Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

656

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

tomonlarini yoddan chiqaradilar.Bu vazifalar, aytilgan talablarni bajarish uchun darsda 

besh  olti  bolaga  baho  qo‘yishni  talab  etadi.  Bundan  tashqari,  har  bir  darsni 

leytmotivi:”sizlarga  –barakalla!  «Hammasi  yaxshi  bo‘lyapti”Sizlar  tezda  o‘rganib 

olasizlar!  Yana  biroz  kuchaytirsalaring  sizlar  kuchli  yengil,  chiroyli  bo‘lasizlar  degan 

so‘zlarni ishlatish maqsadga muvofiqdir. Bunday so‘zlarni har dam ishlatmasdan nigoh 

tashlash, imo ishora ko‘rsatish, luqma tashlashorqali izxor qilish zarur. 

Mashg‘ulot  jarayonida  o‘quvchilar  tomonidan  yo‘l  qo‘yilgan  xatolarni  shartli 

rivojda uch guruhga bo‘lish mumkin:bir oz, muhim va qo‘pol. 

Biroz  xatolar-harakat  faoliyatlarini  tuzilishini  va  oson  ko‘rsatkichlarini  Amaliy 

pasaytirmaydigan to‘g‘ri bajarishdan biroz og‘ishganlik tushiniladi. 

Muhim  hatolar-to‘g‘ri  bajarishdan  og‘ishgan,  harakat  faoliyatlarini  tuzilishini 

buzmaydigan, lekin oson ko‘rsatkichini pasaytiradigan harakatlar kiradi. 

Qo‘pol hatolar- to‘g‘ri bajarishdan og‘ishgan, harakat faoliyatlarini tuzilishini buzuvchi 

va natijani pasayib ketishiga sabab bo‘luvchi xatolar kiradi. 

Harakat  faoliyatlarining  texnikasini  bajarilishini  baholashda  shug‘ullanuvchilar 

xisobga olinmaydi, shuning uchun har bir sinf uchun dasturida belgilab qo‘yilgan baho 

mexonini talabi so‘zsiz bajarilishi kerak. 

Baholar  mezoni  xar bir  mashqni  o‘rganishdan oldin  ishlab chiqilishi  va  o‘quvchilarga 

yetkazilishi  kerak.  Taxminiy  baholashda  birinchi  navbatda  pedagog  topshirig‘ini 

bajargan  o‘quvchilar  baholanisha  zarur.  Ishlab  chiqilgan  baholar  mezoni  asosida 

o‘rganilayotgan harakat faoliyatlarini qanday o‘zlashtirilib olinayotganligini o‘quvchilar 

obyektiv baholaydilar hamda o‘rtoqlar erishayotgan yutuqlarni ko‘radilar. Bolalarni o‘z 

o‘zini va o‘zaro baholashga o‘rgatish ularni mustaqil mashg‘ulotga tayyorlashning asosiy 

shartidir. 

Yakuniy  baho  uch  komponentni  xisobga  olgan  xolda  chikariladigan(son 

ko‘rsatkichi bo‘lmaganda), harakat texnikasi, ta’luqli bo‘lgan nazariy materiallarni bilishi 

aniqlanadi (sof va raqs mashqlari,akrobatika, sport o‘yinlarinitexnikasi va taktikasi). 

Baholanishda obyektivlik prinsipiga qattiyan rioya qilish talab etiladi, ya’ni bahoni 

materialni qanday o‘zlashtirib olganligiga qarab umumiy talablar asosida qo‘yish kerak. 

Qo‘yiladigan baho butun sinf oldida e’lon qilinib,nima uchun shunday ball, nima uchun 

baho oshirilgan (pasaytirilgan) tushuntirib berilishi kerak. 

Chorak davomida har bir o‘quvchi 4-5 odil baho olsa maqsadga muvofiq bo‘lib, 

chorak bahosi shular asosida chiqariladi. 

Yillik baho choraklardagi olgan baholari asosida chiqariladi, agar o‘quvchi bir xil 

bo‘lim  materiali  bo‘yicha  oxirgi  tibbiy  tayyorlov  guruxida  kiritilgan  o‘quvchilarning 

ulguruvchanligi  umumiy  asosda  aniqlanadi,  biroq,  ularni  salomatligiga  to‘g‘ri 

kelmaydigan  mashqlar  talab  me’yorlariga  kiritilmaydi.  O‘quvchiga  bog‘liq  bo‘lmagan 

son  ko‘rsatishlarini  bajarilmasligi  (jismoniy  rivojlanishni  noproporsionalligi  uzoq 

---