Universiteti a. A. Pulatov voleybol nazariyasi va

 
27. Chiziq hakamlari. 
27.1. Joylashishi. 
Agar o‘yinda ikki chiziq hakami ishtirok etsa, ular maydon burchaklaridan 1-
2 
m
uzoqlikda bir-biriga diagonal holatda joylashadilar (1, 5). Ular yon va orqa 
chiziqlarni o‘z tomonidan nazorat qiladi. 
FIVBning rasmiy musobaqalarida 4 ta chiziq hakamlari ishtirok etadi (5). 
Ular maydonning har bir burchagidan 1-3 
m
uzoqlikda bo‘sh zonada turib o‘z 
chiziqlarini nazorat qiladi. 
27.2. Burchlari. 
27.2.1. Chiziq hakamlari o‘z harakatlarini bayroqcha (40x40 
sm
) bilan amalga 
oshiradi; 
27.2.1.1. To‘p maydonga yoki chiziq ustiga tushsa, bayroqni pastga tushirib 
ishora qiladi (9.3, 9.4). 
27.2.1.2. To‘p maydondan tashqariga tushsa yoki chegaralovchi antenna 
tashqarisidan o‘tsa, bayroqni yuqoriga ko‘tarib ishora qiladi (9.4). 
27.2.1.3. To‘p antennaga tegsa yoki to‘r tagidan o‘tsa bayroqni yuqoriga 
ko‘tarib ishora qiladi (9.4.3, 9.4.4). 
27.2.1.4. To‘p o‘yinga kiritilayotganda o‘yinchi maydondan tashqarida bo‘lsa, 
bayroq yuqoriga ko‘tariladi (7.4). 

---

241 
27.2.1.5. Chiziq hakami to‘pni o‘yinga kiritayotgan o‘yinchining chiziqni 
bosganligi yoki bosmaganligini nazorat qiladi (13.4.2). 
27.2.1.6. O‘yinchi o‘z maydonida to‘p bilan o‘ynayotganda antennaga tegib 
ketsa yoki bu holat o‘yinga xalaqit bersa, ishora qiladi (12.3.1). 
27.2.1.7. To‘p to‘r ositidan o‘tsa yoki raqib maydoni tomonidan antennaga 
tegsa, ishora qiladi (11.1.1). 
27.2.2. Birinchi hakamni iltimosiga ko‘ra chiziq hakami o‘z qarorini 
takrorlaydi.