Uo‘K: 4(100) (075) kbk: 63. (0) R-17 Rajabov, Ravshan Jahon tarixi

3. Ijtimoiy munosabatlar. Avvalgidek, Misr jamiyati uch 

qatlamga bo‘lingan edi: 

1. Hukmron tabaqa: quldorlar, ustaxona va uy egalari.

2. Mayda ishlab chiqaruvchilar: o‘z mehnati bilan kun kechi-

ruvchi hunarmand va jamoachi-dehqonlar.

3. O‘z mulkiga ega bo‘lmagan qaram odamlar va qullar. Yangi 

podsholik davrida ijtimoiy qatlamlar va ijtimoiy tizimda, ular ning 

ichida ko‘pgina o‘zgarishlar yuz bergan. Quldorlik munosabat-

lari mustahkamlangan. Yuz minglab asirlar qulga aylantirilgan. 

1-3 qulga ega bo‘lgan mayda quldorlar paydo bo‘lgan. Hukm-

ron tabaqa va uning tarkibida keskin o‘zgarishlar yuz bergan. 

Aslzoda bo‘lmagan, ma’muriyatda o‘rta va kichik lavozimlarni 

egallagan, fir’avnga qaram bo‘lgan kichik va o‘rta quldorlar pay-

do bo‘ldi. Ular fir’avn hokimiyatining asosiy tayanchi edilar.

Hukmron tabaqa ichida xizmatdagi zodagonlar, qo‘shinning 

qo‘mondon tarkibi, merosiy zodagonlar, xudo Amon ibodatx-

onasi boshchiligidagi oliy kohinlar alohida o‘rin egallaganlar. 

Nom zodagonlari va oliy kohinlar XVIII sulola davrida istilochilik 

urushlaridan ulkan boylik orttirdilar. Yillar davomida moddiy 

boyliklarni to‘plab olgan Fiva kohinlari davlat hokimiyatiga 

kuchli ta’sir o‘tkazib, fir’avnlarning siyosatiga faol aralashgan-

lar. Fiva kohinlari bilan nom zodagonlari va xizmatdagi zoda-

gonlar o‘rtasida kuchli qarama-qarshilik paydo bo‘lgan. Natija-

da bu kurash Exnatonning diniy islohotlari bilan tugagan. 

Misrdagi ijtimoiy vaziyat ziddiyatli edi. Istilochilik yurishlari 

natijasida mamlakatga moddiy boyliklar, urush o‘ljalari, ming-

lab qullar oqib kelgan. Harbiylar, zodagonlar, ibodatxonalar bu 

boyliklarning katta qismini o‘zlashtirganlar va yanada boyib 

ketganlar. Oddiy xalq esa kambag‘alligicha qolavergan.