Umumiy mavzu: Fermentlarni tuzilishi, хоssalari va funktsiyalari

22.4.
Oqsil bo’lmagan azot saqlovchi birikmalarni hosil bo’lishi uchun 
aminokislotalarni ishlatilishi. 
 
Oqsil bo‘lmagan azot saqlovchi moddalarga xolin, fosfatidlar, kreatin, 
mediatorlar, pigmentlar, vitaminlar, kofermentlar, porfirinlar, purin, pirimidin 
asolari kiradi. 
Kreatin sintezi.
Kreatin odam va hayvon to‘qimasida 3 ta aminokislotadan sintezlanadi; 
arginin, glitsin, metioninlardan sintezlanadi. Sintez 2 bosqichda boradi. 
1. Bosqichda 
arginin + glitsin
→ 
guanidinuksus
kislotasi hosil bo‘ladi. Bu 
reaktsiyani 
glitsinaminotransferaza
katalizlaydi. Ushbu bosqich buyrakda va 
oshqozon osti bezida faol boradi. 
Glitsinamino- 
 
transferaza 
Glitsin 
Guanidinuksus kislota Ornitin 
Arginin
2. Bosqichda guanidinuksus kislotani metillanishi sodir bo‘lib, kreatin hosil 
bo‘ladi. Ushbu bosqich buyrakda va oshqozon osti bezida boradi, sababi u erda 
kerakli sharoit va kreatin hosil bo‘lishi uchun mos ferment mavjud. Hosil bo‘lgan 
kreatin qon orqali turli organ va to‘qimalarga ( bosh miyaga, skelet muskullariga, 
yurakga) tashiladi. 
 
Guanidinuksus Kreatin 
kislota 
Aniqlanishicha odam yuragida va boshqa muskul to‘qimalarida ko‘p 
miqdorda kreatin bo‘ladi. 
NH
2
 
 
CH
2
 
 
COOH 
NH
2
 
 
C = NH 
 
NH + 
 
(CH
2
)
3 
 
HC 
– NH
2 
 
COOH 
NH
2
 
 
C = NH