Uliwma psixologiya pa’ni,predmeti,du’zilisi ha’m ilimiy izertlew metodlari

Uliwma PSIXOLOGIYA pa’ni predmeti.

JOBA:

• Psixologiya tariyxi.
• Psixika tu’sinigi.
• Psixikaliq ha’diyseler.
• Psixologiyanin’ tiykarg’i waziypalari.
• Ha’zirgi zaman psixologiyasinin’ pritsipleri.

Psixologiya tariyxi.

• Psixologiya predmetin du’ziw jumislari a’yyemgi grek filosofi b.e.sh IV s’sirde jasagan,jandi psixologiyaliq bilim predmeti sipatinda tu’siniwde jan’a dawirdi ashqan ARISTOTELGE tiyisli.

• Aristotel`din` pikirinshe jan o`z aldina bir mazmun emes, al janli deneni sho`lkemlestiriw usili, formasi. Jan (denesiz) jasay almaydi, biraq ol dene emes, dep oylawshilar duris pikirleydi-degen

PSIXOLOGIYA.

• “PSIXOLOGIYA” – grekshe psyuxe “ruwx,jan” ha’m
• Logos “ilim”.
• Insannin’ ishki ruwxiy du’nyasi nizamliqlarin
• u’yrenetug’in ilim.
• Psixologiyani u’yreniw adamdi basqalardan
• jaqsiraq tu’siniw,olardin’ psixikaliq jag’daylarin
• esapqa aliw unamli ha’m unamsiz ta’replerin ko’riw
• adamlardag’I anaw yamasa minaw jeke o’zgeshe-
• likler qalay ha’m ne ushin payda bolatug’inlig’in
• aniqlaw,a’tiraptag’ilar menen baylanisti ornatiwg’a
• ja’rdem beredi.
• Psixologiyani teren’ u’yrenip atirg’an ha’r bir adam
• o’zinin’ ku’shli ha’m a’zzi ta’replerin ko’re aliwi,
• o’z u’stinde islew mu’mkinshiligin alip,kemshiliklerin
• saplastirip,jaqsi qa’siyetlerin jetilistire aladi.

• Psixikanin’ bo’liniwi.

• Psixikaliq jag’daylar

• Psixikaliq protsessler

• Adamnin’ psixikaliq
• Qa’siyetleri

• Bizin’ seziwimiz,qabil etiwimiz,este saqlawimiz,pikir ju’ritiw ha’m so’ylewimiz,ko’z aldimizg’a keltiriwimiz,sezimimiz PSIXIKALIQ PROTSESS

• Ayirim waqitlari psixologiyaliq
• protsessler quramali ha’m
• uzaq dawam etiwshi xarakterge
• iye bolip,ko’terin’ki yamasa
• pa’s jedellikte ko’rinedi,belgili bir
• ta’sirleniwler menen o’tedi. Bul
• PSIXIKALIQ JAG’DAY.

• Qizig’iwshiliq,uqip,temperament,xarakter- bul
• Adamnin’ psixikaliq qa’siyetleri.

PSIXIKA BUL-

• Psixika-haqiyqatinda u’yreniwdin’
• Ayriqsha predmeti. Bul miydin’ qa’siyeti. Miy ko’plegen qa’siyetlerdge iye,biraq psixika ayriqsha.Bul qorshag’an ortaliqtag’I haqiyqatliqti sa’lelendiriwshi qa’siyet.Sa’wlelendiriw qa’siyeti ta’biyatta ken’ berilgen,sondada psixologiyaliq sa’wleleniw o’zinin’ spetsifikaliq o’zgesheliklerine iye.

PSIXOLOGIYA PRINTSIPLERI

• SISTEMALIQ PRINTSIPI-psixika,
• psixologiyaliq tarawdin’ ha’r qiyli
• ta’repleri arasindag’I baylanislardin’
• tiykarg’i tu’rlerin su’wretleydi ha’m
• tu’sindiredi.

• RAWAJLANIW PRINTSIPI-bunda
• psixika rawajlanadi dep aytiladi,son-
• liqtan oni u’yreniwdin’ en’ adekvat usili,
• usi genezistin’ nizamshiliqlarin,onin’
• tu’rlerin ha’m basqishlarin izertlew
• dep aytadi.

• DETERMENIZM PRINTSIPI- sebep aqibetlik
• qatnasiqlar nizamshilig’ina baylanisli barliq
• psixikaliq qa’siyetler tu’siniliedi,yag’niy bizin’
• janimizda ju’z berip atirg’an na’rseler
• qandayda bir sebepke iye,ol aniqlaniliwi
• u’yreniliwi tu’sindiriledi.

PSIXOLOGIYA BAG’DARLARI

• BIXEVIORIZM ushin psixologiyaliq ilim predmeti minez-quliq
• boldi,bul onin’ qa’liplesiwine ta’sir etiwshi yag’niy stimul ha’m reaktsiya
• arasindag’i baylanisti payda etetug’in faktorlardi eksperimental
• u’yreniw joli arqali izertlew.

• GESHTALTPSIXOLOGIYA psixologiyaliq maydannan turiwshi pu’tinlik struk-
• turani izertledi,bunda(birinshi gezekte sana maydani) bul geshtaltlardi
• u’yreniwde fizikaliq maydandi u’yreniw usili anologiyasi menen islep shig’aril-
• g’an jan’a usillar qollanilg’an.

• TEREN’ PSIXOLOGIYA o’z predmeti etip teren’,psixikanin’ sanasiz qurilisin
• alg’an,u’yreniw usili psixioanaliz bolg’an.
• SON’ xx A’SIRDIN’ 2-YARIMINDA JAN’A GUMANISTLIK HA’M KOGNITIV
• PSIXOLOGIYA MEKTEPLERI PAYDA BOLDI.

• 1920-jilg`a kelip psixologiya o`z aldina mekteplerge bo`linedi, olar psixika qurilisi ha`m mazmuni haqqinda ha`r qiyli o`z kontseptsiyalarin alg`a su`rip, sol waqitta u`sh tiykarg`i bag`dar payda bolg`an bixeviorizm, geshtal`tpsixologiya ha`m teren` psixologiya, olardin` ha`r biri psixologiyanin` jeke predmeti ha`m psixologiyaliq izertlewdin` o`z usilina iye edi

Psixologiya tarawlari.

• Balalar psixologiyasi
• Pedagogikaliq psixologiya
• Yuridikaliq psixologiya
• Shan’araq psixologiyasi
• Meditsinaliq psixologiya
• Sotsialliq psixologiya
• Sport psixologiyasi.

Psixologiyanin’ ja’miyetlik pa’nlerge baylanisi.

• Filosofiya

• Matematika

• Fizika

• Fiziologiya

• Pedagogika

• Ximiya

• Biologiya

• Sotsiologiya