Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

648

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

ilm bilan hosil bo‘ladi. Ilmdan hali hech kim zarar ko‘rgan emas. Ilmni egallab olish 

esa bir san’atdir.” 

Sharq hikmatidan 

 

Bola  bilimga  qiziqmasdan  turib,  o‘qishga  intilmaydi,  muvaffaqiyatli  o‘qiy 

olmaydi. Bolada o‘z kuchiga va qobiliyatiga ishonch hosil etish, o‘qishga jalb etish, ilk 

yutuqlari uchun rag‘batlantirish ayniqsa ahamiyatlidir. Boladagi o‘qishga qiziquvchanlik 

yengishga, faolligini oshirishga ishonch uyg‘otishga va mustaqilligi kamol topishiga olib 

keladi.  

O‘quv  mehnatiga  ongli  munosabatda  bo‘lishlik  ta’limning  ijtimoiy,  o‘qishning 

shaxsiy  ahamiyatini  tushunish  demakdir.  Sinf  rahbari  o‘quvchilarga  ularning  bosh 

vazifasi  –  o‘qish  ekanligini  tushuntirishi  kerak.  O‘qishga  mas’uliyat  hissi,  faqat  Vatan 

oldidagi burchigina emas, keng ijtimoiy qamrovli – jamoa, o‘qituvchilar, ota – onalar va 

o‘z oldidagi mas’uliyat, ularning fikrlari, ma’qullashlarini eshitishga intilish, sinf, o‘quv 

jamoasida munosib o‘rinni egallashga ham tegishlidir.  

O‘zlashtirishning past bo‘lishi esa aksariyat hollarda, o‘quvni tizimli va rejali olib 

borish iqtidori va ko‘nikmasining bolalarda shakllanmaganligidan kelib chiqadi.  

Sinf  rahbarining  va  fan  o‘qituvchilarining  asosiy  vazifasi  har  bir  o‘quvchining 

faoliyatini quyidagi shartlar asosida qurish bilan bog‘liq: 

1.  Faoliyatni reja asosida qurish. 

2.  Qunt bilan ishlash. 

3.  Saranjomlikka o‘rgatish. 

4.  Bilim sifatini oshirish. 

5.  Qiyinchiliklarni yengish. 

6.  O‘quv  mehnatida  muayyan  rejimga  itoat  etish.  (Bu  degani  o‘quv  mehnatini 

o‘quvchining dam olishi bilan to‘g‘ri almashtirib borishlidir.)  

7.  O‘qishda o‘zaro yordan uyushtirish. (Sinfda vaqt tejaladi, sinfning birdamligini 

oshiradi, jamoatchilik ruhining shakllanishiga olib keladi.) 

8.  Sinf  o‘qituvchilari  bilan  hamkorlik.  (Sinf  rahbari  ta’lim  –  tarbiyaviy  ishlarni 

yakka  o‘zi  emas,  balki  shu  sinfda  dars  beruvchi  boshqa  o‘qituvchilar  bilan 

hamkorlikda olib boradi.) 

Endi bevosita ana shu ishlar mazmuni bilan tanishib chiqamiz. 

Sinf  rahbari  tarbiyaviy  ishlarni  amalga  oshirish  jarayonida  o‘qish  nafaqat  har 

kimning  ishi,  balki  ijtimoiy  ahamiyatga  ega  bo‘lgan  ish  ekanligini  o‘quvchilarga 

tushuntirib  boradi.  Mustaqil  davlatimiz,  butun  xalqimiz  maktab  dargohidan  chuqur 

bilimli, hayotga har tomonlama tayyorlangan o‘quvchilarni yetishib chiqishini kutmoqda. 

Bular haqida sinf majlislarida, har bir o‘quvchi bilan alohida yoki bir guruh o‘quvchilar 

bilan o‘tkaziladigan suhbatlarda, turli tarbiyaviy tadbirlarda sinf rahbari batafsil gapirib 

beradi. O‘qish bu jiddiy mehnat ekanligini va bunga astoydil yondashish, katta mas’uliyat 

---