqil  fikrlovchi  erkin  shaxsning 

shakllanishiga  olib  keladi.  Biz  o’zining  qadr-qimmatini  anglaydigan,irodasi 

baquvvat,iymoni  butun,hayotda  aga  ega  bo’lgan  insonlarni  tarbiyalash  imkoniga 

ega bolamiz»[1].  O’qituvchi  bir  vaqtning  o’zida  sinfning  barcha  o’quvchilari 

bilan ish olib  borganda o’rtacha bilimga ega bo’lgan o’quvchiga qarab  yo’l tutadi. 

O’qitishning  bunday tizimida  asosiy kamchilik  shundan  iboratki,ba’zi  o’quvchilar 

bilimining  ortishi  sekinlashadi  va boshqa  o’quvchilar uchun  yengib  bo’lmaydigan 

darajada  qiyinchiliklar  yuzaga  keladi.  Shuning  uchun  o’qituvchi  oldida  har  bir 

o’quvchining imkoniyatini bilish vazifasi turadi.  Bu esa o’quvchilarning individual 

xususiyatlarini  e’tiborga olgan holda  dars jarayonini tashkil  qilish,ya’ni  o’qitishni 

inividuallashtirishni 

taqoza  etadi.O’qituvchi  dars  o’tish  davomida  har  bir 

o’quvchining 

moyilligi, 

qobiliyati, 

qiziqishi, 

xotirasi 

va 

fikrlashidagi 

xususiyatlarini  bilib  oladi.  Bu  turli  o’quvchilarga  individual  yondashish  uchun 

harakat  qilish  va  butun  sinf jamoasini  tarbiyalash,  differensial  o’qitish  metodini 

tashkil etish imkonini beradi.

Kimyo  o’qitishni  inividuallashtirish  va  differensiallash  ta’lim-tarbiya 

jarayonining  samaradorligini  oshirish  omili  bo’lishiga  qaramay  shu  kungacha 

u  ilmiy  jihatdan  yetarli  darajada  tadqiq  etilmagan.