Universiteti tabiiy fanlar kafedrasi

B.B.B texnikasini qo‘llash

№	Mavzu savoli	Bilaman (+ -)	Bilishni hohlayman	Bilib oldim (+)
1.	O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasidagi qaysi moddalarida fuqarolar mehnatini muhofaza qilish ko‘rsatilgan?
2.	Mehnat muhofazasi bo‘yicha qonunlarning bajarilishini nazorat qiluvchi tashkilotlarni ayting.
3.	Mehnat kodeksi necha bob va moddadan iborat?
4.	“Xotin-qizlarning fiziologiyasi, onalikni himoya qilish, ularning mehnatini muhofaza qilish” qaysi moddalarda ko‘rsatilgan?
5.	Mehnatni muhofaza qilish qoidalari, me’yor va yo‘riqnomalarni buzganlik uchun javobgarlik turlarini ayting

MAVZU: HAYOT FAOLIYATI XAVFSIZLIGINING TIBBIY-BIOLOGIK ASOSLARI. AQLIY MEHNAT GIGIENASI


B.B.B texnikasini qo‘llash

№	Mavzu savoli	Bilaman (+ -)	Bilishni hohlayman	Bilib oldim (+)
1.	Adaptasiya mehanizmi haqida tushuncha byering.
2.	Adaptasiya turlarini ayting.
3.	Talabalar adaptasiyasini ahamiyati.
4.	Mehnat turlarini ayting.
5.	Aqliy mehnat bilan shug‘ullanuvchi kasb egalarini sanab o‘ting.
6.	Asab sistemalari turiga qarab inson fe’lini ajrata olish prinsipini ayting.

Guruhlar uchun topshiriqlar
1-gurux
1. Gigiena nima?
2. Gigiena so‘ziga klastyer tuzish.
2-gurux
1. Adaptasiya nima?
2. Odam organizmini o‘z-o‘zini boshqarish qanday amalga oshiriladi?
3-gurux
1. Aqliy mehnat gigienasi nima?
2. Aqliy mehnat gigienasiga qanday rioya qilinadi?


Keys stadi
1-vaziyat: Farhod Qashqadaryoning olis tog‘li qishlog‘idan Toshkentga o‘qishga keldi. Dastlab unda sog‘inch, notanish shahar muhiti, oliy ta’limdagi o‘qish tizimining murakabbligi ancha qiyinchilik tug‘dirdi. Gulnora esa shahardan chetroq qishloqqa kelin bo‘lib tushdi. Unda ham xuddi shu kechinmalar kuzatildi.
Muammo: Ularning har ikkisida qanday jarayon kechmoqda, qaysi biri sharoitga tezroq moslashadi va nima uchun?
1-variant: ularda moslashuvchanlik jarayoni kechmoqda, Farhod tezroq moslashadi, chunki shahar muhitiga moslashish oson kechadi.
2-variant: ularda moslashuvchanlik jarayoni kechmoqda, Gulnora tezroq moslashadi, chunki qishloq muhitiga moslashish oson kechadi.
3-variant: ularda moslashuvchanlik jarayoni kechmoqda, ikkalasida ham moslashish bir xil kechadi.
Nima uchun? metodi



MAVZU: ISHLAB CHIQARISH JARAYONLARI SANITARIYASI VA GIGIENASI. KASB KASALLIKLARI


B.B.B. metodini qo‘llash

№	Mavzu savoli	Bilaman (+ -)	Bilishni hohlayman	Bilib oldim (+)
1.	Ishlab chiqarishdagi jarohatlanish va kasallanishning sabablarini ayting.
2.	Kasb kasalliklariga tushuncha bering
3.	Kasb kasalliklari qanday turlarini bilasiz.
4.	Ish faoliyatidagi zararli va xavfli omillari turlarini ko‘rsating
5.	Zararli odatlarni aytib bering

Guruhlar uchun topshiriqlar
1-gurux
1. Kasb kasalliklariga xaraktyeristika bering.
2. Kasb kasalliklari tasnifiga klastyer tuzing.
2-gurux
1. Shikastlanish turlariga xaraktyeristika bering.
2. Shikastlanish turlariga klastyer tuzing.
3-gurux
1. Jarohatlanishga xaraktyeristika byering.
2. Jarohatlanish turlariga klastyer tuzing.


Keys stadi
1- vaziyat: Fotima ko‘p yillar davomida tekstil kombinatda ishlagan, mehnat faoliyati davomida davriy tibbiy ko‘riklardan o‘tib turgan, shaxsiy himoya vositalaridan foydalangan. Lekin shunga qaramasdan hozir eshitish qobiliyati pasaygan.
Muammo: Nima haqida o‘ylash mumkin?
1-variant: Kasbga aloqador karlik kasalligi
2-variant: O‘rta quloqning yallig‘lanishi
3-variant: Ichki quloqning yallig‘lanishi
2- vaziyat: Ko‘p yillar davomida oliy ta’lim muassasasida katta guruhlar oqimiga ma’ruza o‘qib kelayotgan o‘qituvchining borgan sari tovushi dag‘allashib, ma’ruza o‘qish jarayonida tomoq qurishi, ba’zan ovozining bo‘g‘ilib qolishi bezovta qila boshladi.
Muammo: O‘qituvchi organizmida qanday o‘zgarishlar yuz byermoqda?
1-variant: Ovoz boylamlarining surunkali zararlanishi
2-variant: Ovoz boylamlarining o‘tkir zararlanishi
3-variant: Tomoqdagi murtak bezlarining yallig‘lanishi


MAVZU: JONLANTIRISH. REANIMATSIYA. YUQORI NAFAS YO‘LLARI
O‘TKAZUVCHANLIGINI TIKLASH
Muammoli masalalar.
1. Bemor 4 yosh ogir shikastlangan nafas va pulsi yuk, birinchi tibbiy yordam kursating.
2. 40 yoshli bemor nafas yullariga yot jism tikilgan, xushidan ketgan, birinchi yordam kursating.
3. 4 yoshli bola yikilib ogir jaroxatlangan, nafas olishi yuk, pulsi minutiga 50 marta, birinchi yordam kursating.
4. Bemorning VI-VII kovurgalari singan, es-xushi yuk, nafasi yuk, pulsi minutiga 10 marta, kanday yordam kursatasiz?
5. 1 oyli chakalok nafas yuliga kusuk massalari tikilganligi sababli nafas olmayapti, kukargan, pulsi minutiga 20 marta, birinchi yordam kursating.
6. Bemor 60 yoshda yurak xuruji natijasida yurak urishi tuxtagan, nafas olmayapti, birinchi yordam kursating.


Guruhlar uchun topshiriqlar
1-gurux
1. Jonlantirish nima?
2. Geymlix usuli.
2-gurux
1. Sun’iy nafas berishning texnikasini ko‘rsatish.
2. Sun’iy nafas berishni yoshga nisbatan xususiyatlari.
3-gurux
1. Yurakni yopiq massaj qilish texnikasini ko‘rsatish.
2.Yurakni yopiq massaj qilish texnikasini yoshga nisbatan xususiyatlari.

“Venn diagrammasi” metodi

Grafik organayzer talabalar tomonidan o‘zlashtirilgan nazariy bilimlarini qiyosiy tahlil etishga yordam beradi. Bu usulda 2 ta doira shakli kesishgan holatda chiziladi. Qiyoslanadigan holatning o‘xshash belgilari doiraning kesishgan qismiga, bir-biridan farqlarii esa doiraning asosiga yozib chiqiladi.