Umumiy mavzu: Fermentlarni tuzilishi, хоssalari va funktsiyalari

biogen aminlar
deb ataladi. Biogen aminlar yuqori biologik faollikga ega bo‘lgan birikmadir. 
Mediatorlarni hosil bo’lishi va parchalanishi
. – mediatorlar nerv 
to‘qimalarida hosil bo‘ladi. Nerv oxirlarida hosil bo‘lgan neyromediatorlar nerv 
impulslarini uzatishda yani boshqa nerv hujayralariga yoki periferik organ va 
to‘qimalarga nerv impulslarini uzatishda ishtirok etadi. To‘qima mediatorlari 
modda almashinuvida to‘qimalar aro boshqarilishida qatnashadi. Mediatorlarni 
hosil bo‘lishida aminokislotalarni dekarboksillanish reaktsiyasi ahamiyatga ega. 
Bunda spetsifik ferment dekarboksilaza koferment sifatida piridoksalfosfat 
yordamida katalizlanadi. 
R – CH – 
COO
H dekarboksilaza
→
R – CH – NH
2
+ CO
2
│ (PALF) biogen amin 
NH
2 
Dekarboksillanish mahsuloti – biogen amin hisoblanadi. Biogen aminlar 
yuqori faollikka ega bo‘lgani uchun 
biogen amin
deyiladi. Ko‘p mediatorlar mana 
shu yuqori biologik faol moddalarga mansub. 
NH
2
 
 
C = NH 
 
H
3
C N 
 
CH
2
 
 
COOH 
NH 
 
C = NH 
 
H
3
C N 
 
CH
2
 
 
C 

---

202 
Biogen aminlarni zararsizlantirish– aminooksidaza yordamida oksidlanish-
dezaminlanishdan iborat. O
// 
R – CH – NH
2
+ O
2 
+ H
2
O aminooksidaza
→
R – C – H + NH
3 
+ H
2
O
2 
Aminooksidaza fermentining 2 turi mavjud. 
MAO– monoaminooksidaza; DAO – diaminooksidaza 
MAO–monoaminooksidazaning 
kofermenti–FAD 
bo‘lib, 
mitoxondriya 
hujayralariga bog‘liq. 
DAO – diaminooksidazaning kofermenti – PALF (reaktsiya uchun Cu
+2
kerak) sitoplazmada joylashgan bo‘ladi. Bu fermentlar juda oz miqdorda qonda 
bo‘ladi. 
MAO – I, II, III lamchi aminlarni inaktivlaydi. DAO – kamdan kam alifatik 
aminlarni inaktivlaydi. Biogen aminlarning dezaminlanish mahsuloti – aldegidlar 
aldegiddegidrogenaza yordamida oksidlanib organik kislota hosil qiladi. 
O 
// 
R – C – H + NAD·H·H
+ 
+ H
2
O → R– COOH +NAD
+