xmlns:w="urn:schemas-microsoft-com:office:word"
xmlns="http://www.w3.org/TR/REC-html40">
Metroligiya, standartlashtirish va sertifikatlashtirish fanidan mustaqil ish
UMmumiy PSIXOLOGIYA FANIDAN MUSTAQIL ISH
Mavzu:TAFAKKUR BORASIDAGI PSIXOLOGIK NAZARIYALAR
Reja: Kirish. 1.Tafakkur haqida tushuncha. Asosiy qism. 1.Tafakkur turlari. 2. Tafakkur borasidagi psixologik nazariyalar. 3.Mantiqiy fikrlashni tekshirish metodikasi Xulosa. 1.Psixologik trening: olmaydigan narsa va hodisalarni ongimizda aks ettiramiz. Umuman olganda tashqi muhitdagi narsa va hodisalar oz bilan kolmaydigan ichki munosabatlar hamda qonuniyatlar mavjud. Ana shu ichki bogrtasidagi eng muhim boglamiz. Shu bois dunyoni bilishda bevosita sezish, idrok, tasavvur va bavosita tafakkur muhim rol olib uning ikkita yoki uchta muhim xususiyati ta'kidlab oliq, chuqur va umumlashtirib aks ettirishga (bilishga), insonni taqin ham oqilona
Aynan tafakur orqali biz moddiy olamdagi narsa va hodisalarning mohiyatini bilish imkoniga ega boynaydi. Tafakkur tushunchasining mazmun mohiyati psixologiya darsliklarida olimlar tomonidan turlicha talqin qilinadi. Jumladan, umumiy psixologiya darsliklarida tafakkurga berilgan ta'riflar turlicha botiladi, xolos. Jumladan, P.I.Ivanovning darsligida "tafakkur insonning shunday aqliy faoliyatidirki, bu faoliyat voqelikni eng aniq, toladi.
Psixologiya fanida tafakkur turlari topshiriq xususiyatiga, fikr yoyiqligiga, fikrning originallik darajasiga qarab, quyidagicha shartli klassifikasiya qilinadi. Professor E.Gozievning "Umumiy psixologiya" darsligida tafakkur turlari quyidagicha klassifikasiya qilinadi: Agarda insoniyatning tarixiy taraqqiyoti muammosidan chetlanib, ushbu masalani olib qarasak, u holda amaliy faoliyat birlamchi ekanligiga ishonch hosil qilamiz. Buning uchun insonning ontogenetik taraqqiyotini dastlabki fazasiga murojaat qilamiz. Bola tugcha yoshigacha davrini amaliy faoliyatda kosishining asosiy pallasi deb atash mumkin. Mazkur yoshdagi inson zoti ana shu amaliy faoliyat negizida aqliy harakatlarni amalga oshiradi, amaliy bilimlarni orgazmali-harakat tafakkuri ozlari oyinchoqlarni qorish orqali ular bilan tanishadilar, shuning bilan birga ularni idrok qilishga intiladilar. Idrok qilingan predmetlar va ozaro solishtiradilar, qismlarga ajratadilar, analiz va sintez qiladilar, boda ularni ob'ektni sindirib yoki buzib boladi. Shu boisdan amaliy xarakterdagi muammolarni hal qilishda koli bilan harakat qiladilar. Kocha yoshiga yetgandan soz qiymatini yoilishdan tortib, to uning bogrgazmali-harakat tafakkuri ozlashtiradi, natijada kosa boradi. Ushbu yoshdagi kichkintoylar oynayotgan ollari bilan bevosita ushlab koyinchoqlarni olaklarga ajratilganlarni yaxlit holga keltirib birlashtiradilar. Kattalar tushuntirishiga ishonch hosil qilmasdan, ayni choglsa ham, ularning ichki tuzilishi bilan tanishish ishtiyoqi, mayli kuchli bopincha buzib, tuzatish yorgazmali-harakat tafakkuri bogng bolalarda oqota boshlaydi. Agarda insoniyatning tarixiy taraqqiyoti muammosidan chetlanib, ushbu masalani olib qarasak, u holda amaliy faoliyat birlamchi ekanligiga ishonch hosil qilamiz. Buning uchun insonning ontogenetik taraqqiyotini dastlabki fazasiga murojaat qilamiz. Bola tugcha yoshigacha davrini amaliy faoliyatda kosishining asosiy pallasi deb atash mumkin. Mazkur yoshdagi inson zoti ana shu amaliy faoliyat negizida aqliy harakatlarni amalga oshiradi, amaliy bilimlarni orgazmali-harakat tafakkuri ozlari oyinchoqlarni qorish orqali ular bilan tanishadilar, shuning bilan birga ularni idrok qilishga intiladilar.