Уразбаев е sport formasi va uning qonuni

 
49 
Sportchining salomatligi, funktsional xolati, uning psixologik jixatdan 
musobakalarga shayligi va shu kabi boshka jixatlari xakida ma`lumot yuk. 
Tibbiy nazoratning vazifasi-sportchilarni xar yili dispanser kurigidan 
utkazish, funktsional sinovlarini ishga solish va mutaxassis shifokorlarga 
kursatishdan iborat. Tibbiy nazoratni musobakaga tayergarlik oldidan utkazilsa,
keyin kamida 3-4 oyda 1 martadan joriy kuzatuv va kurik utkazilib turilsa 
maksadga muvofik bular edi. 
Sportchining ishlash kobiliyatini samaralirok tiklash va oshirishga karatilgan 
tadbirlar kuyidagilardan iborat. A. (Organizmning kattik charchashi va uta 
zurikishi bartaraf kiluvchi maxsus gigienik tadbirlar) bu talablar, kuvvati tiklovchi 
pedogogik vositalar, deb xam yuritiladi. B. (Psixologik tadbirlar. Sportchilar ruxiy 
xolatini tartibga solishni psixo-profilaktik va psixoterapevtik usullari mustakil 
(autegen) mashk, ruxiy xolatni tartibga soluvchi (psixoregulyatsiya) mashk, gipnoz 
bilan uxlab dam olish). Sportchining izzat-nafsiga kattik tegmasilik uning 
ruxiyatini avaylash uchun kulay psixologik mikroiklim yaratish, raxbarlar, 
murabbiylar. Xodimlar, jamoa ilgorlari va shu kabilar esa, sportchiga nisbatan 
xushmuamola bulishlari i kerak. Bundan tashkari, ruxiy keskinlikni bartaraf 
kiluvchi usullar va mashgulotlardan, dm olishning turli kungil ochar vositalaridan 
foydalanish lozim buladi. 
V. (xar turli jismoniy xolat (faktor) lardan keng kulamda va kompleks usulda 
foydalanish. Kul va apparat massaji (vibro massaj, pnevmovibratsiya massaji), suv 
massaji (suv ust iva suv osti massajlari), xammom (sauna, maxalliy xammom), suv 
protseduralari (erkin suzish, kontrast) zid), marvarid, xlorid natiriy igna moddali 
vannalar, turli xil dushlar (emgirsimon dush, shogland dush, aylanma dush, sharks 
purkovchi dush), elektr shu`lasi bilan davolash (sollyuks (kuesh nuri), kvarits, 
diodinamik, ultratovush, SVCh, diametriya, elektrostimulyatsiya). Bosim ta`siri 
(barovozdeystivie) tor muxitdagi salbiy bosim. Ultrabinafsha nurlanish. Kislorodda 
nafas olish (ingolyatsiya, kis lorod chaylasi, kokteyllar), elektr uyku. 

---