Umumiy doc

Sig‘imli manometrlarning
ishlash prinsipi bosim o‘zgarishi bilan yassi 
kondensator qoplamalari orasidagi masofani o‘zgartirishi natijasida uning sig‘imining 
o‘zgarishiga asoslangan. Sig‘imli manometrning prinsipial 
sxemasi 3.8-rasmda keltirilgan. O‘lchanayotgan bosim
asbobga naycha 1 orqali beriladi va membrana 2 orqali
qabul qilinadi. Membrana 2 va elektrod 3 kondensator 
qoplamalarini hosil qiladi. Kondensator esa o‘lchash 
sxemasiga ulagich 4 lar orqali bajariladi. Kondensator 
sig‘imining qoplamalar o‘rtasidagi masofaga bog‘liqligi 
quyidagi tenglama bo‘yicha aniqlanadi 
l
S
С
ε
⋅
=
(3.24) 
bu erda, S — qoplamalar yuzi; 
ε
 — qoplamalar orasidagi muhitning dielektrik singdiruvchanligi; l — 
qoplamalar orasidagi masofa. 
Bosim ta’sirida membrana egilib, etektrod 3 ga yaqinlashadi. Membrananing 
egilishi natijasida 
l
masofa o‘lchanayotgan bosimga nisbatan mutanosib o‘zgaradi. 
Qoplamalar yuzi va dielektrik singdiruvchanlik o‘lchash jaraenida o‘zgarmaydi.
SHuning uchun, (3.24) ifodani quyidagicha yozish mumkin: 
C=K/
l
(3.25) 
bu erda,
K=S
·ε
SHunday qilib, kondensator sig‘imi o‘lchanayotgan bosimga mutanosibdir. S 
ni o‘lchov axboroti signaliga aylantirish uchun, odatda, o‘zgaruvchan tok 
ko‘priklaridan yoki rezonansli LC- konturlardan foydalaniladi. Sig‘imli asboblar 120 
mPa gacha bo‘lgan bosimni o‘lchashda qo‘llanadn. Membrananing qalinligi 0,05...1 
mm. Ulardan tez o‘zgaruvchi bosimlarni o‘lchashda foydalaniladi. Sig‘imli 
manometrlarning ko‘rsatishiga atrof muhitning harorati ta’sir qiladi. CHunki harorat 
o‘zgarishi 
natijasida 
qoplamalar 
orasidagi 
masofa 
o‘zgaradi. 
Sig‘imli 
1
2
3
Р
3.8 – 
расм
.