Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

515

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

guruhdagi  o‘quvchilarning  ham  ishtiyoqlarini  so‘ndirmaslik  uchun  guruhlarning  har 

biriga imkoniyatlarini hisobga olgan holda topshiriqlar berilsa, o‘quvchi o‘zi bilan bir xil 

bahoga o‘qiydigan sheriklari bilan bajon-u dil, o‘zi xohlab, yutishiga ishonib, ishtiyoq 

bilan bellashadi. 

O‘quvchilarni  baholashda  esa  jurnalga  har  doimgidek  “5”,  “4”,  “3”  baholarni 

qo‘yilaveradi. O‘quvchilarning kundaligiga esa birinchi guruh uchun “5

+1

”, “5

+2

”, “5

+3

” 

ko‘rinishida, ikkinchi guruh uchun“4

+1

”, “4

+2

”, “4

+3

” ko‘rinishida, uchinchi guruh uchun 

esa  “3

+1

”,  “3

+2

”,  “3

+3

”  ko‘rinishida  baholash  mumkin.  Bunda  “3

+3

”  baho  “4”  bahoga 

yaqin. “3

+3

” bahoni ko‘p olgan o‘quvchini rag‘batlantirishlar orqali ishtiyoqini oshirib, 

“4” baho olishiga erishish mumkin. Bu o‘quvchi o‘z-o‘zidan ikkinchi guruhga qo‘shildi 

degani.  “4

+3

”  baho  esa  “5”  bahoga  yaqin.  “4

+3

”  bahoni  ko‘p  olgan  o‘quvchilarni  ham 

birinchi  guruhga  qo‘shilishiga  erishish  mumkin.  O‘qituvchi  har  bir  o‘quvchining  fe’l-

atvori,  iqtidori  va  iste’dodiga  qarab  muomala  qilish  bilan  birga,  eng  asosiysi  ularning 

tabaqalanishiga  yo‘l  qo‘ymaslik  kerak.  Birinchi  guruh  o‘quvchilariga  ikkinchi  va 

uchinchi  guruh  o‘quvchilarini  kamsitishlariga  yo‘l  qo‘ymaslik  kerak.  Bu  tengdoshlari 

kelajakda  oliy  ma’lumotli  bo‘la  olmasalar-da,  biror-bir  hunarning  ustasi  bo‘lishi, 

tadbirkor yoki fermer bo‘lib o‘z yo‘lini topib ketishi mumkinligini uqtirish lozim. Har bir 

fan  uchun  alohida  musobaqa  doskasi  tayyorlab  olsak,  aniq  fanlardan  ikkinchi  yoki 

uchinchi  guruhda  turgan  o‘quvchi  ijtimoiy  va  estetik  fanlardan  birinchi  yoki  ikkinchi 

guruhdan o‘rin olishi mumkin. Shu asosda biz o‘quvchilarning qanday kasb yoki hunarga 

iqtidori va iste’dodi yani layoqati borligini aniqlashimiz mumkin. 

Sobiq sho‘ro davrida aytilgan “Hamma olim bo‘lsa, podani kim boqadi?” degan 

ibora  qo‘pol  bo‘lsa  ham,  ayni  haqiqat  bo‘lganligi  uchun  maqol  darajasiga  yetgan.  Biz 

boshlang‘ich  sinf  o‘qituvchilari  o‘quvchilarning  ilm  yoki  hunarga  bo‘lgan  layoqatini 

aniqlashimiz,  yuzaga  chiqarishimiz  va  yo‘naltirishimiz  hamda  uni  egallashga  bo‘lgan 

ishonchini hosil qilishimiz asosiy vazifamiz ekanligini unutmasligimiz lozim.