Umumiy doc

III bob. BOSIMNI O‘LCHASH
3.1-§. ASOSIY MA’LUMOTLAR VA TASNIFI 
Bosim texnologik jarayonlarning asosiy parametrlaridan biridir. Ishlab 
chiqarish jarayonlarining to‘g‘ri olib borilishi, ko‘pincha, bosim kattaligiga bog‘liq 
bo‘ladi. 
Tekis sirtga normal ta’sir ko‘rsatuvchi tekis taqsimlangan kuch 
bosim
deb 
ataladi: 
S
F
P
=
, (3.1) 
bu erda, S — tekislik yuzi; G‘ — shu tekislik yuziga tekis va tik ta’sir 
qiladigan bosim kuchi. 
PDF created with pdfFactory Pro trial version 
www.pdffactory.com

---

103 
Bosim xalqaro birliklar tizimida paskal (Pa) bilan o‘lchanadi. 1 Pa qiymati 
jihatidan kuchga perpendikulyar bo‘lgan 1 m
2
yuzaga tekis taqsimlangan 1 N kuch 
hosil qilgan bosimga teng (N/m
2
). Karrali kPa va MPa birliklar keng qo‘llaniladi, 
kgk/sm
2
, bar, kgk/m
2
(mm suv ust.), mm sim. ust. kabi birliklardan ham foydalanish 
mumkin. 3.1-jadvalda ko‘p uchraydigan bosim birliklarining nisbati keltirilgan.
3.1 – jadval.