Umumiy o'rta ta'lim sifatini oshirish: mazmun, metodologiya, baholash va ta'lim muhiti

 

MAKTABDA UMUMTA’LIM FANLARINI O‘QITISH METODIKASI 

 

Babatayeva Nulufar Mamurdjanovna, 

Toshkent shahar Mirzo Ulug‘bek tumani 221-sonli umumiy o‘rta ta’lim maktabi davlat 

va huquq asoslari fani o‘qituvchisi 

 

Avvalombor  so‘z  boshida  shuni  aytish  lozimki  maktablarda  umumta’lim  fanlarni 

o‘qitilishidan  maqsad  va  vazifalar  o‘quvchilarda  zarur  nazariy  va  amaliy  bilim  va 

ko‘nikmalarni shakllantirishdir. 

Men bugungi maqolamda yuqoridagi fikrimni asoslagan holda aynan bir fan, ya’ni 

“Davlat va huquq asoslari” fanini o‘qitish metodikasi haqida fikr yurimoqchiman. 

Mustaqil O‘zbekistonning kelajakdagi istiqboli - insonparvar, demokratik huquqiy 

davlat  qurishdir.  Bu  buyuk  maqsad  yo‘lida  iqtisodiy,  ijtimoiy,  siyosiy,  ma’naviy  va 

madaniy va huquqiy sohalarda ulkan tarixiy islohotlar amalga oshirilmoqda. 

Fuqarolarning ijtimoiy, siyosiy-huquqiy saviyasi, yurt istiqboli yo‘lidagi demokratik 

islohotlarni  izchil  ta’minlashning  muhim  omilidir.  Islohotlarni  amalga  oshirishning 

barcha huquqiy asoslari yaratilib, bu o‘zgarishlar tashabbuskori va bosh islohotchisi ham 

davlatdir.  Qonun  va  huquqning  ustivorligi  biz  barpo  qilayotgan  davlatning  asosiy 

rivojlanish tamoyillaridan biridir. Huquqiy davlat fuqarolarning huquqiy ongi va huquqiy 

madaniyatini  yuksak  darajada  shakllantirib,  hayotiy  dunyoqarashga  aylanishini  taqozo 

etadi. Shu bois huquqiy ong va huquqiy madaniyatni tarkib toptirish shu kunning dolzarb 

masalasidir  va  huquqiy  ta’lim  va  tarbiyani  yaxshilash  va  huquqiy  madaniyatni 

yuksaltirish - davlatimiz siyosatining ustivor yo‘nalishlari sifatida e’tirof etildi. 

 “Davlat  va  huquq  asoslari”  fanini  maktablarda  o‘qitilishidan  asosiy  maqsad 

o‘quvchilarning huquqiy ongini oshirishdir.  “Davlat va huquq asoslari” fanini o‘qitish 

metodikasi ilmiy pedagogik fan bo‘lib, yosh avlodning huquqiy bilimlari samaradorligini 

oshirish,  huquqiy  madaniyatini  shakllantirish  maqsadida  “O‘zbekiston  davlati  va 

huquqi”, “Konstitutsiyaviy huquq” fanlarini o‘qitish jarayonini tadbiq etadi. Davlat va 

huquq  asoslari  fanini  o‘qitish  metodikasi  asosiy  maqsadlari  o‘quvchilarga  huquq 

fanlarini  o‘qitish  uchun  zaruriy  bilimlar  berish,  olingan  bilimini  hayotga  tadbiq  etish 

maxoratini  egallash,  o‘zi  ustida  ishlash,  izlanish,  ko‘nikma  va  malakalarini  qo‘llay 

olishlari  uchun  zarurdir.  Mazkur  fanni  o‘rganish  o‘qitishning  an’anaviy  va  ilg‘or 

uslublarini,  jumladan,  interaktiv  usullar,  test  so‘rovlari,  muammoli  o‘qitish,  texnik 

vositalarni  qo‘llash,  solishtirish  va  boshqa  usullardan  foydalanish  orqali  amalga 

oshiriladi,  ko‘rgazmali  sxemalar,  slaydlar  video  dasturlarini  ishlatish  maqsadga 

muvofiqdir. Davlat va huquq asoslari fanini o‘qitish metodikasi o‘quvchilarning o‘quv 

faoliyatini,  o‘quv  materialini  o‘zlashtirishni  olib  borish  usullari.  Huquqshunoslik 

asoslarini  o‘qitish  jarayonidagi  muhim  komponentlar  o‘rtasida  obyektiv,  doimiy 

takrorlanuvchi  aloqalarni  tadbiq  etadi.  Davlat  va  huquq  asoslari  fanini  o‘qitish 

---