Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

ILMIY USLUBNING GRAMMATIK TALQINI XUSUSIDA 

 

Lolaxon Akramova,  

Farg‘ona viloyati O‘zbekiston tumani 35-umumiy o‘rta ta’lim maktabi oliy toifali 

o‘qituvchi, xalq ta’limi a’lochisi 

 

Ta’limning  quyi  bosqichlarida  ilmiy  uslub  hamda  gap  qurilishi  o‘qitilar  ekan, 

maktab  darslik  va  dasturlarida  uslublar  va  ularning  turlari  haqida  ma’lumot  berish 

rejalashtirilgan. 10-sinf dasturi va darsligida ilmiy uslubni ayrim xususiyatlarini o‘qitish 

rejalashtirilgan va unga 1 soat ajratilgan. O‘quvchilar bu mavzuni o‘tish jarayonida ilmiy 

uslub  va  uning  qo‘llanilish  doirasi  hamda  uslubning  o‘ziga  xos  xususiyatlari  haqida 

ma’lumotlarni  mustahkamlash  bo‘limi  orqali  oladilar  va  ular  bo‘yicha  muhim 

ma’lumotlarga ega bo‘ladilar. 

Maktab  dasturining  10-sinflari  uchun  belgilangan  o‘quv  rejasida  morfologik 

vositalarning uslubiyati, ko‘plik, kelishik, sub’yektiv baho ifodalovchi vоsitalar, zamon 

qo‘shimchasi, inkor ifodalovchi vositalar, sintaktik vositalar, so‘z tartibi, ifoda maqsadiga 

ko‘ra gap turlari, ritorik so‘roq gaplar, undalma, kirish, kiritma, qo‘shma va ko‘chirma 

gaplar kabi mavzular uslubiyati haqidagi tushunchalar berilgan bo‘lib, o‘quvchilar ilmiy 

uslub  bo‘yicha  olgan  tushunchalarini  yanada  mustahkamlash  imkoniga  ega  bo‘ladilar. 

O‘quvchilar  eng  avvalo  uslub  va  uning  turlarini  to‘g‘ri  anglay  olsalar  uslublarga  xos 

barcha xususiyatlarni qiynalmay yechimini topish ko‘nikmasiga ega bo‘ladilar. 

---