Umumiy lot p65

Unguentum — bosh kelishik birlik sonda.
Unguenti — qaratqich kelishik ko‘plik sonda.
Malhamlar, ya’ni surtma dorilar, asosan, sirtga ishlatiladigan yumshoq dori shakllaridir. Malhamlar ikki turda bo‘ladi: ofitsional va magistral. Magistral malhamlar shifokor ko‘rsatmasi bilan dorixonalarda tayyorlanadi, ofitsional malhamlar esa, farmatsevtika zavodlarida ishlab chiqariladi. Malhamlar tarkibiga dori mod- dalaridan tashqari yopishqoqlik xususiyatini beradigan asoslar ki- radi. Asoslar sifatida vazelin, liolin, cho‘chqa yog‘i va boshqalar ishlatiladi. Davolashda qo‘llaniladigan malhamlardan tashqari, te- rini oziqlantiruvchi, himoya qiluvchi va kosmetik malhamlar mav- jud. Malhamlar surtiladigan va shikastlangan joyning katta-ki- chikligiga qarab, 20—100 g. dan, ko‘zga surtiladigan malhamlar

5. 
   10 g. dan yozib beriladi. Malhamlar tarkibi bir va bir necha moddalardan iborat bo‘lishi mumkin. Agar malham tarkibi bir moddadan iborat bo‘lsa — oddiy, bir necha moddalardan iborat bo‘lsa — murakkab malham deyiladi. Malhamlar retseptda ken- gaytirilgan va qisqartirilgan hollarda yoziladi.
   

Murakkab malham
Rp.: Methyluracili 2,5 Furacilini 0,1 Vaselini ad 50,0 M.f. unguentum
D.S. Terming jarohatlangan qismiga surtish uchun.
Oddiy malham
Rp.: Resersini 0,2 Vaselini ad 20,0 M.f. unguentum
D.S. Terming jarohatlangan qismiga surtish uchun.
Retseptni kengaytirilgan holda yozishda malhamning tarkibi- dagi jami dori moddalar va ularning miqdori ko‘rsatiladi. Keyin moddalarning qaysi shaklda berilishi kerakligi xususida farma- tsevtga ko‘rsatma berilganda, avval dori shaklining nomi, uning konsentratsiyasi foizlarda yoki miqdori ko‘rsatiladi.
Qisqartirilgan shaklda retsept yozish:
Rp.: Unguenti Resortini 10 %—20,0
D.S. Terining jarohatlangan qismiga surtish uchun.
Ofitsional malhamlarning tarkibi Davlat farmakopeyasida keltirilgan bo‘ladi. Shuning uchun ularning retseptlarini yozish
faqat qisqartirilgan shaklda bo‘lib, konsentratsiya miqdori kelti- rilmaydi. Ofitsional malhamlarga:

1. 
   Sink malhami (Ung. Zinci);
   
2. 
   Sariq simob malhami (Ung. Hydrargirum flavum);
   
3. 
   Oq simob malhami (Ung. Hydragirum album);
   
4. 
   Glitsirin malhami (Ung. glicerinium);
   
5. 
   Naftalin malhami (Ung. Naphtalanum);
   
6. 
   Kseroform (Ung. Xreoformiam) kiradi.
   

Glitsirin va naftalin malhamlari asos sifatida ham ishlatiladi.
Misol: Rp.: Ung Zinci 30
D.S. Terming jarohatlangan qismiga surtish uchun.
Rp.: Ung Oxydi flavi 10,0.
D.S. Ko‘zga surtiladigan malham.
Yosh bolalarga malhamlar yozilganda, ularning terisi katta so‘rish xususiyatiga ega ekanligi, ishlatiladigan moddalar qonga so‘rilib rezorbtiv ta’sir ko‘rsatishi mumkinligini yodda tutish zarur. Yumshoq dori shakllariga: shamchalar, malhamlar, pastalar va linimentlar kiradi.

2. 
   Suyuq malhamlar (Linimentlar)