Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

461

 

 

"Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti"  

xalqaro onlayn ilmiy-amaliy konferensiya materiallari 

 

orqali  fonetik  eshitishning  sezgirligini  oshirishdan  boshlab,  funksional  nutq  tizimini 

bosqichma-bosqich  shakllantirishga  imkon  beradigan  “tinglash  –  takrorlash”  dan 

tashqari,  bir  qator  ish  turlari  taklif  etiladi,  bu  muqarrar  ravishda  tilning  tuzilishini 

o‘rganishni o‘z ichiga oladi. Strukturaning rivojlanishi nafaqat o‘xshashlik bilan amalga 

oshiriladi – “men olma istayman”, “yeyishni xohlayman”, “men kiyishni xohlayman” va 

hokazo,  ular  audio-lingvistik  uslubda  ham  mavjud,  ammo  o‘quvchi  fikrlashi  tilni 

rivojlantirishga qaratilgan lingvistik vazifa-mashqlar tizimi orqali amalga oshadi.  

Bundan  tashqari,  bizning  holatlarimizda  psixologik  komponent  muhim  rol 

o‘ynaydi.  Til  o‘rganish  bo‘yicha  keng  qamrovli  individual  uslubiy  va  psixologik 

tavsiyalar  mavjud,  shu  jumladan  o‘z  dasturingiz  va  keyingi  til  amaliyoti  bilan 

mashg‘ulotlarni  tashkil  etish.  Muayyan  maqsadlarga  va  mashg‘ulotning  istalgan 

muddatiga,  shuningdek  talabaning  shaxsiyati  bilan  bog‘liq  bo‘lgan  kutilgan 

muammolarga  qarab,  uning  shaxsiy  dasturi  tuziladi. Talabalarning  ma'lum  bir  til  bilan 

o‘zaro munosabatining oldingi tajribasi yoki uning yo‘qligi ham rol o‘ynaydi. 

Xulosa  o‘rnida:  audio-lingual  metodni  beradigan  ma'lum  nutq  reflekslarining 

rivojlanishidan  farqli  o‘laroq,  CLP  metodi  sizga  ongli  ravishda  chet  tillarini  o‘rganish 

qobiliyatini  shakllantirishga  imkon  beradi.  O‘rganishga  bunday  yondashuv  bilan 

tinglovchi  so‘zlarni  maxsus  yodlash  yoki  buzib  bo‘lmaydigan  grammatik  tuzilishlarni 

tahlil qilish shaklida o‘ziga qarshi “zo‘ravonlikni” talab qilmaydi. Hamma narsa tabiiy 

ravishda  va  xuddi  o‘z-o‘zidan,  o‘quv  jarayoniga  bo‘lgan  qiziqish  va  asta-sekin  yangi 

tilning jonli muhitiga kirib borish bilan sodir bo‘ladi. Natijada, agar siz bu tilda uzoq vaqt 

gapirmasangiz ham unutish qiyin bo‘lgan ko‘nikma va qobiliyatlar shakllanadi.