Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

553

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

topshiriqlar  o‘quvchilarning  o‘zlashtirgan  bilimlarini  kutilmagan  vaziyatlarda  ham 

qo‘llash imkoniyatini beradi. Shuningdek, nostandart topshiriqlar: 

- doimiy o‘zgarib turuvchi holatda nostandart muammolarni yechishga qaratilgan 

jarayondir; 

-nostandart  topshiriqlarning  tarkibini  ilgari  amaliyotda  uchratilmagan  harakatlar 

shaklini izlashning intuitiv jarayoni tashkil etadi; 

-аmalga  oshirish  jarayoni  esa  analiz  va  sintezning  o‘ziga  xos  ko‘rinishlarini: 

ilgarilanuvchi sintez va sintezlovchi analizni tashkil etadi;  

nostandart topshiriq uchun  eng  ahamiyatlisi  - kerakli  vaqtda  tezlik bilan  mavjud 

bilimlardan foydalana olish qobiliyatini faollashtirilishidir.  

Yuqoridagi o‘ziga xosliklardan eng muhimi va eng kam o‘rganilgani – nostandart 

masalalarni  yechimini  topishdagi  faoliyat  hisoblanadi.  Boshqa  tomondan,  bilish 

faoliyatining  ana  shu  jihatini  o‘qituvchining  real  faoliyatida  kuzatish  va  tahlil  qilish 

murakkabroqdir.  Bu  jarayonning  tarkibini  ochishga  imkon  beradigan  yagona  usul  – 

tajriba-sinov  bo‘lib,  u  laboratoriya  sharoitida  nostandart  masalalarni  yechishda  paydo 

qilinadigan tipik momentlardir. 

Nostandart  masala  -  qo‘qqisdan  paydo  bo‘ladigan  yangi  muammoli  vaziyatni 

hamda  maqsad  va  unga  erishishning  noma’lum  usullari  o‘rtasidagi  nomuvofiqlikni 

anglanishidir. 

Har qanday ma’lum masala yoki muammo noaniq muammoli holatlarda nostandart 

bo‘lib qolishi mumkin. Biz boshlang‘ich sinf o‘quvchilariga matematika darsi misolida 

nostandart topshiriqlarni berishning quyidagi variantini taklif qilamiz. 

O‘qituvchi  oddiy  uchburchak  va  to‘rtburchakni  tushuntirishda  topshiriqni 

nostandart variantidan quyidagicha foydalaniladi. Bunda bizga qalam va leniyka kerak 

bo‘ladi. Hamma daftariga labirint talabini yozib borsin. 

1-  Qadam: daftardan 5 katak belgilang va 1 raqamini qo‘ying. 

2-  Qadam: 1- nuqtadan 6 katak chapga belgilang. Unga 2 raqamini qo‘ying. 

3-  Qadam: 2 raqamidan tepaga 5 katak belgilang va 3 raqamini qo‘ying. 

4-  Qadam: 3 raqamidan o‘nga 6 katak sanang va 4 deb belgilang. 

5-  Qadam: 4 dan yuqoriga 3 katak sanang va 5 raqamini qo‘ying. 

6-  Qadam: barcha nuqtadarni birlashtirib chiqing 3 va 5 nuqtani ham  

Barcha nuqtalarni birlashtirganingizda nima xosil bo‘ldi? 

  

 

---