Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

66

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

 

Samaradorlik  ustuvorlik,  rejalashtirish  va  tegishli  va  yuqori  sifatli  uchun 

boshqarish qobiliyatini qamrab oladi. 

 

XXI  asrda  chet  tillar  sinfi  tilni  o‘qitishning  eng  mashhur  usullardan  biri 

kommunikativ  tillarni  o‘qitish  (CLT),  ya’ni  urg‘u  bilan  kommunikativ  kompetensiya, 

o‘quvchiga  e’tibor  va  o‘zaro  munosabat  nafaqat  kommunikativ  tillarni  o‘qitishga  ega, 

balki ta’sirlangan o‘quv dasturlari dizayni va metodologiyasi zaminidir. Ushbu omillar 

o‘qituvchilar  tomonidan  o‘z  sinflarini  yaratish  uchun  foydalanadigan  ko‘rsatmalar  va 

texnikalardir. 

 

XXI  asr  ko‘nikmalari  orqali  chet  tillarni  o‘qitish,  o‘quvchilardan  bilimlarni 

namoyish  etish,  ma’lumotlardan  foydalanish  va  ifoda  etish  qobiliyatini  talab  qiladi. 

Bunda o‘quvchilarni nafaqat savodli bo‘lishlari, balki undan foydalana olishlari kerakligi 

va,  albatta,  muvaffaqiyatga  erishish  uchun  shaxsiy  ma’lumot  muhiti  doirasida 

savodxonligini oshiradi. 

 

Chet  tillarii  o‘qituvchilari  o‘quvchilarni  dars  jarayoniga  jalb  etadigan  faoliyat 

turlarini  ishlab  chiqishlari  hamda  muzokaralar,  hamkorlik,  maqsadlarni  belgilash  bilan 

murakkab loyihaviy ishlarni bajarishlari muhim. Bunda quyidagi usullar yordam beradi: 

 

rivojlanayotgan aloqa shakllarini;  

o‘qish va yozishni ishlatishni o‘z ichiga olgan savodxonlik;  

onlayn texnologiyalar;  

hamkorlik  loyihalaridan  foydalanish  qisqa  muddatli  tarkibiy  yodlash; 

 

topshiriqlar ustida yakka ishlash;  

muammolarni tahlil qilish;  

qarorlar qabul qilish;  

dizaynlarni yaratish; 

 muammolarni hal qilishdan iborat. 

 

Bundan  tashqari,  chet  tilini  o‘rganuvchilarga  shunga  asoslangan  faoliyatga 

muhtojligini ta’kidlash, ularga yangi imkoniyatlar beradigan yangi texnologik vositalar 

va semiotik shakllar, standart til va raqamli savodxonlik orqali XXI asr ko‘nikmalarini 

rivojlantirishga erishiladi. 

 

Chet  tilini  oqitish  uchun  hikoya  va  ommaviy  axborot  vositalarini 

loyihalashtirishdan foydalanish orqali o‘quvchilar ommaviy madaniy va matn asarlarini 

ijodiy  manipulyatsiyasidan  foydalanishlari  mumkin.  Bunda  nafaqat  o‘zlarini  ifoda  eta 

olishadi, balki muloqotga kirishadi. 

XXI asr ko‘nikmalarini o‘quvchilarda shakllantirish orqali chet tillarni o‘rgatish - 

bu  har  bir  o‘quvchida,  o‘qituvchi  va  boshqalar  tomonidan  kiritiladigan  ko‘p  o‘lchovli 

jarayon  hisoblanadi.  Ushbu  jarayonlar  amalga  oshirilishida  o‘quvchilarda  chet  tillarni 

o‘rganish sinflari quyidagicha shakllanadi: 

 

O‘quvchilarni til o‘rganishga imkon berish  - bunda ta’lim eng yaxshi sharoitda, 

o‘quvchilar o‘zlarini bilish qobiliyatiga ega bo‘lgan muhitda o‘tkaziladi. 

---