Universiteti b. A. Bahritdinov s. A. Zokirova

bilan  m u n o s a b a ti  -   b u   is t e ’m ol  qilishd ir».
O z iq -o v q a t  ta n q islig i  butun  in so n iy a t  tarixida  k u za tilg a n .  M arkaziy A m erik a
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

hin dularin in g  m ifo lo g iy a s id a   « o c h lik »   h u d o s i  bor  e d i,  m a y a la r   k o d e k s id a   v a  
m u q a d d a s  kitoblarda a y tilish ich a ,  o z iq -o v q a t m uh im   diniy ram zlard an  biri b o ’lg a n . 
Y u non  m ifo lo g iy a sid a ,  olim p   hu dolari  to m o n id a n   y a ra tilg a n   birinchi  h u d o   a y o l -  
P a n d o r a ,  bir  idish ni  o c h ib   o z o d lik k a   in so n   n u q so n la ri  v a   baxtsizliklarini  chiq arib  
yubordi,  ular  o r a s id a   d u n y o   b o ’y la b   ta rq a lg a n   o ch lik   h a m   bor  e d i.
A g a rd a   yaq in roq   y o n d a s h s a k ,  XIV-XV  a srla rd a   o ch lik   k o ’p  m arta  million- 
m illion  in so n la m i  d u n y o d a n   b e v a q t  olib  k e tg a n .  B ularning  ortida  har-xil  turdagi 
e p id e m iy a la r   (o c h lik   tifi)  v a   b o s h q a   tu rdagi  k a sa llik la r  in s o n la rn in g   o m m a v iy  
0
’lish ig a   s a b a b   b  lg a n .  M a sa la n ,  1 0 0 5   v a   1 3 2 2   yillar  o r a lig ’ida  A n g liy a d a   3 6   ta 
s h u n g a   o ’x s h a s h   h o la t  k u za tilg a n .  F a q a tg in a   o ’rta  a sr la r   davrida  bu  h o la tg a  
b iroz  b o ’ls a - d a ,  b a r h a m   berild i.  B u n g a   s a b a b   Y e v ro p a   d a v la tla rid a :  s a v d o -  
so tiq n in g   rivojlanishi,  tra n sp o rt  v o sita la rin in g   k  p a y ish i,  d o n   m a h su lo tla rin in g  
ek ilish i  q ism a n   o ch lik  m u a m m o s in i  bartaraf  e t is h g a   turtki  bldi.
B raziliyalik   olim   J . d e   K a str o n in g   m a s h h u r   « O ch lik   g e o g r a f iy a s i»   n om li 
kitobida  bir jum la  keltirilgan.  U  quyidagi  m a zm u n d a :  « T u s h u n ish   ju d a   qiyin,  oliy 
jo n z o d   -   in son ,  tab ia td a g i  b a r ch a   n a rsa la m i  o ’z ig a   b o ’ysindirdi-yu,  lekin  q a n d a y  
qilib  o z iq -o v q a t  m u a m m o s i  u s tid a n   g ’a la b a   q o z o n a   o lm a y a p ti.  Bu  a c h c h iq   va 
ta ’sirch an   aytilgan   s zlar,  g  y a t  tortishuvli,  va   s h u n g a   q a r a m a y   g ’ayriq on u n iy 
b o s h q a   n arsa  kutib  b  lm a sd i.  B o s h la n g ’ich  o z u q a n in g   kpligi  in so n la m i  taqdir 
ta q o z o s i  bilan  terim chilik,  ovchilik  v a   baliqchilik  bilan  s h u g ’u lla n ish g a   m oslash tirib  
q o ’y g a n .  Yuz  yillar  d a v o m id a   agrar  ish lab   ch iq arish   jarayon i  jam iyatn in g  o ’s is h  
d a r a ja sig a   o ’z   ta ’sirini  o ’tk a zib   k e lg a n .  1 9 9 5 -y il  A Q S H   h u k u m atin in g,  s o g ’lom  
o v q a tla n ish n in g   a s o s iy   y n a lish la rig a   b a g ’ish la n g a n   hujjatlarida  c h o p   etilish ich a , 
kunlik  i s t e ’m ol  k a lo riy a si  hajm i  1 6 0 0   K kaldan  is h la m a y o tg a n   a y o lla r g a ,  2 8 0 0