Umurtqalilar


-rasm. Baqaning arterial sistemasi sxemasi



Download 15,32 Mb.
bet54/155
Sana18.02.2022
Hajmi15,32 Mb.
#453096
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   155
Bog'liq
26umurtqalilarzoologiyasi laboratoriya mashg\'uloti

50-rasm. Baqaning arterial sistemasi sxemasi:
1-yurak qorinchasi, 2 - o ‘ng yurak b o ‘lmasi, 3-chap yurak b o ‘lmasi, 4-arterial konus, 5 -um um iy uyqu arteriyasi, 6-aorta yoylari sistem asi, 7 - o ‘mrov osti arteriyasi, 8-orqa aorta, 9 -um um iy yonbosh arter­ iyasi, 10-son arteriyasi, 11-quym ich arteriyasi, 12- ichak-tutqich arteriyasi, 13 -o‘pka arteriyasi, 14-teri arteriyasi, 15-uyqu “bezi” , 16-tashqi uyqu arteri­ yasi, 17-ichki uyqu arteriyasi (vena qonli arteriya qon tomiri qora rangga b o ‘yalgan, arterial va aralash qonli arteriya qon tomirlari chiziqchalar (shtrix- lar) bilan k o ‘rsatilgan).
Chap va o'ng aorta yoylaridan oldingi oyoqlarga katta o‘mrov osti arteriyalari chiqadi. Ular yurakdan pastroqda bir-biri bilan qo'shilib, orqa aorta deb ataladigan bitta yo'g'on tomirni hosil qiladi. Nihoyat, yurakka eng yaqin boigan uchinchi arterial yoy baliqlarning to'rtinchi jabra yoyiga go­ molog bo'lib, umumiy arterial stvolning orqa tomonidan chiqadi
va o‘pka-teri arteriyasi deb ataladi. Yuqorida aytilgan qon
tomirlarini in’eksiya qilingan (rang berilgan) preparatdagina aniq ko'zdan kechirish mumkin. Yurak qorinchasidan ushlab
yuqori ko'tarsak, uning ostidagi yupqa devorli venoz sinusi (qoitig‘i)ni ko'ramiz.
Endi baqaning asosiy venoz qon tomirlari bilan tanishib chiqamiz. Buning uchun ichki organlami o'z joyidan yana bir marta qo'zg'atilsa, ular orasida joylashgan, boshqa qon tomir­ lariga nisbatan o'zining to'q ko'kimtir rangi bilan ajralib tu-


ruvchi venalarni topish qiyin emas. Chunonchi, venoz qon gavdaning keyingi qismi hamda orqa oyoqlardan buyrakning
bir juft qopqa venasi va bitta qorin venasiga yig‘iladi (51- rasm). Buyrakda qon tomirlar oldin kapillyarlarga tarmoqla-
nadi va keyin yana bir-biri bilan qo'shilib, toq keyingi kovak venani hosil qiladi. Keyingi kovak vena qorin venasi va bir
juft jigar venasi bilan birlashib, o'zidagi venoz qonni venoz sinusga quyadi. Bosh, oldingi oyoqlar hamda teridan keladi­
gan venoz qon har ikki tomondagi bo'yinturuq va o‘mrov osti venasiga yig‘iladi. Bu ikkita vena bir-biriga qo'shilib,
bir juft oldingi kovak venalarni hosil qiladi.
Suvda ham quruqlikda yashovchilar uchun xarakterli boigan teridan arterial qon olib keladigan katta teri venasi oldingi kovak venalarga, oldingi kovak venalardagi bu aralash qonning hammasi
esa venoz sinusga quyiladi. Nihoyat, o'pkadan arte-rial qon olib keladigan juft o‘pka venalarining bir-biriga qo'shilishidan umu­ miy o'pka venasi vujudga keladi. Bu vena olib kelgan arterial qon to'g'ridan-to'g'ri chap yurak bo'lmasiga quyiladi.

Download 15,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   155




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish