*unit verb tenses/FE’l zamonlari present continuous tense/hozirgi davom zamon tuzilishi

---

*UNIT 1. VERB TENSES/FE’L ZAMONLARI 

PRESENT CONTINUOUS TENSE/HOZIRGI DAVOM ZAMON 

TUZILISHI: 

Hozirgi davom zamonning tuzilishi to be ko‘makchi fe’li va –ing qo‘shimchasini olgan asosiy 

fe‘ldan iborat. Ko‘makchi fe’l shaxs-son va zamonda tuslanadi, hozirgi davom zamonda to be 

fe’lining am, is va are shakllari ishlatiladi, asosiy fe’l esa tuslanmaydi, ya’ni, masalan, speaking 

fe’li barcha shaxs-sonda bir xil. Buni quyidagi jadvalda ko‘rish mumkin: 

Darak gap 

Inkor gap 

So‘roq gap 

Kengaytirilgan 

Qisqartirilgan 

Kengaytirilgan 

Qisqartirilgan 

 

I am speaking 

You are speaking 

He is speaking 

She is speaking 

It is speaking 

We are speaking 

You are speaking 

They are speaking 

I’m speaking 

You’re speaking 

He’s speaking 

She’s speaking 

It’s speaking 

We’re speaking 

You’re speaking 

They’re 

speaking 

I am not speaking 

You are not 

speaking 

He is not speaking 

She is not speaking 

It is not speaking 

We are not 

speaking 

You are not 

speaking 

They are not 

speaking 

I’m not speaking 

You aren’t speaking 

He isn’t speaking 

She isn’t speaking 

It isn’t speaking 

We aren’t speaking 

You aren’t speaking 

They aren’t 

speaking 

Am I speaking? 

Are you 

speaking? 

Is he speaking? 

Is she speaking? 

Is it speaking? 

Are we speaking? 

Are you 

speaking? 

Are they 

speaking? 

He and I are eating now.                 I am eating now.           Komila is sleeping.  

Komila and Aziz are watching TV. A boy is coming to us.  Some boys are coming to us. 

-ING QO‘SHIMCHASINING QO‘SHILISH QOIDALARI: 

Agar fe’llar –e harfi bilan tugasa –ing qo‘shilganda –e harfi tushib qoladi: 

write-writing, ammo see-seeing 

Agar fe’llarning oxirgi bo’g’inida unli harf ikkita undosh orasida qolib ketsa –ing oxirgi undosh 

ikkilanadi: 

sit-sitting, swim-swimming ammo open-opening 

Agar fe’llarning oxiri –l harfi bilan tugasa –ing qo‘shilganda –l harfi ikkilanadi: 

travel-travelling 

Agar fe’llar –ie harflari bilan tugasa, -ing qo‘shilganda –ie harflari tushib qolib, o‘rniga –y harfi 

qo‘yiladi:  

lie-lying, die-dying 

HOZIRGI DAVOM ZAMONING ISHLATILISHI: 

1. Hozirgi paytda, gapirib turgan vaqtimizda davom etayotgan ish-harakatlarni ifodalaydi: 

They are walking in the park now. 

She is still sleeping in the bedroom. 

2. Hozirgi paytda, gapirib turgan vaqtimiz atrofida sodir bo‘layotgan ish-harakatlarni ifodalaydi. 

Odatda bunday ishlarni bajarish uzoq vaqtni oladi. Ularni bajarish davomida boshqa ishlarni 

qilayotgan bo‘lamiz odatda. 

Anvar Obidjon is writing a new novel nowadays.