Umurtqalilar zoologiyasi

ma’lumotlar keltirilgan. 
Sutemizuvchilar skeleti ham quruqlikda yashaydigan boshqa 
to‘rtoyoqli umurtqali hayvonlar skeletiga o‘xshash bosh ske- 
leti, umurtqa pog'onasi, ko'krak qafasi, oldingi va orqa oyoq- 
lari hamda ular kamarlari skeletidan iborat (109-rasm). 
109-rasm. Quyon skeleti: 
1-bo‘yin um urtqalari, 2-ko‘krak um urtqalari, 3-bel um urtqalari, 4-dum g‘aza 
um urtqalari, 5-dum um urtqalari, 6-qovurg‘alar, 7-to‘sh suyagi dastasi, 8 -kurak, 9- 
kurakning akromial o ‘simtasi, 10-kurakning korakoid o'sim tasi, 11-nomsiz suyakn- 
ing yonbosh bo ‘limi, 12-nomsiz suyakning quymich bo ‘limi, 13-nomsiz suyakning 
qov bo‘limi, 14-berkituvchi teshik, 15-yelka, 16-tirsak suyagi, 17-bilak suyagi, 18- 
bilaguzuk suyaklari, 19-kaft suyaklari, 20-son suyagi, 21 -tizza qopqog‘i, 22-katta 
boldir suyagi, 23-kichik boldir suyagi, 24-tovon suyagi, 25-to‘piq suyagi, 26-oyoq 
kaft suyaklari. 
Bosh skeleti —miya qutisi. 
Sutemizuvchilarning bosh 
skeleti to'la suyaklashgan. Ayrim suyaklar bir-biri bilan umr- 
bod saqlanib qoladigan choklar orqali birikadi. Ko‘p hollarda 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
suyaklar notekis g‘adir-budur yuzali bo‘lib, bu yuzaga mus- 
kullar birikadi. Quyida tulkining bosh skeleti tuzilishi to‘g‘risida 
ma’lumotlar berilgan ( 
1 10
-rasm). 

---

www.ziyouz.com kutubxonasi 
А — yon tom ondan, В - ostki tom ondan ko‘rinishi, V - saggital kesimi: 
l-ensa suyagi, 2-katta ensa teshigi, 3-ensa b o ‘rtmasi, 4-tepa ora hq suyagi, 5- 
tepa suyagi,. 6-manglay suyagi, 7-manglay suyagining ko‘z usti o ‘simtasi, 8-burun 
suyagi, 9-chakka suyagi, 10-chakka suyagining yonoq o ‘simtasi, 11 -yonoq suyagi, 12-
asosiy pona sim on suyak, 13-oldingi pona sim on suyak, 14-qanot -pona simon suyak, 
15-qanotsim on suyak, 16-dimog‘ suyagi, 17-jag‘oldi suyagi, 18-jag‘oldi su- yagining 
tanglay o ‘simtosi, 19-ustki jag 4 suyagi, 20-ustki ja g‘ suyagining tanglay o'sim tasi, 21-
tanglay suyagi, 22-qanotsimon suyak buru n chig‘anog‘i bilan, 23- ko‘zyosh suyagi, 24-
nog‘ora suyak, 25-tashqi quloq teshigi, 26-tish suyagi, 27-tish suyagining toj o ‘simtasi, 
28-pastki jag‘ining birikish joyi, 29-kurak tishlari, 30- qoziq tishlari, 31-kichik oziq 
tishlari, 32 -katta oziq tishlari.