|
1- 2 oylik chaqaloqlarda: puls minutiga 80 tadan past bo‘lsa yurak massaj qilinadi. Ko‘krak qafasini bir minutda ezish soni 120 marta va undan ko‘proq. Ezish chuqurligi 1,5- 2 sm. Massaj texnikasi bir barmoq bilan amalga oshiriladi. Massaj nuqtasini topish xuddi 1 yoshgacha bo‘lgan bolalarnikidek. Sun’iy nafas byerish soni 30 marta va undan ko‘proq. 40 kunlik chaqaloqlarda puls o‘mrov artyeriyasidan aniqlanadi, ularda uyqu arteriyasidan pulsni topish mushkul, chunki ularni bo‘yni kalta va yog‘ qavati yaxshi rivojlangan. Go‘dakning hushi o‘zidaligini aniqlash uchungo‘dakni baland ovoz bilan chaqirib, go‘dakning qo‘l-oyog‘ini bir oz chimchilanadi. Go‘dak behush bo‘lsa,go‘dakni orqasiga aylantirib, go‘dakni asta o‘zimiz tomon tortib, boshi va bo‘ynini ushlab turib aylantiriladi.
Yurak-o‘pka reanimaеsiyasi to‘xtatiladi:
1. Bemorda mustaqil puls va nafas tiklanganda
2. Biologik o‘lim boshlanganda
3. Tez yordam etib kelganda
Yurak-o‘pka reanimasiyasining samarali belgilari:
1. Ko‘krak qafasining ko‘tarilishi nafas to‘g‘ri byerilganligini ko‘rsatadi.
2. Mexanik puls to‘lqini bo‘lishi (uyqu artyeriyasida tekshiriladi).
3. Ko‘z qorachig‘ining torayishi
4. Massaj qilinganda bemorda sistolik bosim 80 dan kam bo‘lmasligi kerak, diastolik bosim
bo‘lmaydi.
Reanimasiya qilinmaydi:
1. Biologik o‘limda
2. Bemorning qarindoshlari reanimasiyadan bosh tortganda
3. Ko‘krak qafasi og‘ir shikastlanganda
4. O‘limga olib keladigan holatlarda
5. Bemorda jeton bo‘lganda
Yurak- o‘pka reanimasiyasining asoratlari:
1. Qovurg‘aning sinishi
2. Qovurg‘a suyaklarining singan bo‘laklaridan o‘pkaning teshilishi
3. Yurak va jigarning shikastlanishi
4. Oshqozonning yorilishi
5. Qayt qilish va qusuq massalarining nafas yo‘llariga tushishi
6. Orqa miyaning shikastlanishi.
4. Yuqori nafas yo‘llarining o‘tkazuvchanligini tiklash
Nafas yo‘llari til ildizi, qon, ovqat, tish, mayda o‘yinchoqlar, tugma, qusuq massalari va boshqa buyumlar bilan to‘silib qolishi mumkin. Bunday hollarda darhol nafas yo‘llarini yot jismlardan tozalab tashlash kerak. Buning uchun bemorga qulay holat berish, nafas yo‘llari va og‘iz bo‘shlig‘ini qo‘l bilan tozalab tashlash hamda Geymlix usulidan foydalaniladi.
Geymlix usuli - diafragmaning ko‘tarilishi, nafas yo‘llarida bosimning ortishi o‘pkadagi havoni chiqishiga majburlaydi. Bu sun’iy yo‘talga va nafas yo‘llaridan yot jismlarning chiqib ketishiga sabab bo‘ladi.
Jabrlanuvchining es-hushi joyida bo‘lsa, tik turgan holatida bemordan oyoqlarini elka kengligida ochishni so‘raladi, yordam ko‘rsatuvchi bir oyog‘ini jabrlanuvchining ikkala oyoqlari orasiga qo‘yadi va uni orqa tomonidan quchoqlab, bir qo‘l musht qilib tugiladi hamda bemorning kindigi va to‘sh suyagi xanjarsimon o‘sig‘ining oralig‘iga o‘rta chiziq bo‘ylab qo‘yiladi.So‘ngra ikkinchi qo‘l bilan musht qilingan qo‘l ushlanadi va bemorning qorniga ichkariga va yuqoriga yo‘naltirilgan zarb bilan uriladi. Bu usul yot jism chiqib ketgunicha yoki bemor hushidan ketgunicha davom ettiriladi.
Hushsiz kishilarni yotqiziladi, og‘iz bo‘shlig‘i ochilib tekshiriladi, yot jismlar bo‘lsa olib tashlanadi. So‘ngra ikki marta sun’iy nafas byerib ko‘riladi. Agar ko‘krak qafasi ko‘tarilmasa, bemorning boshi orqa tomonga egiladi va sun’iy nafas byerish qaytariladi. Shunda ham hech qanday natija bo‘lmasa puls tekshiriladi, agar puls sezilsa Geymlix usulidan foydalaniladi. Buning uchun bemor chalqancha yotqiziladi, quiqaruvchi tizzalab bemor oyoqlarining boldir qismiga o‘tirib oladi. Bir qo‘l kaftining pastki qismini tananing o‘rta chizig‘i bo‘ylab kindik va xanjarsimon o‘sitmtaning o‘rtasiga qo‘yiladi. Ikkinchi qo‘l birinchi qo‘lning usiga qo‘yiladi va 5 marta yuqoriga qarab harakatlantiriladi.
Qoringa turtish jarayonida o‘pkadagi havo nafas yo‘llaridagi yot jismni surib chiqarishga majburlab, yo‘tal qo‘zg‘aydi. Semiz odamlar va homilador ayollar uchun boshqa usullar qo‘llaniladi.
Agar qoringa turtish uchun jabrlanuvchini quchoklab olish imkoni bo‘lmasa yoki agar jabrlanuvchi homilador ayol bo‘lsa, ko‘krakka turtki byeriladi.
Agar go‘dak bo‘g‘ilgan bo‘lsa go‘dakning yuzini pastga qilib to‘nkariladi, uning boshi va bo‘ynini ushlab, boshini gavdasidan pastda qilib, bilak uschtiga yotqiziladi va yuzini pastga qilib to‘nkariladi. So‘ng orqasiga 5 marta urib-urib, uni qo‘lga olib son ustida tutiladi. Ikkinchi qo‘l kafti bilan go‘dakning kuraklari o‘rtasiga 5 marta keskin urib-urib ko‘yiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
