Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

"Ertaga sinovlar boshlanadi", - dedi o‘qituvchimiz. 

Gaplar orasidagi mazmun munosabatlari qo‘shma gaplarda ikki nuqta, tire, vergul yoki 

nuqtali vergul orqali ifodalanadi. 

Tugallanmagan yoki izohtalab tushunchalar ko‘p nuqta yoki qavslar orqali ifodalanadi. 

Grammatik  qurilish.  Ayrim  tinish  belgilari  gapning  grammatik  tuzilishiga  ko‘ra 

qo‘llanadi. Masalan, ega bilan kesim orasida tire qo‘yilishi yoki qo‘yilmasligi ma’lum 

grammatik qoidalar asosida belgilanadi. Ayrim ergash gaplar o‘z tuzilishiga ko‘ra vergul 

bilan ajratiladi.  

Masalan; Yo‘lchi, qancha aqchasi bo‘lsa ham, berishga tayyor edi. Bu jumladagi 

qancha aqchasi bo‘lsa ham ergash gap bo‘lgani uchun bosh gap orasida to‘xtalish (pauza) 

bo‘lmasa ham, undan so‘ng vergul qo‘yiladi. 

  

Ohang. Ohang fikr, maqsadning og‘zaki nutqdagi ifodasidir. 

Har bir tinish belgisi o‘ziga xos ohangga ega bo‘ladi: undov, so‘roq belgisi, ko‘p 

nuqta  va  nuqta  -  tugallangan  ohang  bilan;  qo‘shtirnoq,  qavs  kichik  to‘xtalish  bilan, 

ajratilgan ohang bilan; ikki nuqta, tire - izoh ohangi bilan; vergul, nuqtali vergul kichik 

to‘xtalish ohangi bilan talaffuz qilinadi. 

Ayrim tinish belgilari ohang talabi bilangina qo‘yiladi: