Университети кимё – технология факультети

КАЛЬЦИЙ КАРБОНАТЛИ МИНЕРАЛ ХОМ АШЁЛАРДАН ҚОҒОЗ 
ЎРНИНИ БОСУВЧИ РУЛОНЛИ МАТЕРИАЛАР ОЛИШ 
ТЕХНОЛОГИЯСИНИНГ АФЗАЛЛИКЛАРИ
a
 
Ниёзов А.А., 
b
Сабиров Б.Т., 
b
Қодирова З.Р., 
b
Эргашев Ш.Т., 
b
Таиров С.С., 
c
Рузматов Э.И.
 
a
«SAYQAL» СИЧК 
b
ЎзР ФА Умумий ва ноорганик кимё институти
c
Жиззах политехника институти 
Инсониятнинг бир неча минг йиллик ўз тараққиёти давомида ўзининг 
эҳтиёжларида фойдаланиш мақсадида кашф этилган ашёлар орасида қоғоз 
алоҳида ўрин тутади. Асрлар мобайнида қоғоз зарур ашё сифатида нафақат 
моддий ашё, балки ёзма ахборотни сақлаш ва ташиш воситаси сифаида 
муҳим ўрин тутиб келмоқда. Қоғоз асосида тайёрланган буюмлар ёки 
материаллар бугунги кунда китоб, дафтар, хат. хужжат, қоғоз пул, қадоқлаш, 
ўров (упаковка), девор учун гулқоғоз, турли ёрлиқлар ва ҳоқазо шаклларда 
одамларнинг ҳаётида жуда катта аҳамиятга эгадир.
Ўтган асрнинг охирларида Тайваннинг «Taiwan Lung Meng Technology 
Co» компаниясида целлюлозасиз миенрал хом ашё - кальций карбонати ва 
полиэтилен асосида рулонли қоғоз ўрнини босувчи материал олш ва ишлаб 
чиқариш технологияси ишлаб чиқилди. Бугунги кунда ушбу технология 
янада такомиллаштириб, бир неча давлатларда саноатга жорий этилган.
Ушбу янги турдаги қоғозсимон материалнинг таркибидаги табиий 
минерал хом ашё – кальций карбонатининг миқдори ўртача 80% ни ташкил 
этгани сабабли уни сунъий йўл билан ёки бошқа оқартирувчи қўшимчалар 
қўшиш йўли билан оқартишига эҳтиёж йўқ. У сувга чидамли, бўкмайди, уни 
макулатура каби кайта ишлаш ва утилизация қилиш мумкин. 
Қуйидаги жадвалда анъанавий целлюлоза асосидаги анъанавий қоғоз, 
акулатурадан қоғоз ва “тошқоғоз” технологиясига оид баъзи кўрсаткичлар 
келтирилган. 
Жадвал