Umurtqalilar zoologiyasi

toq  orqa  aortasini 
hosil  qiladi.  O'ng  aorta  yoyidan  chiqqan 
umumiy  stvoldan  ikkita 
uyqu  arteriyasi 
boshlanadi,  ular 
awaliga  chap  va  o'ng  aorta  yoylariga  parallel  holda  borib, 
keyin  boshga  chin 
uyqu  arteriyasi 
chiqib, 
uyqu  yo‘li 
orqali 
o'ng tomonidagi aorta yoyiga qo'shiladi.  O'ng aorta yoyining 
pastidan  oldingi  oyoqlarga  qon  olib  boruvchi  juft 
o'mrov 
osti  arteriyasi 
chiqadi, bu arteriyani ko'rish uchun aortaning 
o'ng  yoyini  ehtiyotlab uni qoplab turgan  to'qimalardan  ajra­
tish lozim. Yuqorida nomlari aytib o'tilgan qon tomirlari endi- 
gina  o'ldirilgan  kaltakesakda  aniq  ko'rinadi.
I
  J))°  I 
62-rasm.
62-rasm.  Sudralib  yuruvchilar
qon  aylanish  sistemasi
sxemasi  va  yuragining  tuzilishi:
1-o‘ng yurak 
3-yurak  qorind 
qorinchasining
1-o‘ng yurak bo‘lmasi, 2-chap yurak bo‘lmasi, 
3-yurak  qorinchasining  chap  tomoni,  4-yurak 
qorinchasining  o‘ng  tomoni,  5-o‘ng  o‘pka  ar­
teriyasi,  6-o‘ng  aorta  yoyi,  7-chap  aorta  yoyi, 
8-chap  botallov  oqimi,  9-chap  o‘mrov  osti  ar­
teriyasi,  10-chap  uyqu  arteriyasi,  11-ichak  ar­
teriyasi,  12-buyrak,  13-chap yonbosh osti arter­
iyasi,  14-dum arteriyasi,  15-dum venasi,  16-o‘ng
teriyasi,  6-o‘ng 
8-chap  botallov 
teriyasi,  10-cha] 
teriyasi,  12-buyr 
iyasi,  14-dum ar
son  venasi,  17-buyrakning
o‘ng qopqa venasi,  18-qorin 
venasi,  19-jigaming  qopqa 
venasi,  20-jigar  venasi,  21-
fj
 
keyingi kovak vena, 22-old- 
ingi  o‘ng  kovak  vena,  23- 
! 
o‘ng  o‘mrov osti  vena,  24- 
o‘ng bo‘yinturuq  vena,  25- 
o‘ng o‘pka venasi.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Suvda ham quruqlikda yashovchilarga qarama-qarshi o‘laroq, 
sudralib  yuruvchilarda  uyqu  hamda  o‘mrov  osti  arteriyalari 
faqat  aortaning  o'ng  yoyidan  chiqadi,  shuning  uchun  ham 
bosh va oldingi oyoqlar deyarli kislorodga to'yingan qon bilan 
ta’minlanadi. 
Orqa aortadan 
dum tomonga yo'naladi va ichki 
organlarga  talaygina  katta  arteriyalar  hamda  gavda  devoriga 
ko'pdan-ko'p  mayda arteriyalar chiqadi.  Keyin orqa oyoqlar- 
ga  boradigan  bir juft  yo'g'on