Umumiy psixologiya”



Download 1,32 Mb.
bet67/169
Sana13.01.2022
Hajmi1,32 Mb.
#358617
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   169
Bog'liq
2 5258113295516175053

a) endolimfa suyuqligiga bog’liq qo‘zg’alish;

b) eshitish nervi;

v) vestibulyar nervi;

g) bosh miya po’stining chakka bo’lmasi;

d) miya apparatiga o’tadi;

Vestibulyator sezgi apparati ko’rish bilan bevosita aloqada bo’lib, fazoni mo’ljalga olish (orientirlash) jarayonida ishtirok etadi. Masalan, avtomobil yo’lidan o’tish va hokazo. Bu jarayon patologik holatda ham uchrashi mumkin.

Ekstroreseptiv sezgilar intermodal, nospesifik sezgi turkumlariga ham ajratiladi. Masalan, eshitish organi orqali 10-15 sekundga tebranishni sezish mumkin, lekin quloq bilan emas, balki suyaklar yordamida (miya qopg’og’i, tirsak, tizza uchlari) payqash - vibrasiya sezgilari deyiladi. Masalan, karlarni tovushlarni idrok qilishi. Odatda vibrasion sezgirlik intermodal sezgi deb ham nomlanadi. Uning quyidagi ko’rinishlari qam mavjud: a) hid, ta'm va maza sezgilarida; b) o’ta kuchli tovushda, o’ta yorqin yorug’likda; v) uch xil ta'sirning uyg’unlashgan integrativ holatida.

Sezgilar klassifikatsiyasiga o‘zgacha yondashuvlar ham borligini ta’kidlab o‘tish joiz. Masalan, ingliz nevrolog X.Xed tomonidan taklif etilgan genetik yondashuvni kiritishimiz mumkin. Genetik klassifikatsiyaga ko‘ra sezgirlikning ikki turi ajratilgan: 1) protopatik (bir qancha primitiv, affektiv, kam differensiallashagan va lokallashgan), sezgirlik bo‘lib organik xislarimizga asoslanadi (ochlik, chanqoq va boshqalar.); 2) epikritik (nozik differensiallashagan, ob’ek­tiv va ratsional), sezgirlikka inson sezgi a’zolarining barchasi mansubdir. Epikritik sezgirlik genetik fonda eng yoshi hisoblanadi va u protopatik sezgirlik ustidan nazoratni o‘rnatadi.38

Psixologiya fanida uchta katta guruhga ajratilgan sezgilar (ekstroreseptiv, proprioreseptiv, introreseptiv) o‘z navbatida quyidagi turlarga ajratiladi: ko’rish sezgilari; eshitish sezgilari; hid bilish sezgilari; ta'm bilish sezgilari; teri sezgilari; muskul - harakat (kinestetik); statistik sezgilar; organik sezgilar;


Download 1,32 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   63   64   65   66   67   68   69   70   ...   169




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish