Urganch davlat universiteti Filologiya fakulteti 209-guruh talabasi Matyoqubova Shahnozaning taqdimoti

Urganch davlat universiteti Filologiya fakulteti 209-guruh talabasi Matyoqubova Shahnozaning taqdimoti

"Munshoat" asaridagi maktublar tasnifi.
Reja:
1.Asarning yozilishi.
2.Asardagi maktublar.
3.Yozuvchilarning asargamunosabati.
Mamlakatni idora etishning hamma jabhalari qamralgan
"Munshoat"da aytiladiki, ertalab kishilarning arz-dodi eshitilsa; ularga adolat qilinsa; kechqurunlari ovqat eb bo’lingandan so’ng qabulxonada arkoni davlat bilan mol-mulk ishlari muhokama qilinsa; arkoni davlat kundalik ishlardan hisob berib tursalar; chog’ir ichishdan qattiq saqlanilsa; bo’sh vaqtlarda kitubxonada
qiroat qilinsa; arkoni davlatga, vazirlarga tarix kitoblari, xususan, "Zafarnoma"ni takror-takror o’qib turish buyurilsa; majlislarga taklif etilmagan kishilar kirgizilmasa; chegaralaming darvozalari qattiq qo’riqlansa; boshqa yurtlardan kelgan savdogarlarga hurmat-e’tibor ko’rgizilsa; gunoh qilganlar qattiq jazolansa va bu holat butun mamlakatga tarqatilsa...
Navoiyga qadar turli xil mavzulardagi, har xil badiiy saviyada yaratilgan maktublardan majmualar ham tuzila boshlangan edi.Turkigo'y xalqlar adabiyoti tarixida esa birinchi shunday majmua tuzgan adib Alisher Navoiy bo'ldi. U o'z xatlarini to'plab, uni "Munshaot" deb atadi.
"Munshaot"ning qachon tartib berilganligi haqida Navoiy hech qanday ma'lumot bermaydi. Lekin ba'zi maktablarning mazmundagi voqealar bayonidan, ba'zilaridagi ayrim qaydlar va ishoralardan "Munshaot" 904|1498-1499 yilda tuzilgan deb taxmin qilish mumkin.
"Munshaot" muqaddimasida qayd qilinishicha, Navoiy o'z maktublarini jamlar ekan, ona tilining davlat ishlari, siyosat yuzasidan, shunngdek shahsiy xarakterdagi yozishmalar olib borishga badiiy jihatdan tamomila yaroqli ekanligini isbotlashni maqsad qilib olgan edi.
Navoiy "Munshaot"ni tuzar ekan, yana bir maqsadni ko'zlagan edi. U ham bo'lsa xatlardagi mulohaza va orzularning, nasihat va tanbehlarning jamiyat uchun, barcha uchun, qolaversa, butun avlodlar uchun foydali deb bilganligi tufayli, xalq tinchligi, saltanat farovonligi ta'min etadigan ezguliklar uchun kurashish, xalq va mamlakat manfaatlariga zid bo'lgan barcha holat va urinishlarni bartaraf etishga chaqirishdek buyuk maqsad edi. Ulug' adibimiz ana shu maqsad xazinasining kalitini o'z o'quvchilari-avlodlari qo'liga tutqazmoqchi edi. Bu haqda Navoiy "Munshoat"-da yozadi: