Umumiy kimyo

uchun. Sizga quyida reaksiyalar to`liq emas shaklda berilgan. Birinchi to`liq emasiga 
qarab to`ldirib chiqing. Keyin to`liq reaksiya orqali o`zingizni tekshiring (alohida beriladi). 
Qancha ko`p bajarib takrorlab tursangiz shuncha foydali. Oddiy holga aylanib qolgandan 
keyin boshqa reaksiyalarni o`rganasiz. Maslahatim 4-5 dars videosini yaxshilab ko`rib 
tushunib oling. 
Reaksiyalar !!! Qancha ko`p yozsang shuncha esda qoladi. 
1. 
Oksidlarni olinishini yozing, tenglang va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang 
a)Al+O
2
= b)Na+O
2
= c)S+O
2
= d) Ca+O
2
= e)P+O
2
= f) Si+O
2
= g)H
2
+O
2
= 
2. 
Oksidlarni olinishini yozing, tenglang va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang 
a)CH
4
+O
2
= b)H
2
S+O
2
= c)SiH
4
+O
2
= d)CaCO
3
= e)MgCO
3
=
f)H
2
SO
4
= g)H
2
SiO
3
= i)Ca(OH)
2
= j) Cu(OH)
2
=
3. 
Oksidlarning kimyoviy xossalari tenglamalarni yozing va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang 
a)Na
2
O+ H
2
O= b)CaO+H
2
O= c)K
2
O+H
2
O= d)Li
2
O+H
2
O=
e)SO
3
+H
2
O= f)P
2
O
5
+H
2
O= g)SO
2
+H
2
O= h)As
2
O
5
+H
2
O=
4. 
Oksidlarning kimyoviy xossalari tenglamalarni yozing va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang 
a)Na
2
O+H
2
SO
4
= b)K
2
O+H
3
PO
4
= c)BaO+HNO
3
= d)CuO+H
2
SO
4
= 
e)SO
3
+NaOH= f)P
2
O
5
+Ba(OH)
2
= g)N
2
O
5
+Cu(OH)
2
= i)CO
2
+Ca(OH)
2
= 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
30 
5. 
Oksidlarning kimyoviy xossalari tenglamalarni yozing va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang 
a)MgO+SO
3
= b)Na
2
O+P
2
O
5
= c)CaO+N
2
O
5
= d)Na
2
O+CO
2
= 
6. 
Asoslarni olinishi yozing, tenglang va hosil bo`lgan mahsulotlarni nomlang: 
a) Na+H
2
O= b) Ca+H
2
O= c) CuSO
4
+NaOH= 
NaH+H
2
O= CaH
2
+H
2
O= FeCl
2
+Ca(OH)
2
= 
Na
2
O+H
2
O= CaO+H
2
O= CdCl
2
+LiOH= 
7.
Asoslarning kimyoviy xossalari tenglamalarni yozing va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang 
a) NaOH+H
2
SO
4
= b) NaOH+SO
3
= c) CuCl
2
+NaOH= 
Mg(OH)
2
+H
3
PO
4
= Mg(OH)
2
+Cl
2
O
7
= FeSO
4
+Ca(OH)
2
= 
Al(OH)
3
+H
3
AsO
4
= Ca(OH)
2
+CO
2
= Al(BrO
3
)
3
+LiOH= 
8. 
Asoslarning parchalanish tenglamalarni yozing va hosil bo`lgan mahsulotni nomlang. 
a) Al(OH)
3
= b) Cu(OH)
2
= c) Ca(OH)
2
= d) Zn(OH)
2
= e) Fe(OH)
2
=
9. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring:
Asosli oksid + kislotali oksid = tuz 
10. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Asosli oksid + amfoter oksid = tuz 
11. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Asos + kislotali oksid = tuz + suv 
12. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Asos + kislota = tuz + suv 
13. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Asosli oksid + kislota = tuz + suv 
14. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Asos + amfoter oksid = tuz + suv
15. 
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Ishqor + amfoter gidroksid = kompleks birikma 
16.
Quyidagi sxemaga mos keladigan reaksiya tenglamasiga 3 ta misol keltiring: 
Ishqor + amfoter gidroksid = o’rta tuz + suv 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
31 
Jarayonlarni davom ettiring va tenglab 
chiqing.
 
H
2 
+ O
2
=
Mg + O
2
=
Fe + Cl
2
=
HgO =
Na + Cl
2
=
CaCO
3
=
CaO + CO
2
=
H
2
O =
Zn + HCl =
Fe + CuSO
4
=
NaOH + HCl =
BaCl
2
+ Na
2
SO
4 
=
Fe + S =
CuSO
4
+ Fe =
S + O
2
=
SO
2
+ O
2
=
SO
3
+ H
2
O = 
C + O
2
=
CO + O
2
=
P + O
2
= 
Na
2
SO
4
+ H
2
SiO
3
= 
Na
2
SiO
3
+ H
2
SO
4
=
N
2
+ H
2
=
H
2
O
2
=
N
2
+ O
2
=
CuO + HCl =
Cu + HCl=
CdO + HCl =
Cd + HCl =
H
2
+ Cl
2
=
KMnO
4
=
KClO
3
(kat)=
NaNO
3
=
O
2
= O
3 
Fe + O
2
=
Au + O
2
=
Cl
2
+ O
2
=
ZnS + O
2
=
CH
4
+ O
2
=
Fotosintez: 
CO
2
+ H
2
O =
Nafas olish: 
C
6
H
12
O
6
+ O
2
=
CH
4
+ H
2
O =
CO + H
2
O =
CuO + H
2
=
Na + H
2
=
Fe
qizdirilgan
+ H
2
O =
Cu(OH)
2
=
(CuOH)
2
CO
3
=
HClO
4
+ P
2
O
5
=
Na
2
CO
3
+ SiO
2
=
MgO + SO
2
=
BaO + CO
2
=
SO
2
+ NaOH =
FeCl
3
+ KOH = 
KCl + Fe(OH)
3
=
As
2
O
5
+ H
2
O =
FeS + HCl =
Na
2
SiO
3
+ 2 HCl =
Cu + HNO
3(kons)
=
Cu + HNO
3(suyul)
=
BaCl
2
+ H
2
SO
4
=
KJ + Cl
2
=
Na
2
S + H
2
S = 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
32 
Quyidagilar faqat to`liqsiz shaklda beriladi. Chunki yuqorida bunaqa reaksiyalar bor. 
Agar o`zingiz mustaqil qila olmasangiz yuqoridagilarni yana qayta bajaring. Qisqasi 
darsni bajarganlarda quyidagilarda umuman muammo bo`lmaydi ) 
Quyidagi o`zgarishlarni amalga oshirishlarni amalga oshirish imkonini beradigan reaksiya 
tenglamalarini yozing: 
Cu → CuO → CuSO
4
→ Cu(OH)
2
→ CuCl
2
→ Cu 
Zn → ZnO → ZnSO
4
→ Zn(OH)
2
→ Na
2
ZnO
2
P→ P
2
O
5
→ H
3
PO
4
→ Na
3
PO
4
→ Ca
3
(PO
4
)
2
Mg → MgO → Mg(OH)
2
→ MgCl
2
→ Mg(NO
3
)
2
Ca → Ca(OH)
2
→ CaCO
3
→ CaO → CaCO
3
2-Mavzu yuzasidan 2-darajali masalalar
 
1.
Qanday oksid turi kislotalar bilan ta`sirlashib tuz hosil qiladi, ishqorlar bilan esa 
ta`sirlashmaydi? A) amfoter B) kislotali C) befarq D) asosli 
2. Qanday oksidlar turi asoslar bilan ta`sirlashib tuz hosil qiladi, kislotalar bilan esa 
ta`sirlashmaydi? A) amfoter B) kislotali C) befarq D) asosli
3.
KH
𝐻
2
𝑂
→
…
𝑆𝑂
2
→ 
…
𝑆𝑂
2
𝐻
2
𝑂
→ …
𝐾𝑂𝐻
→
X o`zgarishlar sxemasi bo`yicha X modda formulasini ko`rsating. 
A) KHSO
3
B) K
2
SO
3
C) K
2
O D) K
2
SO
4
4.
Quyidagi genetik o`zgarishlarni amalga oshirishga imkon beradigan moddalar qatorini 
ko`rsating. 
K→KOH→K
2
CO
3
→KCl→KNO
3
A) H
2
O, CO
2
, BaCl
2
,AgNO
3
B) LiOH, CO
2
, Cl
2
, AgNO
3
C) NaOH, H
2
CO
3
, NaCl, Ba(NO
3
)
2
D) H
2
O, CO
2
, BaCl
2
, HNO
3
5.
Agarda reaksiya mahsuloti temir(III) gidroksidi bo`lsa va boshqa moddalar yo`q bo`lsa, shu 
reaksiyaning boshlang`ich moddasini toping. 
A) Fe
2
O
3
+ H
2
O B) Fe+H
2
O
2
C) Fe(OH)
2
+H
2
O
2
D) Fe
3
O
4
+H
2
O
2
6.
Noto`g`ri fikrni tanlang: 
A) SO
2
– kislotali oksid 
B) SO
3
– oltingugurt(VI) oksid 
C) Cr(OH)
3
– bu ishqor 
D) N
2
O – tuz hosil qilmaydigan gaz 
7.
Berilgan moddalarni kaliy xloridi, xlorati, gipoxloriti, xloriti va perxloratlari ketma-ketligi 
tartibida ko`rsating. 
1. KClO
2
2. KClO 3. KClO
3
4. KClO
4
5. KCl 
A) 3,5,2,4,1 B) 5,3,2,1,4 C) 3,4,2,5,1 D) 4,3,2,5,1 
8.
Suv quyidagi moddalarning qaysi biri bilan reaksiyaga kirishadi? 
1) oltingugurt; 2) kaliy xlorid; 3) alyuminiy sulfid; 4) kremniy(IV) oksid; 5) xrom(VI) 
oksid; 6) alyuminiy karbid; 7) natriy gidroksid; 8) kaliy fosfid 
A) 1,2,3,4 B) 3,4,6,8 C)1,3,4,5 D) 3,5,6,8 
9.
Qaysi tuzning parchalanishidan kislotali oksid hosil bo`ladi? 
A) NH
4
NO
3
B) (NH
4
)
2
CO
3
C) NaNO
3
D) NH
4
NO
2
10.
Temir(III) gidroksoortofosfat molekulasidagi temir va fosfor atomlari soni qanday nisbatda 
bo`ladi? 
A) 3:5 B) 2:1 C) 1:1 D) 3:2 
11.
X 
12. 
X mol MeOH dan 60% unum bilan 38,25 gr MeNO
3
, 80% unum bilan esa 35,1 gr MeCl 
olingan bo`lsa, “x” ni aniqlang. 
A) 0,8
B) 0,75 C) 0,5 D) 1 

---

Ergashev Husniddin 
Telegram: @ICC
_
KIMYO 
33 
13.
KOH →KHCO
3
→K
2
CO
3
→KCl reaksiya unumlari mos ketma – ketlikda 75, 80, 50 % bo`lsa 
va KCl massasi reaksiya uchun olingan KOH massasidan 33,65 gr ga kam bo`lsa, nordon tuz 
massasini (g) aniqlang. 
A) 75
B) 120 C) 80 D) 100 
14.
Temir(III) xlorid eritmada quyidagi moddalarning qaysi biri bilan reaksiyaga kirishadi? 
1) sulfat kislota 2) kaliy xlorid 3) kaliy yodid 4) xlorid kislota
A) 1 B) 2 va 3
 
C) 3 D) 2 va 4 
15.
Zn(NO
3
)
2
(1mol)
𝑡
→
X
𝐻𝐶𝑙(𝑚𝑜`𝑙)
→ 𝑌
2 𝑚𝑜𝑙 𝑁𝑎𝑂𝐻
→ 𝑍
o`zgarishlar sxemasi bo`yicha Z modda 
tarkibida Zn borligi ma`lum bo`lsa, u modda …… hisoblanadi. 
A) amfoter oksid B) asosli oksid C) amfoter gidroksid D) tuz 
16.
Qanday oksidlar turi kislotalar bilan ham asoslar bilan ham ta`sirlashib tuz hosil qiladi? 
A) amfoter B) kislotali C) befarq D) asosli 
17.
Suvda erimaydigan lekin suyultirilgan kislotada eriydigan (HCl) moddalarini belgilang: 
1) CaCO
3
; 2) BaSO
4
; 3) FeS; 4) AgCl; 5) Fe(OH)
3
A) 1,3,5
 
B) 1,2,3 C) 3,4,5 D) 5,2,3 
18.
Digidrofosfat qoldig`i bo`lgan tuzni aniqlang. 
A) Na
2
HPO
4
B) Na
3
PO
4
C) CaHPO
4
D) Ca(H
2
PO
4
)
2
19.
KNO
3
va Cu(NO
3
)
2
dan iborat aralashma yuqori temperaturada qizdirilganda tarkibida 0,15 
mol O
2
bo`lgan 14 gr gazlar aralashmasi hosil bo`lsa, dastlabki aralashmadagi kaliy nitratning 
massasini(g) aniqlang. 
A) 10,1 B) 7,8 C) 20,2 D) 30,3 
20.
Quyidagi oksidlardan qaysilari oddiy sharoitda suv bilan reaksiyaga kirishadi? 
1) Rb
2
O; 2) ZnO; 3) Al
2
O
3
; 4) BaO ; 5) SrO; 6) Fe
2
O
3
A) 4,5 B) 2,3 C) 1,4,5 D) 1,2,4 
21.
40 gr Ca va CaO aralashmasi bilan HBr reaksiyaga kirishganda 3,36 l gaz hosil bo`lgan 
bo`lsa, dastlabki aralashmadagi moddalarning massa ulushlarini (%) mos ravishda aniqlang. 
A) 40; 60 B) 35; 65 C) 50; 50 D) 15; 85