Uo‘K: 53(072) kbk

2.137. Gradiyent 
–
Градиент
–
Gradient
– Maydon nazariyasida 
skalyar funksiyaning gradiyenti deb, shu funksiyaning eng katta o‘sish 
yo‘nalishi bo‘yicha olingan hosilasi(tezligi)ga aytiladi. 
2.138. Ideal elektr kalit
– 
Идеальный электрический ключ
–
 
Perfect electric switch
–elektr qarshiligi nol yoki cheksiz katta bo‘lgan 
elektr zanjirining elementi bo‘lib, bir holatdan ikkinchi holatga o‘tish vaqti 
oralig‘i cheksiz kichik bo‘ladi. 
2.139. Ideal elektr kuchlanishi manbayi
– 
Идеальный источник 
электрического напряжения
–
Ideal source of voltage
–qismalaridagi 
kuchlanishi undan o‘tayotgan elektr tokiga bog‘liq bo‘lmagan elektr 
energiyasi manbayi. 
2.140. Ideal elektr toki manbayi
– 
Идеальный источник 
электрического тока
–
Ideal source of electric current
–elektr toki 
qismalaridagi elektr kuchlanishga bog‘liq bo‘lmagan elektr energiyasi 
manbayi. 
2.141. Ikki qutblik
– 
Двухполюсник 
–
Two-pole
–ikkita ajratilgan 
chiqishiga ega bo‘lgan elektr zanjiri qismi. 
2.142. Ikki qutblik aktiv quvvati
– 
Активная мощность 
двухполюсника
–
Two-terminal active power
–ikki qutblik oniy 
quvvatining davr mobaynidagi o‘rtacha arifmetik qiymatiga teng bo‘lgan 
kattalik, ya’ni: 
𝑃 =
1
𝑇
∫ 𝑝𝑑𝑡 = 𝑈𝐼𝑐𝑜𝑠𝜑 , [W] 
𝑇
0
. 
2.143. Ikki qutblik kompleks quvvati
– 
Комплексная мощность 
двухполюсника
–
Two-terminal integrated power
–ikki qutblik kirishidagi 
sinusoidal elektr kuchlanishi kompleks ta’sir etuvchi qiymatini undagi 
sinusoidal elektr toki qo‘shma kompleks ta’sir etuvchi qiymatiga 
ko‘paytmasiga teng bo‘lgan kattalik, ya’ni: 
𝑆 = 𝑈 ∗ 𝐼
∗
, [VA]. 

---

59