Улуғмуродов н. Х


O’zgarmas tok generatori kuchlanishini nagruzka bo’yicha



Download 4,43 Mb.
Pdf ko'rish
bet77/187
Sana14.04.2022
Hajmi4,43 Mb.
#549733
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   187
Bog'liq
«ТЕХНОЛОГИК ЖАРАЁНЛАРНИ АВТОМАТЛАШТИРИШ ВА МОДЕЛЛАШТИРИШ» (3)

2.O’zgarmas tok generatori kuchlanishini nagruzka bo’yicha 
rostlash. 
Sistemaning ta‟sirlanishiga , qo‟zgalishi va unda o‟tkinchi prosess vujudga kelishiga sabab 
bo‟ladigan xamda uning muvozanatiga putur etkazadigan tashqi ta‟sirlar ichida ob‟ekt nagruzkasining 
tasodifiy ravishda o‟zgarib turishi sistemani qo‟zgatuvchi eng asosiy ta‟sir xisoblanadi.Shu sababli 
rostlovchi parametrning chetga chiqishini ob‟ekt nagruzkasiga muvofiq rostlash (kompensasiyalash) 
ancha samarali bo‟ladi.Buni o‟zgarmas tok generatorini qo‟zgatish tokini kompaundlash misolida 
ko‟rish mumkin.(2-rasm). 


104 
2-rasm. 
Nagruzka bo’yicha rostlash sistemasi : 
a- generatorning kuchlanishining nagruzka toki bo’yicha rostlash sistemasi ; b- generatorning 
tashqi xarakteristikalari 1, 2 ; v- nagruzka bo’yicha rostlash sistemasining funksional sxemasi. 
Ma‟lumki, generatorning rostlovchi parametri uning yakori klemmalaridagi kuchlanishi U
r
(t) , 
nagruzkasi esa uning yakor‟ toki xisoblanadi.Bu ikki parametrning o‟zaro boglanishi U
r
(I
ya

generatorning tashqi xarakteristikasi deb ataladi.Generator kuchlanishini nagruzka toki bo‟yicha 
rostlash prosessi ana shu tashqi xarakteristikaga ko‟ra analiz qilinadi.Buning uchun generatorning 
nagruzkasiz rejimdagi kuchlanishining nominal miqdori
U

= E
o
= CF ∙n
n
Parallel cho‟lgam W
sh 
ning toki I 

va oqim F
sh
asosida , yakorning aylanish chastotasi 
nominal va o‟zgarmas n
n
= const bo‟lgan xolda o‟rnatiladi. Shundan so‟ng qarshilik R
n
ni 
kamaytirish yo‟li bilan uni nagruzka toki I
ya
ni noldan I 
n
gacha oshirib generatorning tashqi 
xarakteristikalarini (2-rasm , 1, 2- grafik) olish mumkin.Bunda grafik 1 generatorni qo‟zgatish toki 
kompaundlanmagan rejimdagi , grafik 2 esa, kompaundlangan rejimdagi xarakteristikalardir. 
Xarakteristika (grafik 1)dan ko‟rinadiki, generator snominal rejimda ishlaganda ,ya‟ni I
ya 
=

n
bo‟lganda uning rostlanuvchi parametri – kuchlanishi Δ U miqdori kamayadi.Ana shu chetga 
chiqish miqdorini kuchlanishlar muvozanati tenglamasiga muofiq quyidagicha ifodalash mumkin: 
E
gn
―U 
r
= I
ya
∙R
n
= ΔI U
(2) 
Bunda E
gn
= CF
sh
∙n
n
= K

F
sh 
Agar generator klemmalaridagi generator kuchlanish U

ni stabillash talab qilsa, vujudga 
kelgan chetga chiqish Δ U ni imkoni boricha kamaytirish yoki yo‟q qilish , buning uchun esa 
generatorning elektr yurituvchi kuchi E
r
ni Δ U miqdoriga oshirish kerak : 
Δ E
r
=K
e
Δ
F= Δ U, 
(3) 
bunda K
e
=C n

Nagruzka bo‟yicha rostlash usulida bunday kompensasiyalovchi oqim Δ
F
generator toki I
ya
ga proporsial ravishda Δ
F
= K
f
I
ya
xosil bo‟ladi, ya‟ni shunda generator kuchlanishni rostlash uchun 
zarur bo‟lgan qo‟shimcha EYUK Δ E
r
=K
e
Δ
=K
e
I
ya
generatorni qo‟zgatish sistemasida aloxida 
cho‟lgam W
c
bo‟lishi va undan yakor‟ tokini o‟tkazib, qo‟shimcha oqim Δ
F
= F
c
xosil qilish yo‟li 
bilan vujudga keladi.Buning uchun sxemadagi 1 nuqtasini uzib, 2 nuqtasiga ulaydi, shunda generator
yakor‟ toki I
ya
cho‟lgam W
c
dan o‟tishi bilan xosil bo‟lgan qo‟shimcha F
c
oqim generator 
kuchlanishining ogishini E
c
=K
c
F
c
ga muvofiq kompensasiya qiladi.Bunday kompensasiya
effektini generatorning tashqi xarakteristikasi (2-grafik)dan ko‟rish mumkin.(3-b rasm) 
Generator kuchlanishning (rostlanuvchi parametri – U
g
)nagruzka toki I
ya
ga muofiq o‟zgarishi 
2- rasm, b , dagi 1 va 2- grafiklarda ko‟rsatilgan, unda 1-grafik kompensasiyalovchi cho‟lgam va oqim 
F
c
bo‟lmaganda 2-grafik esa cho‟lgam W

dan yakor‟ toki I
ya
o‟tganda va kompensasiyalovchi oqim
F
c
bo‟lgan xol uchun berilgan bu grafikda
Nagruzka toki I
ya
ning oshishi bilan W
c
cho‟lgam xosil qiladigan magnit oqimi F
c
va EYUK K
s
F
s
magnit sistemasining to‟yinishini xisobga olmaganda to‟gri chiziq bo‟yicha oshadi va generator 
kuchlanishi birmuncha rostlanadi – stabillashadi. Sxemaning kamchiligi xarakteristika E

(I
ya 
)g
rostlash xarakteristikasiga to‟la mos emasligidir.Shuning uchun xam bunday rostlash sistemalari 
ob‟ektni faqat birgina nominal rejimdagi nagruzkaga nisbatan invariant(bogliq bo‟lmagan) sistema 
bo‟lib qoladi. 
Nagruzka bo‟yicha ARS ning muxim afzalligi uning rostlovchi ta‟sir ko‟rsatishda signal 
kechikishining yo‟qligidir. Rostlovchi ta‟sir bu usulda rostlanuvchi parametrning o‟zgarishi yuz 
berishi bilanoq uni kompensasiya qila boshlaydi.Regulyator yuz bergan tashqi ta‟sirga nisbatan 
kechikmasdan qarshi ta‟sir ko‟rsatadi.Bu usulning afzalliklari sababli nagruzka bo‟yicha rostlash 


105 
sinxron mashinalarda xam keng qo‟llaniladi va sinxron mashinaning qo‟zgatish tokini kompaundlash 
deb ataladi. 
Elektr mashinalarning I
ya
nagruzka toki I
ya
= 0 dan I
ya
= I 

gacha o‟zgarganda kuchlanishini 
rostlash sifatli bo‟lishi uchun kompaunlash zanjiri xarakteristikasi to‟gri chiziqli bo‟lmay , mashinani 
rostlash xarakteristikasi I =( I
ya
) ga mos bo‟lishi va shundagina rostlovchi parametr U 
r
(t) nagruzka 
toki I
ya
bo‟yicha invariant bo‟lishi mumkin. 

Download 4,43 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   73   74   75   76   77   78   79   80   ...   187




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish